Niebieski numer

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Niebieski numer czy numer amerykański to potoczna nazwa nr 7 miesięcznika Literatura na Świecie z roku 1986[1][2], którego publikacja wywarła znaczny wpływ na kształt twórczości i rozwój młodego pokolenia polskich poetów[3][2][4][5], takich jak Marcin Świetlicki czy Darek Foks[4]. Publikacja ta osiągnęła niemal natychmiast status „kanonicznej” dla polskich literatów[1]. Literatura na Świecie to miesięcznik objęty mecenatem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wydawany przez Instytut Książki (od 2010, przedtem wydawcą była Biblioteka Narodowa). Pismo specjalizuje się w publikowaniu przekładów twórców literatury obcej: prozy, poezji, dramatu, eseistyki. Poszczególne numery LnŚ są profilowane, tj. zawierają teksty związane z jednym tematem.

Nr 7/86 LnŚ został zredagowany przez Piotra Sommera, poetę i tłumacza oraz obecnego redaktora naczelnego tego miesięcznika. Poświęcony został w całości twórcom tzw. nowojorskiej szkoły w poezji. Jej twórcami byli m.in. Frank O’Hara, John Ashbery, James Schuyler i Kenneth Koch, a swoje początki miała w latach 50. XX wieku. Aczkolwiek w momencie publikacji nr 7 LnŚ, działalność „nowojorczyków” była znana i ceniona na całym świecie od kilku dekad oraz silnie oddziaływała na kolejne pokolenia twórców, to w Polsce, ze względu na jej sytuację geopolityczną, była niemal w ogóle nieobecna.[6]

W roku 1986, tacy czołowi poeci szkoły, jak O’Hara (który zmarł w 1966) czy Ashbery, byli już światowymi sławami[potrzebny przypis], a ten ostatni był nazywany „gigantem poezji amerykańskiej”.[6] Jednak, poza wcześniejszymi jednostkowymi przekładami Bohdana Zadury z O’Hary i Ashbery'ego, poeci szkoły nowojorskiej nie byli w Polsce publikowani ani w ogóle przekładani na j. polski[6]. Niebieski numer był zatem pierwszą poważną prezentacją twórczości nowojorczyków na gruncie polskim[6]. Zespół polskich tłumaczy i literaturoznawców, pod przewodnictwem P. Sommera, kontynuował przedstawianie Polakom twórczości nowojorczyków w kolejnych latach.

Numer 7/1986 Literatury na Świecie, tzw. niebieski numer, składał się z dwóch części:

Pomiędzy obiema częściami numeru zaprezentowano reprodukcje obrazów Willema de Kooniga, Fairfielda Portera i Larry’ego Riversa, artystów tzw. szkoły nowojorskiej w malarstwie, pochodzących z kręgu ekspresjonizmu abstrakcyjnego, zaprzyjaźnionych i zbliżonych w swoich artystycznych ideach do szkoły nowojorskiej w poezji.

Nazwa numeru pochodzi od niebieskiego koloru jego okładki, na której znalazł się także bilet do nowojorskiego Muzeum Sztuki Współczesnej (MoMA)[7].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Nowojorska Szkoła Poetów: słowniczek (pol.)
  2. a b Lyric Now! na Festiwalu Conrada (pol.)
  3. Pożytki z Amerykanów - dyskusja wokół książki O krok od nich (pol.)
  4. a b No i Homer, oczywiście. biuroliterackie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-01-01)]. (pol.)
  5. Tygodnik Literacki: Piotr Sommer „Dni i noce” (pol.)
  6. a b c d Ibid.
  7. Pan Hieronim wiecznie żywy. baranski.wm.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-22)]. (pol.)