Orłowa (góra)

Orłowa

Orłowa widziana z Trzech Kopców Wiślańskich (2018)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Położenie	Brenna
Pasmo	Beskid Śląski, Karpaty
Wysokość	813 m n.p.m.
Wybitność	145 m
Położenie na mapie Beskidu Śląskiego Orłowa
Położenie na mapie Karpat Orłowa
49°41′49″N 18°52′42″E

Orłowa (813 m n.p.m.) – góra w Beskidzie Śląskim, w północnej części Pasma Równicy.

Opis

Orłowa jest rozległą górą, oddzieloną od samej Równicy głęboko wciętą przełęczą Beskidek (668 m n.p.m.). Ma kształt potężnego rogalika zwróconego rogami ku południu. Ramię wschodnie i środek owego rogalika leżą w głównym grzbiecie pasma, zaś ramię zachodnie, rozszerzające się na końcu, opada ku dolinom Dobki i Suchej Dobki. Kulminacja znajduje się w środku owego rogalika, w grzbiecie głównym pasma. Wzdłuż wewnętrznego łuku sierpowatego grzbietu ciągną się widokowe polany z rozrzuconymi zabudowaniami osiedla Orłowa. Dawniej na polanach tych znajdował się jeden z największych ustrońskich szałasów, jednak Ludomir Sawicki, prowadząc badania dotyczące szałaśnictwa na Śląsku Cieszyńskim w 1913 r. zanotował go już jako od dawna nieistniejący. Drugi szałas istniał na południowo-wschodnim stoku Orłowej. Sawicki zapisał wówczas, że 10 wspólników z Brennej wypasało na nim 232 owce i 12 krów.

Z polany szczytowej na Orłowej rozciąga się ładny widok na Równicę, Ustroń i Wisłę oraz otaczające je góry, od Wielkiej Czantorii na zachodzie przez Stożek po wał Baraniej Góry na południowym wschodzie. Na polanie poniżej szczytu znajdowało się prywatne schronisko górskie – Chata na Orłowej.

Partyzancki „bunkier”

Na północno-wschodnich zboczach Orłowej znajdują się pozostałości partyzanckiego „bunkra” z czasów II wojny światowej, zwanego „bunkrem w Grapach”. Został zbudowany jesienią 1944 r. przez braci Jaworskich z plutonu Brenna (Okręg Śląski Armii Krajowej) przy pomocy członków radzieckiego oddziału wywiadowczego majora Wasilija Anisimowa, zwanego w Brennej „Szczepanowiczem”. Ów bunkier był właściwie zręcznie zamaskowaną ziemianką o wymiarach ok. 3 × 4 m, obecnie już bardzo zniszczoną. W dniach 24 grudnia 1944 – 19 stycznia 1945 r. była ona schroniskiem kilkunastu partyzantów z grupy majora Anisimowa. Została zdekonspirowana na skutek zdrady miejscowego gajowego, kolaborującego z Niemcami. Po trwającej ok. półtorej godziny walce partyzanci przerwali podwójny pierścień wroga i uszli w okoliczne góry. 5 marca 1945 r. w ziemiance w Grapach odbyła się zbiórka ok. 50 partyzantów, którzy następnie pod dowództwem majora Anisimowa przekroczyli front w rejonie Jaworza.

Szlaki turystyczne

• – z Równicy – 1.15 godz. (z powrotem 1.15 godz.);
• – z Trzech Kopców – 1.30 godz. (z powrotem 1.15 godz.);
• – z Ustronia Polany – 1.45 godz. (z powrotem 1.15 godz.);
• – z Wisły Obłaźca – 2 godz. (z powrotem 1.30 godz.) – obecnie zlikwidowany.