Polskie Siły Powietrzne we Francji

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Orzełek Polskich Sił Powietrznych
Flaga Polskich Sił Powietrznych (1940-1947)
Flaga wojskowych portów lotniczych (1938-1945)
Wizyta gen. Sikorskiego w ośrodku szkoleniowym PSP w Bron

Polskie Siły Powietrzne we Francji (PSP) – trzeci, obok wojska i marynarki wojennej, rodzaj sił zbrojnych Wojska Polskiego we Francji tworzony z kadry lotniczej docierającej do Francji już w trakcie kampanii wrześniowej przez Rumunię, Węgry, Jugosławię, Grecję.

Historia PSP we Francji[edytuj | edytuj kod]

Organizacja polskich jednostek[edytuj | edytuj kod]

Po upadku Polski zaczęto tworzyć nowe jednostki we Francji. Na podstawie umowy lotniczej z Francją podpisanej 4 stycznia 1940 przystąpiono do sformowania 2 dywizjonów lotniczych wraz z personelem naziemnym, 2 eskadr współdziałania oraz bliżej niekreślonej ilości rezerwowych jednostek kadrowych. 10 stycznia pierwsza grupa lotników została skierowana do Bazy Lotniczej w Montpellier (grupę tę później nazywano Eskadrą Montpellier) i rozpoczęła szkolenie, które pierwotnie było zaplanowane na 3 do 4 miesięcy, jednak na skutek szybkich postępów u kursantów zostało zakończone po upływie miesiąca. Po zakończeniu szkolenia w dniu 26 marca podczas uroczystej odprawy, piloci Eskadry zostali przydzieleni kluczami do francuskich dywizjonów celem odbycia praktyki frontowej[1].

Po ukończeniu kursu w Montpellier, następne grupy szkoliły się już w ośrodku Bron pod Lyonem. A należały do nich: Dywizjon I/145 (warszawski) – który jako jedyny ukończył proces formowania i wziął udział w walkach jako kompletna jednostka wyposażona w myśliwce Caudron CR.714 (przerobione na wojskowe samoloty sportowe, była to jedyna jednostka używająca tych samolotów), Dywizjon II/145 (krakowsko-poznański) – który do dnia kapitulacji Francji nie ukończył procesu formowania i nie wziął udziału w walkach oraz Dywizjon III/145 (dębliński) nazywany później tzw Dywizjonem Fińskim, gdyż był wstępnie przeznaczony do wsparcia brytyjsko-francuskiego korpusu ekspedycyjnego wspierającego wojska fińskie odpierające agresję ZSRR w 1940 – który również nie zdołał wziąć udziału w walkach ze względu na wcześniej podpisane radziecko-fińskie zawieszenie broni.

W dniu 1 marca odpłynął do francuskiej Afryki Północnej oddział składający się z mechaników, instruktorów oraz uczniów, którzy w Polsce przeszli jedynie częściowe przeszkolenie lotnicze, a w ośrodkach na terenie Afryki mieli zostać doszkoleni. Oddział ten został rozlokowany na 4 lotniskach: w Rabacie, Marakeszu, Blidzie i Maison Blanche. W Rabacie znajdowała się szkoła obserwatorów lotniczych i w niej ulokowano 2 polskie eskadry (37 pilotów i 17 mechaników). W ciągu 4 miesięcy szkolenia wylatano ok. 4000 lotów przy czasie łącznym ok. 2100 godz. W Marakeszu szkoliło się ponad 200 pilotów, którzy w Polsce ukończyli szkolenie wstępne. Po ukończeniu kursu zostali oni w większości zakwalifikowani na kurs wyższego pilotażu w Fezie. W Blidzie znajdowała się szkoła bombardowania i strzelania powietrznego, do której przydzielono 35 pilotów i 95 osób personelu naziemnego. Piloci, w większości instruktorzy polskich szkół lotniczych, po krótkim przeszkoleniu zostali przydzieleni do zadań instruktorskich. W parku lotniczym w Maison Blanche pracowało ok. 200 polskich mechaników lotniczych stanowiąc trzon wykwalifikowanego personelu bazy.

Ponadto w okresie od podpisania umowy lotniczej do dna kapitulacji Francji ponad 20 wyższych oficerów zostało przydzielonych na praktykę do francuskich sztabów lotniczych, a jeden ukończył Francuską Wyższą Szkołę Lotniczą.

Polscy piloci latali na wielu typach maszyn, m.in. Morane-Saulnier MS.406, Caudron CR.714, Curtiss P-36 Hawk.

Ms 406 w barwach PSP we Francji 1940

Rozkazem Wodza Naczelnego z dnia 1 grudnia 1939 zostały awansowane do stopnia podporucznika lotnictwa i przyjęte do PSP wyszkolone jeszcze w kraju 4 pilotki: Wanda Modlibowska, Zofia Szczecińska-Turowicz, Stefania Wojtulanis i Anna Leska.

Spis jednostek PSP[edytuj | edytuj kod]

Samodzielne jednostki myśliwskie[edytuj | edytuj kod]

  • Dywizjon I/145 „Warszawski"
  • Dywizjon II/145 „Krakowsko-poznański"
  • Dywizjon III/145 „Dębliński" (Fiński)
  • Dywizjon IV
  • Polski Myśliwski Dywizjon Ruchomy (PMDR)

Klucze Frontowe (KF)[edytuj | edytuj kod]

Klucze Obrony Lokalnej (KOL) i Kominowe (KK)[edytuj | edytuj kod]

Jednostki bombowe i współpracy[edytuj | edytuj kod]

  • I Dywizjon Bombowy
  • I Dywizjon Współpracy
  • II Dywizjon Współpracy
  • Grupa Szkół Lotniczych
    • Dywizjon Szkolny

Podsumowanie działań jednostek PSP[edytuj | edytuj kod]

Wysiłek operacyjny jednostek PSP[edytuj | edytuj kod]

W okresie 27 marca - 20 kwietnia 1940

Wysiłek operacyjny i bojowy Straty w samolotach nieprzyjaciela
zadane przez polskich pilotów
Rok 1940 Razem Rok 1940 Razem
liczba lotów 714 zniszczone 519/10
samoloto-zadań 1916 prawdopodobnie zniszczone 3
godzin lotów 2238 uszkodzone 63/5
straty własne w samolotach 44

Straty personelu latającego PSP[2][edytuj | edytuj kod]

Rok 1940 Razem
polegli 11
ranni 2
zaginieni 8

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Cynk 2002 ↓.
  2. ↑ Cumft i Kujawa 1989 ↓.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Izydor Koliński, Regularne jednostki Wojska Polskiego (lotnictwo), Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. 9, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
  • Olgierd Cumft, Hubert Kazimierz Kujawa, Księga lotników polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1946, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989, ISBN 83-11-07329-5..
  • „Pilot Wojenny”. 2(14)/2001, s. 118 – 128, 03.2001. Warszawa: ECHO. 
  • Jerzy Bogdan Cynk, Polskie Siły Powietrzne w wojnie 1939-43, tom 1 i 2, AJ-Press, 2002.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Polskie_Siły_Powietrzne_we_Francji&oldid=59829127”