Przejdź do zawartości

Odczynnik Griessa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Odczynnik Griessa (Grießa) – roztwór kwasu sulfanilowego i α-naftyloaminy w kwasie octowym. Stosowany w kolorymetrycznej analizie azotynów (jonów NO2), z którymi daje barwnik azowy zabarwiający roztwór na kolor różowy lub – przy większych stężeniach azotynów – czerwony[1]. Zamiast rakotwórczej naftyloaminy stosować można (1-naftylo)etylenodiaminę[2][3]. Reakcja diazowania, będąca podstawą próby, została odkryta przez Petera Grießa (1829–1888)[3]. Przebieg reakcji (w wariancie z (1-naftylo)etylenodiaminą):

Maksimum absorpcji światła przez powstający związek diazowy wynosi ok. 540 nm[3][4]. W analizie przeszkadzają: Fe, Sb, Bi, Ce, Cr, Au, Ag i Hg[1].

Przygotowanie odczynnika:

0,1 grama α-naftyloaminy rozpuszcza się na gorąco w 20 cm3 wody. Powstały roztwór zlewa się znad osadu i dodaje do roztworu 0,5 grama kwasu sulfanilowego w 150 cm3 kwasu octowego[5].

Zastosowania

[edytuj | edytuj kod]

Za pomocą próby Griessa można m.in. wykryć pozostałości prochu po wystrzale i dawniej wykorzystywano ją w tym celu standardowo[6].

Stosowana jest w analizie ilościowej do oznaczania azotynów i azotanów (jonów NO3, po ich redukcji do azotynów, NO2) w materiałach biologicznych[7], a także do oznaczania tlenku azotu, NO, np. powstającego podczas rozkładu niektórych związków organicznych (w roztworach wodnych NO ulega samorzutnemu utlenieniu do NO2 pod wpływem powietrza)[4]. Uważana jest za metodę prostą i czułą; limit wykrywalności azotynów wynosi 100 nM[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Tadeusz Lipiec, Zdzisław Stefan Szmal: Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej. Wyd. 4. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1976, s. 568.
  2. Narayanan, Sukunath, Dalpke, Alexander H., Siegmund, Karsten, Heeg, Klaus i inni. CpG Oligonucleotides with Modified Termini and Nicked Dumbbell Structure Show Enhanced Immunostimulatory Activity. „Journal of Medicinal Chemistry”. 46 (23), s. 5031-5044, 2003. DOI: 10.1021/jm030902l. 
  3. a b c d Moharram, Sameh, Zhou, Aihua, Wiebe, Leonard I., Knaus, Edward E.. Design and Synthesis of 3'- and 5'-O-(3-Benzenesulfonylfuroxan-4-yl)-2'-deoxyuridines: Biological Evaluation as Hybrid Nitric Oxide Donor–Nucleoside Anticancer Agents. „Journal of Medicinal Chemistry”. 47 (7), s. 1840-1846, 2004. DOI: 10.1021/jm030544m. 
  4. a b Sako, Magoichi, Oda, Souichi, Ohara, Seiji, Hirota, Kosaku i inni. Facile Synthesis and NO-Generating Property of 4H-[1,2,5]Oxadiazolo[3,4-d]pyrimidine-5,7-dione 1-Oxides. „The Journal of Organic Chemistry”. 63 (20), s. 6947-6951, 1998. DOI: 10.1021/jo980732y. 
  5. Mikrobiologiczna analiza melasy buraczanej. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, dostęp 2018-02-14
  6. A Dictionary of Chemistry. John Daintith (red.). Oxford University Press, 2008, s. 252. ISBN 978-0-19-920463-2.
  7. Granger, Donald L., Taintor, Read R., Boockvar, Kenneth S., Hibbs Jr., John B. i inni. Measurement of nitrate and nitrite in biological samples using nitrate reductase and Griess reaction. „Methods in Enzymology”. 268, s. 142-151, 1996. DOI: 10.1016/S0076-6879(96)68016-1.