Przejdź do zawartości

PSA X

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

PSA X – silnik o wewnętrznym spalaniu, wykorzystywany do napędu samochodów firm Citroën, Peugeot, Talbot i Renault. Stosowany do napędu samochodów klasy A, B, C/D. Silnik został skonstruowany w 1972 roku i po raz pierwszy zastosowany w samochodzie Peugeot 104. Popularnie nazywany "monoblok", "leżak".

Konstrukcja zastąpiona w 1988 roku przez linię silników TU

Budowa ogólna

[edytuj | edytuj kod]

Silnik czterosuwowy, rzędowy, czterocylindrowy, posiadający dwa zawory na cylinder, o zapłonie iskrowym, chłodzony cieczą. Blok silnika i głowica wykonane ze stopów aluminium, w bloku osadzone tuleje cylindrowe typu mokrego. Montowany poprzecznie do osi pojazdu, napędzający koła przednie, kadłub wraz z głowicą pochylone pod kątem 72° do tyłu pojazdu. Pojemności silnika od 954 cm³ do 1360 cm³. Skrzynia biegów typu BH3 w zależności od modelu, manualna, 4- lub 5-biegowa, zamontowana pod silnikiem (w misce olejowej silnika).

Silnik wraz ze skrzynią biegów i mechanizmem różnicowym stanowi jedną całość. Układ smarowania jest wspólny.

Układ rozrządu

[edytuj | edytuj kod]

Pojedynczy wałek rozrządu zamontowany w głowicy (SOHC), napędzany łańcuchem od wału korbowego, łańcuch napinany napinaczem hydraulicznym. Luz zaworów regulowany ręcznie przy użyciu śrub z nakrętką kontrującą umieszczonych na końcach dźwigienek.

Układ zasilania

[edytuj | edytuj kod]

Silniki we wszystkich wersjach wyposażone były w gaźnik (lub gaźniki) jedno- lub dwuprzelotowe. Gaźnik zasilany przez pompę membranową napędzaną krzywką na wałku rozrządu.

Układ zapłonowy

[edytuj | edytuj kod]

Silnik posiada rozdzielaczowy układ zapłonowy z aparatem zapłonowym typu Ducellier (Valeo) lub Bosch. Dynamiczny kąt wyprzedzenia zapłonu regulowany podciśnieniowo.

Wersje

[edytuj | edytuj kod]

Silnik XV

[edytuj | edytuj kod]
Typ Pojemność skokowa Średnica/skok tłoka Moc Uwagi
XV3 (108) 954 cm³ 70mm/62mm 46KM (34kW) Gaźnik jednoprzelotowy
XV5 (108) 954 cm³ 70mm/62mm 45KM (33kW) Gaźnik jednoprzelotowy
XV8 (108C) 954 cm³ 70mm/62mm 44KM (32kW) Gaźnik jednoprzelotowy

Montowany w samochodach Citroën LN, Citroën Visa, Citroën C15, Peugeot 104, Peugeot 205 oraz Talbot Samba.

Silnik XW

[edytuj | edytuj kod]
Typ Pojemność skokowa Średnica/skok tłoka Moc Uwagi
XW? (109K) 1124 cm³ 72mm/69mm 48KM (35kW) Gaźnik jednoprzelotowy
XW3 (109) 1124 cm³ 72mm/69mm 57KM (42kW) Gaźnik jednoprzelotowy
XW3S (121) 1124 cm³ 72mm/69mm 65KM (48kW) Gaźnik dwuprzelotowy
XW7 (109F) 1124 cm³ 72mm/69mm 50KM (37kW) Gaźnik jednoprzelotowy

Montowany w samochodach Citroën LN, Citroën Visa, Citroën C15, Peugeot 104, Peugeot 205 oraz Talbot Samba.

Silnik XZ

[edytuj | edytuj kod]
Typ Pojemność skokowa Średnica/skok tłoka Moc Uwagi
XZ5 (129) 1219 cm³ 75mm/69mm 57KM (42kW) Gaźnik jednoprzelotowy
XZ? (129) 1219 cm³ 75mm/69mm 58KM (43kW) Gaźnik jednoprzelotowy
XZ? (129) 1219 cm³ 75mm/69mm 64KM (47kW) Gaźnik dwuprzelotowy
XZ7 R 1219 cm³ 75mm/69mm 90KM (66kW) Dwa gaźniki dwuprzelotowe

Montowany w samochodach Citroën LN, Citroën Visa, Peugeot 104, Peugeot 205, Talbot Samba oraz Renault 14.

Silnik XY

[edytuj | edytuj kod]
Typ Pojemność skokowa Średnica/skok tłoka Stopień sprężania Moc Maksymalny moment obrotowy Uwagi
XY6C (150A) 1360 cm³ 75mm/77mm 9,3:1 61KM (45kW) ? Gaźnik jednoprzelotowy
XY6D (150C) 1360 cm³ 75mm/77mm 9,3:1 72KM (53kW) 108Nm przy 3000obr. Gaźnik dwuprzelotowy
XY6Y (150B) 1360 cm³ 75mm/77mm 9,3:1 72KM (53kW) 108Nm przy 3000obr. Gaźnik dwuprzelotowy
XY6DTR (150F) 1360 cm³ 75mm/77mm 8,1:1 67KM (49kW) 100Nm przy 3000obr. Gaźnik dwuprzelotowy
XY6D (150J) 1360 cm³ 75mm/77mm 9,3:1 72KM (53kW) 106Nm przy 3000obr. Gaźnik dwuprzelotowy
XY6 (150C) 1360 cm³ 75mm/77mm ? 71KM (52kW) ? Gaźnik dwuprzelotowy
XY6B (150) 1360 cm³ 75mm/77mm ? 72KM (53kW) ? Gaźnik dwuprzelotowy
XY? 1360 cm³ 75mm/77mm ? 112KM (82kW) ? Dwa gaźniki dwuprzelotowe
XY7 (150D)(150G)(X5J) 1360 cm³ 75mm/77mm ? 60KM (44kW) ? Gaźnik jednoprzelotowy
XY8 (150H) 1360 cm³ 75mm/77mm ? 79KM (58kW) ? Dwa gaźniki jednoprzelotowe
XY8 (150B) 1360 cm³ 75mm/77mm ? 80KM (59kW) ? Gaźnik ???
XYR 1360 cm³ 75mm/77mm ? 93KM (68kW) ? Dwa gaźniki dwuprzelotowe

Montowany w samochodach Citroën LN, Citroën Visa, Citroën C15, Citroën BX, Peugeot 104, Peugeot 205, Talbot Samba oraz Renault 14.

Wady i zalety

[edytuj | edytuj kod]

+ Mała wysokość i zwarta budowa.

+ Wspólny układ smarowania.

+ Półosie napędowe o równej długości.

- Utrudnione serwisowanie lub wymagające specjalnych narzędzi.

- Wyższy hałas wytwarzany przez silnik w porównaniu do konwencjonalnych silników oraz komplikacja budowy. Wynika to z 3 dodatkowych kół zębatych tworzących przekładnię pomiędzy wałem korbowym a skrzynią biegów.

- Szybsze zużycie oleju, Konieczność starannej obsługi.

Inne silniki PSA

[edytuj | edytuj kod]

TU, TUD, XU, XUD, EW, DW, EV, PRV, ES, Prince

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]