Pałeczki

Pałeczki
Mandaryński:	筷子 kuàizi
Kantoński:	筷子 faai3dzi2
Japoński:	箸 hashi
Koreański:	젓가락 jeokkarak
Wietnamski:	đũa
Tajski:	ตะเกียบ takiap
Indonezyjski:	sumpit
Malajski:	sepit
Filipiński:	ipit-ipit

Pałeczki – dwa drążki wykonane zwykle z drewna, oszlifowane, czasem pokrywane i zdobione, używane w niektórych krajach Dalekiego Wschodu jako główne sztućce. Są to najpopularniejsze sztućce na świecie – używają ich ponad dwa miliardy ludzi.

Rodzaje

Pałeczki mogą się różnić następującymi cechami:

• Długość: Bardzo długie pałeczki, ok. 30-40-centymetrowe, używane są do gotowania lub do smażenia. W Japonii nazywają się saibashi (菜箸). Krótsze używane są jako sztućce do jedzenia potraw, ale również mogą być używane do gotowania.
• Materiał: Są one wytwarzane z przeróżnych materiałów, m.in. z bambusa, porcelany, plastiku, drewna, kości, metalu, żadu czy kości słoniowej.
  • Bambusowe i drewniane pałeczki są tanie oraz nie przewodzą dobrze ciepła. Dzięki ich matowej powierzchni jedzenie się z nich nie wyślizguje. Jednorazowe pałeczki, które podaje się w większości azjatyckich restauracji, oraz te do gotowania są wykonywane z drewna lub bambusa i nie są one lakierowane. Te jednorazowe są jak jeden nacięty kawałek drewna – każdy sam musi je rozdzielić do końca, co ma to gwarantować, że nikt ich wcześniej jeszcze nie używał. W Japonii nazywane są waribashi (割り箸).
  • Plastikowe pałeczki są bardzo tanie, lecz nie nadają się do gotowania z powodu wysokiej temperatury, która może je zniszczyć oraz wywołać toksyczną reakcję chemiczną.
  • Metalowe są droższe od pozostałych pałeczek. Używane są głównie w Korei. Zapewniają mniejszy komfort w porównaniu z drewnianymi, z powodu swej śliskiej powierzchni.
  • Pałeczki wykonane z innych materiałów, np. ze złota, srebra, kości słoniowej, żadów, są towarami luksusowymi.
• Dekoracje: Drewniane lub bambusowe mogą być malowane lub lakierowane, aby zapewnić wodoodporność. Metalowe pałeczki są często karbowane na końcach, aby jedzenie się spomiędzy nich nie wyślizgiwało.

Sposób używania pałeczek

Poprawny sposób nabierania jedzenia pałeczkami

1. Jedną pałeczkę opiera się na łuku pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym. Podtrzymuje ją palec serdeczny.
2. Drugą pałeczkę umieszcza się ponad pierwszą, równolegle do niej, przy czym palec wskazujący pełni rolę prowadzącego.
3. Górna pałeczka jest pałeczką ruchomą i tylko nią się porusza.

Błędy w używaniu pałeczek

Istnieje wiele błędów i nietaktów, które można popełnić jedząc pałeczkami; w języku japońskim większość z nich swoją własną nazwę. Zasady mogą się nieco różnić w kuchni chińskiej, japońskiej i innych krajów Dalekiego Wschodu. Najczęstsze błędy w japońskim savoir-vivrze to:

• tsuki-bashi – nabijanie jedzenia na pałeczkę
• neburi-bashi – oblizywanie pałeczek
• hotoke-bashi – wbijanie pałeczek w miseczkę ryżu (oznacza to ofiarowanie jedzenia przodkom)
• utsushi-bashi – podawanie jedzenia innym osobom za pomocą pałeczek (w Chinach można to robić tylko pomiędzy bliskimi osobami, a w Korei w ogóle nie jest to uważane za nietakt)
• kaki-bashi – trzymanie miski przy ustach i wyjadanie pałeczkami resztek dania (ale w Chinach jest to uważane za całkowicie normalne)
• saguri-bashi – mieszanie zupy pałeczkami
• choku-bashi – nakładanie jedzenia ze wspólnej miski własnymi pałeczkami, zamiast pałeczkami do podawania jedzenia
• mochi-bashi – trzymanie miseczki i pałeczek w jednej ręce
• namida-bashi – trzymanie kawałka potrawy w taki sposób, że ścieka z niej sos
• mayoi-bashi – machanie pałeczkami nad daniem podczas zastanawiania się, co wybrać.

Ponadto pałeczki należy kłaść częścią stykającą się z jedzeniem na specjalnej podstawce – hashioki. Niestosowanie się do powyższych zaleceń może narazić kogoś na śmieszność lub nawet być poczytane za nietakt.

Zobacz też

• kuchnia chińska
• kuchnia japońska