Niepruszewo
52°23′09″N 16°36′13″E/52,385833 16,603611| wieś | |
.JPG) Kościół św. Wawrzyńca w Niepruszewie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2013) |
1377[2] |
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Kod pocztowy |
64-320[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PZ i POZ |
| SIMC |
0581037 |
Położenie na mapie gminy Buk  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu poznańskiego  | |
| 52°23′09″N 16°36′13″E/52,385833 16,603611[1]
| |
| Strona internetowa | |
Niepruszewo (dawniej także Nieproszewo[4]) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Buk[5]. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 307 (Nowy Tomyśl-Poznań)[6], która w węźle Buk krzyżuje się z autostradą A2.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kościół istniał w Niepruszewie przynajmniej w roku 1442[4]. Wcześniej kościół parafialny znajdował się w Cieślach[4]. W XVI wieku Niepruszewo należało do rodu Górków[4]. W 1725 dziedzicem miejscowości był Aleksander Biliński, chorąży poznański, a w 1781 – Józef Krzycki[4]
Wieś szlachecka Nieproszewo położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[7].
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) Niepruszewo należało do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)[8]. Niepruszewo należało do okręgu bukowskiego i było częścią majętności Otusz, której właścicielem był Jan Sierakowski[8]. W skład majątku Otusz wchodziły ponadto: folwark Józefowo, Kalwy oraz folwark Wygoda. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 294 mieszkańców i 26 dymów (domostw)[8].
Pod koniec XIX wieku Niepruszewo liczyło 22 domostwa i 218 mieszkańców, z czego 191 było wyznania katolickiego, a 27 ewangelickiego[4]. W skład dóbr niepruszewskich wchodził wtedy majątek Niepruszewo i folwark Kalwy[4]. Właścicielem był książę Henryk XVII Reuss-Schleiz[4].
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Niepruszewo, po jej zniesieniu w gromadzie Wielkawieś. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego[6].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
W południowej części wsi, przy drodze na Otusz znajduje się późnogotycki kościół parafialny pod wezwaniem św. Wawrzyńca z 1580 roku wraz z później dobudowaną kaplicą i mały cmentarz, na który prowadzi brama-dzwonnica z 1782 roku[9][10]. Pierwszy kościół w Niepruszewie był drewniany[4]. Po przeciwnej stronie drogi, na skraju Niepruszewa, w pochodzącym z I poł. XIX w. parku można zobaczyć pałac[11] z roku 1890 i kilka dorodnych okazów drzew, a także zdobioną bramę wjazdową.
Ludność[edytuj | edytuj kod]
W 2013 roku Niepruszewo liczyło 1377 mieszkańców, co sprawia, że jest największą wsią gminy[2]. W zabudowie przeważają domy jednorodzinne, nad Jeziorem Niepruszewskim znajduje się kąpielisko i osiedle domków letniskowych.
W Niepruszewie znajduje się Zespół Szkolno-Przedszkolny im. dr Wandy Błeńskiej, działa klub sportowy NKS Niepruszewo (założony w 1950 roku) oraz zespół rockowy Taurus.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 86933
- ↑ a b Demografia. UMiG Buk. [dostęp 2015-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 września 2015)]. (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 823 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e f g h i Niepruszewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 108.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1375, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-09-02].
- ↑ a b Jan Maj, Alicja Dziewulska: Mapa topograficzna Polski N-33-129/130: Poznań. Warszawa: Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-150-X.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 22.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 198-201.
- ↑ Franciszek Jaśkowiak, Włodzimierz Łęcki: Poznań i okolice. Warszawa: Sport i Turystyka, 1983, s. 256. (pol.).
- ↑ Zabytki. UMiG Buk. [dostęp 2012-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 marca 2012)]. (pol.).
- ↑ Opuszczony dwór eklektyczny w Niepruszewie. urb-ex.pl. [dostęp 2015-04-21]. (pol.).
