48°45′29″N 19°31′31″E/48,758056 19,525278Osrblie
 Wielki piec | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Powiat | |
| Starosta |
Peter Siman[1] |
| Powierzchnia |
24,016[2] km² |
| Wysokość |
585[potrzebny przypis] m n.p.m. |
| Populacja • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
048 |
| Kod pocztowy |
976 45 (pošta Hronec) |
| Tablice rejestracyjne |
BR |
Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego  | |
Położenie na mapie Słowacji  | |
| 48°45′29″N 19°31′31″E/48,758056 19,525278
| |
| Strona internetowa | |
Osrblie – wieś (obec) w centralnej Słowacji, w kraju bańskobystrzyckim w powiecie Brezno. Leży na wysokości 585 m n.p.m. w dolinie potoku Osrblianka, w grupie górskiej Rudaw Weporskich. W 2011 roku zamieszkiwało ją 386 osób. Starostą jest Peter Siman.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś wspominana była po raz pierwszy w 1622 r. Zamieszkiwali ją górnicy, poszukujący w okolicy rud żelaza i węglarze, wypalający węgiel drzewny dla hut. Największy rozkwit przeżywała od końca XVIII w., kiedy w ramach rozbudowy kompleksu hutniczego w niedalekim Hrońcu zbudowano w 1795 r. w osadzie Tri Vody jeden z pierwszych na Węgrzech wielkich pieców hutniczych, który zaopatrywał w surowe żelazo zakłady w dolinie Hronu. Powstał tu także hamer (kuźnia), ciągarnia drutu i walcownia blach.
W czasie słowackiego powstania narodowego funkcjonowały tu partyzanckie magazyny, a do stycznia 1945 r. działała prowizoryczna wytwórnia amunicji w miejscu zwanym Červená jama. Od grudnia 1944 r. w rejonie osady Tri Vody broniły się nieprzerwanie jednostki słowackiej brygady partyzanckiej "Za slobodu Slovanov", które dopiero w lutym 1945 r. przebiły się na północ, do zajętego już przez Armię Czerwoną Czarnego Balogu.
Znaczenie sportowe[edytuj | edytuj kod]
W latach 80. XX w. rozpoczęto na terenie wsi budowę wielkiego ośrodka sportów zimowych: narciarstwa biegowego i biathlonu. W 1997 roku odbyły się tu Mistrzostwa Świata w Biathlonie. Corocznie odbywał się tu Puchar Świata w tej konkurencji. W 2015 roku Osrblie razem ze Szczyrbskim Jeziorem było gospodarzem zimowej uniwersjady.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Pozostałości wielkiego pieca z końca XVIII w. w osadzie Tri Vody, zakonserwowane jako trwała ruina w 1974 r.;
- tzw. Munička – pozostałości po powstańczej wytwórni amunicji z czasów słowackiego powstania narodowego;
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-09-24]. (słow.).
- ↑ Registre obnovenej evidencie pozemkov. Úrad geodézie, kartografie a katastra SR, 2017-08-10. [dostęp 2017-11-26]. (słow.).
