Antymon (Sb, łac.stibium) – pierwiastek chemiczny z grupy metaloidów. Występuje w czterech odmianach alotropowych: antymon żółty, srebrzystobiały antymon metaliczny, antymon czarny i antymon wybuchowy. Znany jest od starożytności.
Antymon nie reaguje z kwasami nieutleniającymi, gdyż potencjał standardowy Sb(III)/Sb wynosi 0,15 V. Gorący stężony kwas siarkowy wprowadza antymon do roztworu w postaci jonów Sb3+, a gorący stężony kwas azotowy przeprowadza antymon w biały i trudno rozpuszczalny kwas antymonowy. Antymon występuje w roztworze w postaci jonów Sb3+, SbO2− (antymoniny) oraz SbO3− (antymoniany). Antymon tworzy trzy tlenki: SbIII2O3, SbV2O5 oraz mieszany SbIIISbVO4[5]. Antymonyl (−Sb=O) tworzy rozpuszczalny kompleks z kwasem winowym, winian antymonylu i potasu K(SbO)C4H4O6, znany jako środek wymiotny „emetyk” (łac. emeticus – wymioty).
Izotop 125Sb emituje cząstki beta o energiach od 94 do 621 keV oraz promienie gamma o energiach od 35 do 671 keV. 125Sb najłatwiej gromadzi się w płucach i kościach. Dopuszczalna aktywność w organizmie wynosi 1,5 MBq.
Przybliżona zawartość antymonu w skorupie ziemskiej wynosi od 0,2 do 0,5 ppm (ok. 0,000023% wagowo). Rudami antymonu są antymonit (Sb2S3) i ulmanit (NiSbS).
dawniej do wywoływania biegunki jako tzw. pigułka wieczysta – mała kuleczka odlana z antymonu, która po połknięciu powodowała „gwałtowne przeczyszczenie wnętrzności”, po czym mogła być użyta ponownie[6]
↑ Wartość w nawiasie oznacza niepewność związaną z ostatnią cyfrą znaczącą. Znane są próbki geologiczne, w których pierwiastek ten ma skład izotopowy odbiegający od występującego w większości źródeł naturalnych. Masa atomowa pierwiastka w tych próbkach może więc różnić się od podanej w stopniu większym niż wskazana niepewność.
Jerzy Minczewski, Zygmunt Marczenko: Chemia analityczna – 1. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13499-2.
Ryszard Szepke: 1000 słów o atomie i technice jądrowej. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06723-6. (pol.)
Juris Meija i inni, Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 88 (3), 2016, s. 265–291, DOI: 10.1515/pac-2015-0305.
