Nikołaj Bauman
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
Nikołaj Ernestowicz Bauman (ros. Никола́й Эрне́стович Ба́уман; ur. 5 marca?/17 marca 1873 w Kazaniu, zm. 18 października?/31 października 1905 w Moskwie) – rosyjski rewolucjonista. Działacz bolszewickiego skrzydła RSDPR.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Był synem stolarza, z pochodzenia - Niemca bałtyckiego[1]. Ukończył studia w instytucie weterynaryjnym w rodzinnym Kazaniu w 1895 r. i tam też zaczął działać w ruchu socjalistycznym. Bezpośrednio po uzyskaniu dyplomu wyjechał do guberni saratowskiej, gdzie bez powodzenia prowadził agitację wśród chłopów, następnie udał się do Petersburga[1]. W latach 1896-1897 był członkiem Związku Walki o Wyzwolenie Klasy Robotniczej w Petersburgu, kilkakrotnie był aresztowany i skazywany na zesłanie[1]. W 1899 r. zbiegł z zesłania w guberni wiackiej do Szwajcarii, gdzie wspólnie z Leninem tworzył gazetę "Iskra"[1]. Na polecenie Lenina w 1901 r. wrócił do Rosji, udał się do Moskwy i wszedł do moskiewskiego komitetu Rosyjskiej Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji. Od 1903 r. stał na czele moskiewskiej organizacji bolszewików i na czele Biura Północnego Komitetu Centralnego partii[1]. Brał udział w II zjeździe partii jako delegat moskiewskiej organizacji partyjnej[1].
Aresztowany w czerwcu 1904 r. i osadzony w więzieniu na Tagance w Moskwie, został zwolniony w sierpniu roku następnego[1]. 18 października 1905 r. zginął z rąk zwolennika Czarnej Sotni[1][2].
Jego pogrzeb był wielką demonstracją polityczną zwolenników RSDPRR; przyczynił się do dalszego wzrostu nastrojów rewolucyjnych w mieście, których kulminacją stało się zbrojne powstanie w grudniu 1905 r.[1] Lenin osobiście napisał nekrolog Baumana[1][3]. Nikołaj Bauman został pochowany na Cmentarzu Wagańkowskim w Moskwie[4].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
- Moskiewski Państwowy Uniwersytet Techniczny im. N.E. Baumana (MGTU)[1]
- Baumanskaja (stacja metra)
- ulica i plac w Moskwie, dawniej także rejon Moskwy[1]
- w okresie radzieckim ulica w Kijowie (w 2017 r. przemianowana)[5]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l Бауман Николай Эрнестович, hrono.ru [dostęp 2018-01-21].
- ↑ Bazylow L.: Dzieje Rosji. 1801-1917. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 479-480.
- ↑ V.I. Lenin, Lenin: Nikolai Ernestovich Bauman, www.marxists.org [dostęp 2018-01-21].
- ↑ Могилы знаменитостей. Бауман Николай Эрнестович (1873-1905)
- ↑ Московський проспект носитиме ім'я Степана Бандери, kmr.gov.ua [dostęp 2018-01-21] (ukr.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Nikołaj Bauman (ros.)
- Nikołaj Bauman (ros.)