Pretendent do ręki
Pretendent do ręki – powieść indyjskiego pisarza Vikram Setha opublikowana w języku angielskim w 1993 roku pt. Suitable Boy. W Polsce wydana w 2003 roku w tłumaczeniu Anny Jeleniewskiej. Akcja tej rozległej panoramy społeczeństwa indyjskiego dzieje się w 1950–1951 roku, cztery lata po odzyskaniu przez Indie niepodległości i obejmuje takie miejsca jak Kalkutę, Delhi, fikcyjne miasto nad Gangesem Brahmpur i muzułmańskie wsie w jego okolicy. Na tle społeczno-politycznych i obyczajowych przemian przedstawiono rok z życia kilku rodzin indyjskich: muzułmańskich nababów Chanów, hinduskich Mehrów i Kapurów, a także bengalskiej rodziny Ćatterdźów. Rodziny te łączą więzy małżeństw i przyjaźni. Główną bohaterką jest hinduska matka, która jeżdżąc po całych Indiach szuka w ramach kasty tytułowego kandydata na męża dla swej córki Laty. Wydając ją szybko za mąż, chce zabić w niej zakazaną miłość do muzułmanina. Rok z życia czterech rodzin to okazja to śledzenia ich radości z narodzin dziecka, zdrady, bólu z powodu tajemnic z przeszłości, czy smutku po śmierci bliskiej osoby.
Autor tej epickiej opowieści o przeobrażaniu się Indii w 4 lata po uzyskaniu niepodległości, o budowaniu niezależnej od Brytyjczyków demokracji pokazuje swoją ojczyznę w całej jej różnorodności wzywając do jedności i porozumienia się.
Forma książki została przez autora porównana do rozrastającego się, wielkiego rozłożystego drzewa banian, symbolu Indii i do Gangesu, który ma swoje odpływy i odnogi". 1471 stron wydanych w Polsce w 3 tomach czyni ją jedną z najdłuższych powieści w języku angielskim .
Indyjski pisarz Khushwant Singh powiedział o tej powieści, że żył w przedstawionych czasach i że Seth bardzo autentycznie pokazał Indie pod rządami Nehru.
Nagrody i nominacje
[edytuj | edytuj kod]- 1993 Irish Times International Fiction Prize
- 1994 Commonwealth Writers Prize (nagroda za najlepszą książkę)
- 1994 WH Smith Literary Award
- 1994 nominacja do Nagrody Bookera
Problemy i obrazy przedstawione w książce
[edytuj | edytuj kod]W książce przedstawiono między innymi
- walkę o uwłaszczenie zamindarów
- przygotowanie do pierwszych po wyzwoleniu spod okupacji brytyjskiej wyborów
- czy demonstracje studenckie domagające się poparcia dla polityki niezaangażowania Nehru, ale i egzaminów do administracji państwowej w hindi zamiast po angielsku.
Autor przedstawia nam w swej epopei obrazy
- muzułmańskich policjantów strzelających do tłumu w obronie hinduskiej świątyni budowanej obok meczetu
- debatę w obronie języka urdu
- niedotykalnych domagających się dla swych dzieci prawa do udziału odegrania ról hinduskich bóstw w Ramlili
- miliony wiernych podczas święta Kumbhamela (tu zwanego Pul Meli) i tysiąc ofiar paniki wśród pielgrzymów
- dyskusje o istocie hinduizmu prowadzone przez elitę kalkucką
- echo tragedii Podziału w 1947 roku
- dramat Nehru tracącego kontrolę nad zdominowaną przez konserwatystów Partię Kongresową
- spotkania guru ze swoimi uczniami
- doświadczenia pielgrzyma wędrującego od źródeł Gangi do jej ujścia do oceanu,
- Raksza bandhan, święto rodzeństwa ślubującego sobie oddanie (nazwane tu Rakhi)
- muzułmańską kurtyzanę śpiewającą w urdu gazele podczas święta Holi w domu szacownej rodziny hinduskiej
- żony poszczące w święto Karwa Ćaut za pomyślność swoich mężów
- cytaty z pieśni Ghaliba i Tagore
- lekcje klasycznego śpiewu indyjskiego
Dzięki tej książce możemy
- być świadkami zebrania panczajatu w muzułmańskiej wiosce
- wziąć udział w muzułmańskim święcie Id al-Adha (tu nazwanego Bakr-e-Id)
- zwiedzić cmentarz brytyjski w Kalkucie
- przyjrzeć się snobizmom anglizującej części elity kalkuckie
- opłakiwać muzułmańskiego męczennika Husajna podczas święta Aszura (tu nazwanego Muharram)
- czy cieszyć się ze zwycięstwa dobra nad złem, Rama nad demonem Rawaną podczas święta Dasara (tu nazwanego Daśahra)
- lub za chwilę przeżyć grozę rzezi muzułmańsko-hinduskiej, gdy żałobnicy Aszury przecinają drogę cieszącym się świętem Dasara hindusom.
Na tle tego fresku Indii 1950-51 czytelnik też czeka na odpowiedź związaną z tytułem powieści – "kogo poślubi Lata Mehra?" Czy bengalskiego poetę Amita Ćatterdźi, czy bardziej prozaicznego producenta obuwia Hareśa Khanny? Czy też płynąc pod prąd oczekiwaniom rodziny obroni swoją miłość do muzułmanina Kabira Durrani?
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Vikram Seth discusses A Suitable Boy on the BBC World Book Club
- Author interview with Vikram Seth at HarperCollins. harpercollins.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-11)].
- recenzja w guardian
- -Omówienie języka powieści. doononline.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-11)].
- - o autorze i powieści na doononline. doononline.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-16)].