Piestrak jadalny
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
piestrak jadalny |
| Nazwa systematyczna | |
| Choiromyces meandriformis Vittad. Monogr. Tuberac. (Milano): 51 (1831) | |
Piestrak jadalny (Choiromyces meandriformis Vittad.) – gatunek grzybów z rodziny truflowatych (Tuberaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Choiromyces, Tuberaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
- Rhizopogon meandriformis (Vittad.) Corda 1854
- Tuber album Sowerby 1800[2].
Nazwa polska według listy kontrolnej[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Podziemny, o kształcie przypominającym ziemniaki, osiąga wielkość od 3 do 10 cm średnicy. Górna jego powierzchnia jest bez wyraźnej skórki, barwy szarobiałej lub żółtawobiałej. Okrywa gładka, często nadgryziona przez ślimaki. Dojrzały owocnik ma dość silny, aromatyczny i przyjemny zapach (przypominający gotowaną kukurydzę), który zwabia owady by za ich pomocą rozsiewać swoje zarodniki[4].
Białawokremowo marmurkowaty, później także cielistobrązowawy, z białym żyłkowaniem[4]. Ma silny aromatyczny zapach, czasami nieprzyjemny[5].
Zarodniki pod mikroskopem bladożółtawe, okrągławe z oddzielnie osadzonymi kolcami, o średnicy 16-22 µm. Kolce tępe, długości 3-5 µm[4].
- Gatunki podobne
- trufla Borcha (Tuber borchii) i trufla biała (Tuber magnatum), która ma siatkowate zarodniki[4]
- piestrak brązowy (Choiromyces magnusii), który ma mniejszy i ciemniejszy owocnik (brązowawy)[5].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Jest w Polsce gatunkiem rzadkim[5].
Pojawia się z końcem lata (lipiec–wrzesień), w lasach liściastych i iglastych, zwłaszcza rosnący na alkalicznych glebach gliniastych i ilastych, pod bukami. Jest trudny do znalezienia, gdyż owocuje pod powierzchnią ziemi, w rozproszeniu (rosnące gniazdowato grzyby mogą mieć odsłonięty wierzch i być widoczne). Grzyb mykoryzowy[4].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyb jadalny o smakowych właściwościach, cenione są szczególnie jego młode owocniki. Miąższ łykowaty; zjedzony na surowo działa przeczyszczająco[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2015-12-16] (ang.).
- ↑ Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 27, ISBN 978-83-89648-46-4.
- ↑ a b c d e f E. Gerhardt, Grzyby: wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie - Bauer-Weltbild Media, 2006, s. 664, ISBN 83-7404-513-2.
- ↑ a b c Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0.