Rachel Takserman-Krozer
 Rachel Takserman-Krozer | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Doktor habilitowany | |
| Specjalność: reologia, teoria względności | |
| Alma Mater |
Narodowy Uniwersytet Uzbekistanu, Polska Akademia Nauk (doktorat), Polska Akademia Nauk (habilitacja) |
| Odznaczenia | |
| Nagroda Polskiego Towarzystwa Chemicznego (1963) | |
Rachel (Raya) Takserman-Krozer (ur. 31 grudnia 1921 w Hajsynie, zm. 28 września 1987 w Trewirze) – fizyczka teoretyczna i reolożka. Pracowała nad zróżnicowanymi aspektami fizyki teoretycznej, poczynając od teorii względności, kończąc na badaniach przepływu polimerów. W pracach szczególnie skupiła się na zachowaniach polimerów w polach prędkości, reologii fenomenologicznej i molekularno-statystycznej teorii sieci polimerowych. Pracowała w wielu krajach, m.in. w Rosji, Polsce, Izraelu i Niemczech[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w żydowskiej rodzinie. Po przeprowadzce do Odessy skończyła szkołę, a następnie została przyjęta na Wydział Fizyki na Uniwersytecie w Odessie. Podczas II wojny światowej służyła jako pielęgniarka, jednocześnie studiując na uniwersytecie w Taszkiencie, gdzie w 1945 uzyskała stopień magistry w fizyce teoretycznej. W 1946 wyszła za mąż za Szymona Krozera, który studiował fizykę doświadczalną na tym samym uniwersytecie. W 1948 zaczęła studia doktoranckie, skupiając się na teorii względności. Badania prowadziła pod kierunkiem Władimira Focka w Instytucie Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Leningradzkiego. Do 1959 nie skończyła badań. W międzyczasie urodziła trzech synów: w 1949 Anatola, który został fizykiem zajmującym się fizykochemią powierzchni, w 1953 Georgija, który studiował biologię i ekonomię, wykładowcę na Uniwersytecie w Twente, oraz w 1958 Wiktora[2], który studiował inżynierię elektryczną i został wykładowcą na wydziale fizyki w Uniwersytecie Goethego we Frankfurcie. W 1959 wznowiła studia doktoranckie w Pracowni Fizyki Polimerów warszawskiego Instytutu Chemii Przemysłowej pod kierunkiem Andrzeja Ziabickiego. Doktorat uzyskała w 1962 w Warszawie, zaś habilitację w 1966 w Łodzi. Obie prace napisała o fizyce polimerów. W latach 1967–1968 pracowała w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk, zajmując się hydrodynamiką i badaniami nad reologią polimerów[3].
W sierpniu 1968 została zatrudniona na posadzie profesorki Wydziału Mechaniki Izraelskiego Instytutu Techniki Technion, prowadzonego wówczas przez Markusa Rheinera, jednego z współtwórców terminu „reologia”. Na uniwersytecie pracowała nad przedmiotami mikroreologii i reologią nielinearną[4].
W 1972 kontynuowała badania na politechnice w Akwizgranie, w Karlsruher Institut für Technologie oraz finalnie na Uniwersytecie w Stuttgarcie, pracując razem z Eckehartem Krönerem[5].
Zmarła po trzyletniej walce z rakiem płuc. Zgodnie z jej ostatnim życzeniem, została pochowana w Amsterdamie[5].
Praca naukowa[edytuj | edytuj kod]
Główne badania Rachel Takserman-Krozer dotyczyły fizyki i reologii polimerów. Wraz z Markusem Rheinerem wniosła znaczący wkład w dziedzinie reologii oraz w dziedzinie zachowania roztworów i sieci polimerowych. Jej prace badawcze zostały opublikowane głównie w „Journal of Polymer Science”, „The Bulletin de L’Académie Polonaise des Sciences”, „Rheologica Acta”[6] i „Colloid and Polymer Science”[5].
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
W 1963 otrzymała Nagrodę Naukową Polskiego Towarzystwa Chemicznego. Została wymieniona w Who’s Who, książce wydanej w Izraelu w 1972, oraz w Międzynarodowym Rejestrze Profili Międzynarodowego Centrum Biograficznego[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ R. Takserman-Krozer, S. Krozer, Phenolenological and structural rheology. Collected papers. Articles in English, German, Polish, Russian. Catalogue of monographs, pamphlets, reprints and journals of the British Society of Rheology’s, SCOTT BLAIR COLLECTION, Deposited in Room 420 of the Physical Sciences Building, University of Wales, Aberystwyth 1992.
- ↑ Goethe-Universität — Viktor Krozer, Prof. Dr.-Ing. habil. [online], www.uni-frankfurt.de [dostęp 2022-05-24].
- ↑ W.N. Cwietkow i inni, Struktura makroczasteczek w roztworach, Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, 1968.
- ↑ R. Takserman-Krozer, N. Galili, Theory of flow of nonlinear viscoelastic fluid with temperature and pressure dependent rheological parameters in cylindrical pipe: I. General formulation, Israel Institute of Technology, Dept. Of Mechanics, 1970.
- ↑ a b c Andrzej Ziabicki, Obituary, „Colloid and Polymer Science”, 266, 1988, s. 773.
- ↑ N. Galili, R. Takserman-Krozer, Z. Rigbi, Heat and pressure effects in viscous flow through a pipe. I. General formulation and basic solution, „Rheologica Acta”, 14 (6), 1975, s. 550–567.
- ↑ Who's who in Israel and in the work for Israel abroad (15th biannual printing ed.), Tel Aviv 1972.