Pudu

Pudu
	Pudu
	J.E. Gray, 1852
	; Przedstawiciel rodzaju – pudu południowy (P. puda)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	Cetartiodactyla
Podrząd	przeżuwacze
Infrarząd	Pecora
Rodzina	jeleniowate
Podrodzina	sarny
Plemię	Odocoileini
Rodzaj	pudu
	Typ nomenklatoryczny
	Capra puda G.I. Molina, 1782
Synonimy
	Nanelaphus Fitzinger, 1874; Pudua Garrod, 1877; Pudua Brooke, 1879; Pudella O. Thomas, 1913;
	Nanelaphus Fitzinger, 1874; Pudua Garrod, 1877; Pudua Brooke, 1879; Pudella O. Thomas, 1913;
Gatunki
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pudu^[7] (Pudu) – rodzaj ssaka z podrodziny saren (Capreolinae) w obrębie rodziny jeleniowatych (Cervidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej^[8]^[9]^[10].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 75–80 cm, długość ogona 3–4 cm, wysokość w kłębie 25–40 cm; długość poroża 5–10 cm; masa ciała 5–14 kg^[9]. Rodzaj obejmuje jednych z najmniejszych przedstawicieli jeleniowatych, o krótkim porożu, ciemnym ubarwieniu i krępej sylwetce ciała z krótkimi kończynami.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Pudu (Pudua): epitet gatunkowy Capra pudu Molina, 1782; hiszp. pudú „jelonek”, od mapudungun pudu „jelonek”^[11].
Nanelaphus: gr. νανος nanos „karzeł” ^[12]; ελαφος elaphos „jeleń”^[13]. Gatunek typowy: Capra puda G.I. Molina, 1782.
Pudella: rodzaj Pudu J.E. Gray, 1852; łac. przyrostek zdrabniający -ella^[6]^[14]. Gatunek typowy: Pudua mephistophiles de Winton, 1896.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[8]^[15]^[7]:

Pudu mephistophiles (de Winton, 1896) – pudu północny
Pudu puda (Molina, 1782) – pudu południowy

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Pudu J.E. Gray, 1852.
↑ Nieuzasadniona poprawka Pudu J.E. Gray, 1852.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Pudu, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ J.E. Gray. Synopsis of the Species of Deer (Gervina), with the description of a New Species in the Gardens of the Society. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 18, s. 242, 1850. (ang.).
↑ L.J.F.J.F. Fitzinger. Die Gattungen der Familie der Hirsche (Cervi) nach ihrer natürlichen Verwandtschaft. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. Abt. 1 Mineralogie, Botanik, Zoologie, Geologie und Paläontologie. 68, s. 360, 1874. (niem.).
↑ A.H. Garrod. Notes on the visceral anatomy and osteology of the ruminants, with a suggestion regarding a method of expressing the relations of species by means of formulae. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1877 (1), s. 18, 1877. (ang.).
↑ V. Brooke. On the Classification of the Cervidœ, with a Synopsis of the existing Species. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1878 (2), s. 926, 1878. (ang.).
↑ ^a ^b O. Thomas. On certain of the smaller south american cervidae. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 11, s. 588, 1913. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 173. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 316. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b S. Mattioli: Family Cervidae (Deer). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 438. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Pudu. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-10]. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 597.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 143.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 446.
↑ E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 80. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Higher Taxonomy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-05-01]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[4] Niepoprawna późniejsza pisownia Pudu J.E. Gray, 1852.

[6] Nieuzasadniona poprawka Pudu J.E. Gray, 1852.

[itis-1] Pudu, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Gray-2] J.E. Gray. Synopsis of the Species of Deer (Gervina), with the description of a New Species in the Gardens of the Society. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 18, s. 242, 1850. (ang.).

[fit-3] L.J.F.J.F. Fitzinger. Die Gattungen der Familie der Hirsche (Cervi) nach ihrer natürlichen Verwandtschaft. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. Abt. 1 Mineralogie, Botanik, Zoologie, Geologie und Paläontologie. 68, s. 360, 1874. (niem.).

[gar-5] A.H. Garrod. Notes on the visceral anatomy and osteology of the ruminants, with a suggestion regarding a method of expressing the relations of species by means of formulae. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1877 (1), s. 18, 1877. (ang.).

[Brooke-7] V. Brooke. On the Classification of the Cervidœ, with a Synopsis of the existing Species. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1878 (2), s. 926, 1878. (ang.).

[Thomas-8] O. Thomas. On certain of the smaller south american cervidae. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 11, s. 588, 1913. (ang.).

[Cichocki&inni-9] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 173. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-10] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 316. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Mattioli-11] S. Mattioli: Family Cervidae (Deer). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 438. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-12] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Pudu. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-10]. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA597_597]-13] Palmer 1904 ↓, s. 597.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=173_143]-14] Jaeger 1944 ↓, s. 143.

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA446_446]-15] Palmer 1904 ↓, s. 446.

[Jaeger-16] E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 80. (ang.).

[mdd-17] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Higher Taxonomy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-05-01]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[a]

[4]

[b]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]