Polska Partia Socjalistyczna – dawna Frakcja Rewolucyjna
| ||
Skrót | PPS-dFR | |
Lider | Rajmund Jaworowski | |
Data założenia | 17 października 1928 | |
Data rozwiązania | wrzesień 1939 | |
Ideologia polityczna | sanacja, socjalizm | |
Poglądy gospodarcze | socjalizm | |
Młodzieżówka | Organizacja Młodzieżowa |
Polska Partia Socjalistyczna – dawna Frakcja Rewolucyjna – polska lewicowa partia polityczna o nastawieniu prosanacyjnym. Nazwą nawiązała do Polskiej Partii Socjalistycznej – Frakcji Rewolucyjnej.
Utworzona 17 października 1928 przez grupę działaczy PPS na czele z Rajmundem Jaworowskim, popierających przewrót Józefa Piłsudskiego. W wyniku podziału z PPS odeszły grupy z okręgów: Warszawa, Warszawa-Podmiejska, Śląsk, Łódź, Częstochowa.
Klub parlamentarny PPS (Związek Parlamentarny Polskich Socjalistów) opuściło 10 posłów (Rajmund Jaworowski, Zygmunt Gardecki, Medard Downarowicz, Józef Niski, Julian Smulikowski, Adam Szczypiorski, Antoni Pączek, Marian Malinowski, Antoni Chudy i Zofia Praussowa), tworząc własny klub parlamentarny, którego kierownictwo stanowili: prezes – Julian Smulikowski, wiceprezes – Marian Malinowski, sekretarz – Antoni Chudy i skarbnik – Medard Downarowicz.
1 listopada 1928 w Katowicach partia odbyła swój XXI Kongres[1]. W skład 65-osobowej Centralnej Rady Organizacyjnej wybrano m.in. Jędrzeja Moraczewskiego, Józefa Biniszkiewicza, Medarda Downarowicza, Zygmunta Gardeckiego, Rajmunda Jaworowskiego, Józefa Łokietka, Łukasza Siemiątkowskiego i Tadeusza Szpotańskiego.
PPS-dFR działała głównie w województwie warszawskim oraz lwowskim. W strefie wpływów partii znajdowała się Centralne Zrzeszenie Klasowych Związków Zawodowych. Przy partii działała Organizacja Młodzieżowa.
W wyborach parlamentarnych w 1930 partia poniosła klęskę, nie wprowadzając żadnego parlamentarzysty, oprócz kilku posłów z listy BBWR. Po rozłamie w centrali związków zawodowych współpracujących z dawną Frakcją, zorganizowanym przez Jędrzeja Moraczewskiego, ugrupowanie straciło na znaczeniu.
We wrześniu 1939 partia przestała funkcjonować. W dniu 11 września 1939 jeden z jej przywódców Tadeusz Szpotański ogłosił w prasie:
Nie posiadając formalnego upoważnienia, biorąc jednak pod uwagę doniosłość chwili, wzywam członków d. Frakcji rewolucyjnej PPS i jej organizacje, by stanęli dziś do solidarnej akcji, kierowanej przez CKW PPS w imię wspólnej wielkiej sprawy, górującej nad wszystkimi innymi zagadnieniami[2].
W trakcie okupacji hitlerowskiej, część działaczy PPS d. Frakcji Rewolucyjnej weszła w skład PPS-WRN.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- Maria Nartonowicz-Kot: Powstanie i działalność Polskiej Partii Socjalistycznej dawna Frakcja Rewolucyjna w Łodzi i w okręgu (1928–1939). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica 1997, nr 60
- Jarosław Tomasiewicz: „Faszyzm lewicy” czy „ludowy patriotyzm”? Tendencje antyliberalne i nacjonalistyczne w polskiej lewicowej myśli politycznej lat trzydziestych. Warszawa 2020. ISBN 9778-83-8196-103-5, s. 207–218
- Jarosław Tomasiewicz: Naprawa czy zniszczenie demokracji? Tendencje autorytarne i profaszystowskie w polskiej myśli politycznej 1921–1935, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2012, ISBN 978-83-226-2125-7, s. 333–340
- Jan Tomicki: Polska Partia Socjalistyczna 1892–1948, Książka i Wiedza, Warszawa 1983, ISBN 83-05-11099-0, s. 302–303