Nowa Wieś (gmina Nagłowice)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nowa Wieś
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

jędrzejowski

Gmina

Nagłowice

Liczba ludności (2020)

202[2]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

28-362[3]

Tablice rejestracyjne

TJE

SIMC

0254870[4]

Położenie na mapie gminy Nagłowice
Mapa konturowa gminy Nagłowice, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowa Wieś”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Nowa Wieś”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Nowa Wieś”
Położenie na mapie powiatu jędrzejowskiego
Mapa konturowa powiatu jędrzejowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowa Wieś”
Ziemia50°38′41″N 20°07′49″E/50,644722 20,130278[1]

Nowa Wieświeś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Nagłowice[4][5].

Należy do parafii pw. św. Stanisława Biskupa w Rakoszynie.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość położona jest w Niecce Nidziańskiej, w zachodniej części Płaskowyżu Jędrzejowskiego, na wschód od Wzgórza Świętego Floriana. Od zachodu graniczy z wsią Rakoszyn, od południa z Trzcińcem, od południowego wschodu z Desznem i Łowinią, od wschodu z Warzynem, od północnego wschodu ze Zdanowicami.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Nowa Wieś[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0254887 Ignaców kolonia

Historia[edytuj | edytuj kod]

Historia wsi w części jest związana z historią Rakoszyna. Wieś należała do arcybiskupów gnieźnieńskich. W 1153 abp Jan (Janik, Janisław, Jan Gryfita), uposażając opactwo cystersów w Brzeźnicy (Jędrzejowie), nadał mu m.in. i Nową Wieś (Kodeks Małopolski 1, 3, 20)[6].

W średniowieczu wieś wchodziła najpierw w skład powiatu ksiąskiego, a od 1489 powiatu lelowskiego[7]. Jej ówczesne granice widać w kontekście lokalizacji Deszna[8]:

1569 granica między Desznem i Nową Wsią zaczyna się w miejscu między tymi wsiami i koło ściany Brynicy klasztoru jędrzejowskiego i stawu tej wsi i ściany Rakoszyna, gdzie usypano 2 kopce narożne D. i Nowej Wsi. Od nich biegnie granica przez bór do drogi z Rakoszyna do młyna zw. Młodowa (Mlodowa), należącego do Deszna w części Psarskiego, i do góry zwanego Ostra Góra, następnie przechodzi tę drogę i przez bór dochodzi do innej drogi z Deszna do młyna Młodowa i w lewą stronę przechodzi tę drogę i biegnie drogą z D. do Nagłowic, gdzie usypano kopce. Stąd „per Monticula alias przez Pagórki” dochodzi granica do końca wsi Nowa Wieś i do drogi prowadzącej z D. do dóbr Trzcieniec, dalej w lewo przez bór i krzaki dochodzi do ściany Trzcieńca, gdzie usypano 3 kopce narożne Nowej Wsi, Trzcieńca i D. Ponadto uzgodniono, że dziedzice Nowej Wsi i ich poddani będą mieć prawo dostępu dla bydła i trzody do źródła, czyli potoku zw. Pasczor, bez przeszkód ze strony dziedziców D. (ZK 407 s. 291–294; BPAN rps 926 k. 199-200); granica między D. i Trzcieńcem poczyna się w miejscu polnym D., Trzcieńca i Nowej Wsi, stąd biegnie przez pole do drogi z Nowej Wsi i D. do Łowini, dalej do kopca narożnego obok tej drogi i po obu jej stronach dochodzi granica do krzaków i przez nie k. tej drogi w górę do ściany Łowini i dochodzi do starych kopców narożnych Łowini, Trzcieńca i D. (ZK 407 s. 297–296).

W latach 70. i 80. XVI w. wieś należała do Kacpra Kempskiego, kalwinisty.

W roku 1827 miała 11 domów i 132 mieszkańców[9].

Pomiędzy 1975 a 1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 88375
  2. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 5 [dostęp 2022-02-26]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 821 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-03-26].
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-03-20]. 
  6. Seweryn Borkiewicz, Zygmunt Linowski, Monografia historyczna i gospodarcza powiatu jędrzejowskiego, Kielce: nakładem Związku Ziemian w Jędrzejowie, 1937, s. 77 [dostęp 2015-03-26].
  7. Lelów, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014 [dostęp 2015-06-21].
  8. Deszno, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014 [dostęp 2015-06-21].
  9. Nowa Wieś (62), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 201.