Parposz
Alosa fallax[1] | |||
(Lacepède, 1803) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
parposz | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
Parposz[3], aloza parposz[4] (Alosa fallax) – gatunek anadromicznej ryby z rodziny śledziowatych (Clupeidae).
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Morze Bałtyckie oraz północno-wschodni Ocean Atlantycki wzdłuż wybrzeży Europy, od Norwegii do Maroka, spotykany również w Morzu Śródziemnym i w Morzu Czarnym. Gatunek pelagiczny, bytuje na głębokości do 1 m. Opisano kilka podgatunków, w tym formy słodkowodne w jeziorach alpejskich, m.in. Maggiore i Garda.
Cechy morfologiczne
[edytuj | edytuj kod]Długość do 60 cm. Ciało bocznie spłaszczone, dość wysokie, pokryte rzędami dużych, kolistych łusek. Na bokach za pokrywami skrzelowymi występuje od 4 do 8 ciemnych plam.
Odżywianie
[edytuj | edytuj kod]Odżywia się głównie małymi rybami i skorupiakami.
Rozród
[edytuj | edytuj kod]Na rozród wpływa do estuariów, rzadko w górę rzek. Tarło odbywa od połowy kwietnia do czerwca. Larwy unoszą się w toni wodnej niesione z prądem do morza.
Ochrona
[edytuj | edytuj kod]Na terenie Polski parposz był objęty ścisłą ochroną gatunkową[5]. Od 2014 r. objęty jest ochroną częściową[6][7].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Alosa fallax, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Alosa fallax, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. nr 220, poz. 2237
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16]..
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Alosa fallax. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]
- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.