Jan Pentz
Jan Pentz (około 1943 roku) | |
major pilot | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
121 eskadra myśliwska, |
Stanowiska |
dowódca klucza, |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Jan Adam Pentz (ur. 22 grudnia 1906 w Dobromilu, zm. 9 stycznia 1994 w Warszawie[1]) – major pilot Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Józefa i Katarzyny z Wolffów[2]. Był starszym bratem Karola (1908–1944), cichociemnego[3]. Ukończył Szkołę Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie[4]. 15 sierpnia 1929 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1929 roku i 63. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych, a Minister Spraw Wojskowych wcielił do 6 Pułku Lotniczego we Lwowie[5][6]. Służył w 2 Pułku Lotniczym w Krakowie[7] (latał w grupie akrobacyjnej 121 Eskadry Myśliwskiej[8]). 12 marca 1933 roku został mianowany porucznikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 roku i 22. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[9]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 55. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[10]. W 1939 roku pełnił służbę w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie na stanowisku dowódcy 5. eskadry II dywizjonu Szkoły Podchorążych Lotnictwa – Grupa Liniowa[11].
Walczył we Francji w 1940 roku w Grupie Montpellier w GC II/6 (Grouppe de Chasse „Cigogne” II/6 w miejscowości Vouarces) jako dowódca klucza (Klucz Frontowy Nr 2 "Pe") [12][7], od 23 marca 1940 roku na froncie francusko-niemieckim[7]. W okresie do 10 maja 1940 roku uczestniczył w jednej konfrontacji z myśliwcami Luftwaffe: swoim Morane-Saulnier MS.406 zbliżył się na dogodną pozycję i odległość do zestrzelenia samolotu niemieckiego, jednak jego karabiny maszynowe nie zadziałały. Okazało się, że nie były przestrzeliwane od początku wojny[13].
29 maja 1940 roku rozchorował się i został przeniesiony do szpitala[14], a następnie ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie latał w 257 Dywizjonie Myśliwskim, potem był operatorem naprowadzania. Pod koniec 1943 roku został przydzielony do „Wileńskiego” 317 Dywizjonu Myśliwskiego. 28 maja 1944 roku w czasie walki powietrznej jego Supermarine Spitfire LF.IX został zestrzelony, a Pentz dostał się do niewoli niemieckiej[15]. Za udział w walkach był odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych oraz trzykrotnie Medalem Lotniczym[16].
Po wojnie wrócił do Polski. Uchwałą Rady Państwa z 16 kwietnia 1975 roku został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (legitymacja nr 510-75-14).
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera H, rząd 6, miejsce 13)[1].
Życie rodzinne
[edytuj | edytuj kod]Był dwukrotnie żonaty, jego pierwszą żoną była Krystyna z domu Langer (1918–1964), drugą – Danuta z domu Zalewska (ur. w 1931), ich synem jest Jan Ludwik (ur. w 1970 roku).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Profil Jana Pentza na stronie „Niebieska eskadra – groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników” [online] [dostęp 2014-08-18] .
- ↑ Profil Karola Pentza na stronie 1944.pl [online] [dostęp 2014-01-04] .
- ↑ Krzysztof A. Tochman , Słownik biograficzny cichociemnych, T. 2, Rzeszów: Wydawnictwo Abres, 1996, s. 128–129, ISBN 83-902499-5-2 .
- ↑ Wykaz Słuchaczy Szkoły Podchorążych Lotnictwa Dęblin 1929 [online] [dostęp 2014-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2014-05-27] .
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 15 sierpnia 1929 roku, s. 280.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 244, 744.
- ↑ a b c ANDERS Bohdan [online] [dostęp 2014-08-18] .
- ↑ 2 Pułk Lotniczy w Krakowie [online] [dostęp 2014-08-18] .
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 14 marca 1933 roku, s. 54.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 211.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 474.
- ↑ Śliżewski 2011 ↓, s. 44, 64, 213.
- ↑ Polish Air Force in WW II [online] [dostęp 2014-08-18] .
- ↑ Śliżewski 2011 ↓, s. 64.
- ↑ Polacy na Spitfire'ach IX 1944–1946 [online] [dostęp 2014-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-19] .
- ↑ Pentz Jan Adam. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-02-20].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Grzegorz Śliżewski , Rola polskiego lotnictwa myśliwskiego w działaniach aliantów w latach 1940-1942, praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. zw. dr. hab. Bogusława Polaka, Koszalin 2011 .
- Kapitanowie lotnictwa II Rzeczypospolitej
- Kapitanowie Polskich Sił Powietrznych
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem Lotniczym (trzykrotnie)
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy piloci myśliwscy
- Polscy lotnicy w kampanii wrześniowej
- Urodzeni w 1906
- Zmarli w 1994
- Polacy – uczestnicy kampanii francuskiej 1940
- Piloci polskich kluczy frontowych