Połoniewicze

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Połoniewicze
Паланевічы
Полоневичи
Ilustracja
Państwo

 Białoruś

Obwód

 miński

Rejon

dzierżyński

Sielsowiet

Borowa

Populacja (2019)
• liczba ludności


24[1]

Kod pocztowy

222736

Tablice rejestracyjne

5

Położenie na mapie obwodu mińskiego
Mapa konturowa obwodu mińskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Połoniewicze”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Połoniewicze”
Ziemia53°37′53″N 26°55′43″E/53,631389 26,928611

Połoniewicze (biał. Паланевічы, Pałaniewiczy; ros. Полоневичи, Połoniewiczi) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie dzierżyńskim, w sielsowiecie Borowa.

Obok wsi znajduje się zaporowe Jezioro Połoniewickie, utworzone na Wołku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W XIX i w początkach XX w. położone były w Rosji, w guberni mińskiej, w powiecie mińskim, gminie Kojdanów.

Po I wojnie światowej pod administracją polską, w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich, w okręgu mińskim, w powiecie mińskim, gminie Kojdanów.

W wyniku postanowień traktatu ryskiego znalazły się w granicach Związku Sowieckiego. W okresie międzywojennym położona była przy granicy z Polską. Mieściły się tutaj komendantura i zastaw Wojsk Pogranicznych NKWD[2]. Wieś zamieszkana była w większości przez Polaków[3]. W latach 1932-1937 leżała w Polskim Rejonie Narodowym im. Feliksa Dzierżyńskiego[4].

W 1930 doszło tu do wystąpień przeciwko kolektywizacji. Na publicznym wiecu komunistyczni agitatorzy zastrzelili przemawiających w imieniu mieszkańców wsi Witolda Motara i Antoniego Maczyńskiego. W odwecie włościanie dokonali na komunistach samosądu. Ludność obawiając się represji, próbowała uciec do Polski, była jednak wyłapywana przez zwiększone tego dnia sowieckie wojska pograniczne. Dzień później Połoniewicze zostały spacyfikowane przez ekspedycję karną, a mieszkańcy aresztowani. Informacje o wydarzeniach ze względu na bliskość granicy przedostały się do Polski i były opisywane w polskiej prasie[3]. Represje dotknęły mieszkańców Połoniewicz także podczas operacji polskiej NKWD w 1937[a][5]. W okresie represji, 12 sierpnia 1937, dzieci uczące się w szkole w Połoniewiczach napisały do władz poddańczy list[6].

Od 1991 w niepodległej Białorusi.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Np. Antoni Poleszczuk, 28-letni stajenny z Połoniewicz, aresztowany 26 października 1937 i skazany na karę śmierci 28 listopada 1937 z art. 68 kk BSRR (agent polskiego wywiadu). Wyrok wykonano 3 grudnia 1937

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 4 października 2019 roku.
  2. Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
  3. a b Znad granicy sowieckiej. „Prosta Droga”. 5, s. 8, 1930. Warszawa: Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet. 
  4. Józef Maroszek, Maria Maroszkówna: Przyszłość kultury Polaków na Kresach. Materiały z Konferencji Naukowej w Drohiczynie 1-3 maj 2000 poprzedzającej Kongres Kultury Polskiej 2000. Białystok, Drohiczyn: 2000, s. 32. ISBN 83-88433-45-8.
  5. Antoni Poleszczuk. Ofiary antypolskiego terroru w Związku Sowieckim 1934-1938. [dostęp 2024-01-24]. (pol.).
  6. Anatol Wialiki: Dzierżyńszczyzna 1932–1937. Rejon skazany na likwidację. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2021, s. 198. ISBN 978-83-8229-361-6.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]