Osiemnastozgłoskowiec

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Osiemnastozgłoskowiec – rozmiar wierszowy, składający się z osiemnastu sylab, występujący w różnych konfiguracjach akcentowych. W klasycznym polskim sylabizmie nie był znany[a]. Pojawił się w XX wieku jako rozmiar wierszy sylabotonicznych, między innymi sześciostopowca amfibrachicznego. W literaturze współczesnej coraz bardziej popularny jest też osiemnastozgłoskowiec jambiczny, będący podwojeniem dziewięciozgłoskowca jambicznego. Osiemnastozgłoskowca 18 [9 (4 + 5) + 9 (4 + 5)] Stanisław Ciesielczuk użył w wierszu Łowcy[1].

W niezliczonych ruchliwych lustrach rzeczywistość jak sen się mieni,
Każda chwila łudzi inaczej, każda droga błądzi manowcem.
Coraz inne rzucają sieci w nieskończoną otchłań przestrzeni,
Coraz inne sidła na wszechświat zastawiają tragiczni łowcy.

Amfibrachicznego osiemnastozgłoskowca użył Lucjan Rydel w Hymnie do Dionizosa[2]. Pojawia się on w tłumaczeniach z greki lub łaciny jako odpowiednik heksametru. W ten właśnie sposób fragment Eneidy Wergiliusza, opowiadający o śmierci kapłana Laokoona i jego dwóch synów, przełożyła Kaja Bryx. Przekład został włączony do dwujęzycznej antologii Musa Latinitatis[3]. Pojedyncze osiemnastozgłoskowe wersy zastosował w swoich nieregularnych wierszach amfibrachicznych Jan Bolesław Ożóg[4].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Zasadniczo w polskim sylabizmie najdłuższym formatem jest szesnastozgłoskowiec 8+8.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Wiktor Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 2003, s. 74. ISBN 83-900829-6-9.
  2. Lucylla Pszczołowska: Wiersz polski. Zarys historyczny. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 1997, s. 281-282. ISBN 83-85220-79-8.
  3. Paulina Piotrowska, Anna Zawalska, Michał Czerenkiewicz (red.): Musa Latinitatis. Antologia poezji łacińskiej. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2011, s. 16-17. ISBN 978-83-931271-2-2.
  4. Wiktor J. Darasz, Amfibrach, „Język Polski”, 1-2/1999, s. 109.