Oznaka księcia Walii
Oznaka księcia Walii – godło najstarszego syna brytyjskiego monarchy, używana także jako jeden z walijskich symboli narodowych, przyjęta również jako logo Walijskiego Związku Rugby Union.
Blazon
[edytuj | edytuj kod]Trzy srebrne pióra strusie otoczone książęcą koroną, z niebieską wstęgą z dewizą Ich dien (z jęz. staroniemieckiego Ich diene – „Ja służę”[1]).
Pochodzenie
[edytuj | edytuj kod]Oznaka prawdopodobnie wywodzi się z dodatkowego herbu Czarnego Księcia (tzw. „tarczy pokoju”), który przedstawiał „w polu czarnym trzy pióra strusie, dwa ponad jednym, koniec każdego otoczony zwojem srebrnym”[2][a]. Podobnego godła używał jego brat, Jan z Gandawy, ale pióra były złote z gronostajową tynkturą stosiny[3]. Strusie pióra powtarzają się na pieczęciach i herbach kilku książąt i królów angielskich, w tym ojca Czarnego Księcia, króla Edwarda III, a także np. Edwarda, księcia Yorku, który używał pieczęci z pojedynczym piórem strusim i mottem Ich dien[3]. Były oznaką rodu królewskiego, nie związaną z żadną konkretnym tytułem, aczkolwiek różnicowaną czasem oznakami godności. Ich ścisły związek z oficjalnym następcą tronu datuje się dopiero od dynastii Stuartów[1].
Pióra strusie najprawdopodobniej były pierwotnie oznaką hrabiów Hainault. Filipa de Hainault była matką Czarnego Księcia i mógł od niej odziedziczyć użycie takiego godła[4][5]. Na takie pochodzenie wskazuje fakt, że po raz pierwszy oznaka strusiego pióra jest wymieniona w spisie przedmiotów należących do królowej Filippy z dokumentu pochodzącego z okresu po 1369 roku[1].
Istniała legenda, jakoby godło to pochodzić miało od klejnotu herbu króla Czech Jana Luksemburskiego, który zginął w 1346 pod Crécy, walcząc z wojskami króla Edwarda II i Czarnego Księcia. Legenda ta, która po raz pierwszy pojawia się w 1614 r. została uznana za nieprawdziwą[1][6].
Użycie
[edytuj | edytuj kod]Książę Walii jest jedynym (poza monarchą) członkiem brytyjskiej rodziny królewskiej, któremu przysługuje oficjalnie przypisana oznaka; przysługuje mu ona jednak jako najstarszemu synowi monarchy, a nie z racji bycia księciem Walii[7]. Jednak przez związek z osobą, która jest księciem Walii, jest także używana jako jeden z walijskich symboli narodowych[8] i dlatego została przyjęta przez Welsh Rugby Union (Walijski Związek Rugby Union) jako logo[9]. W stosunku do oryginału zmieniono napis na wstędze na WRU. Symbol ten został umieszczony na strojach reprezentantów Walii w rugby union[10]. Godło występuje też jako element oznak wielu pułków armii brytyjskiej, które miały lub mają związek z osobą księcia Walii. W latach 1971−2008 wybijano ją na rewersie monet dwupensowych.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ oryg. blazon: sable, three ostrich feathers two and one, the quill of each passing through a scroll argent
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Charles Boutell: The Handbook to English Heraldry. London: Reeves and Turner, 1914, s. 230-237.
- ↑ Fox-Davies 1996 ↓, s. 459.
- ↑ a b Fox-Davies 1996 ↓, s. 466.
- ↑ Fox-Davies 1996 ↓, s. 464-465.
- ↑ Titles and Heraldry. [w:] The Prince of Wales and The Duchess of Cornwall [on-line]. Clarence House, 2021. [dostęp 2021-02-07]. (ang.).
- ↑ Fox-Davies 1996 ↓, s. 464.
- ↑ Fox-Davies 1996 ↓, s. 458.
- ↑ National Emblems. [w:] Wales.com [on-line]. Welsh Government, 2021. [dostęp 2021-02-07].
- ↑ Marta Kaniasta. Etniczność jako podstawa samookreślenia i odrodzenia kulturowego Walijczyków. „Społeczeństwo i Polityka”. 4/2010, s. 47−81. Pułtusk: Akademia Humanistyczna imienia Aleksandra Gieysztora. ISSN 1733-8050.
- ↑ Welsh Rugby Union : Official Website of the 2012 RBS 6 Nations Champions : Home. [dostęp 2012-09-05]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Charles Fox-Davies: A complete guide to heraldry. Ware: Wordsworth Editions Ltd, 1996. ISBN 1-85326-365-6.
- Alfred Znamierowski, Paweł Dudziński: Wielka księga heraldyki. Warszawa: Świat Książki, 2008, s. 180. ISBN 978-83-247-0100-1.