Richard Starzak
 Richard Starzak z figurkami z filmu Baranek Shaun (2015) | |
| Data i miejsce urodzenia |
kwiecień 1959 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
Richard Starzak (ur. w kwietniu 1959 w Ipswich[1]) – brytyjski animator, scenarzysta i reżyser filmów animowanych[2] polskiego pochodzenia[3]. Wielokrotnie nagradzany i nominowany do nagród branżowych, w tym m.in. do Oscara za najlepszy pełnometrażowy film animowany[4].
Urodził się jako Richard Goleszowski, w świecie artystycznym znany jest pod przydomkiem „Golly”[5]. W dorosłym wieku zmienił nazwisko z Goleszowski na rodowe Starzak[6].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się i dorastał w Ipswich w hrabstwie Suffolk. Uczęszczał do Northgate Grammar School, a po zaliczeniu kursu przygotowawczego w Ipswich Art School ukończył studia z zakresu sztuk pięknych w Exeter College of Art and Design w Plymouth ze specjalizacją w animacji[1]. Po studiach pracował jako ilustrator, później przeniósł się do firmy produkującej reklamy. W 1983 został pierwszym pracownikiem zatrudnionym przez wytwórnię Aardman Animations[1]. Podczas swojej pierwszego okresu pracy w Aardman pracował nad kilkoma filmami krótkometrażowymi i promocyjnymi, w tym nagradzanym teledyskiem do piosenki „Sledgehammer” Petera Gabriela. Stworzył w tym czasie film krótkometrażowy Ident (1989) i dwa pilotażowe odcinki późniejszego serialu Rex the Runt (1991)[7][8].
W 1992 opuścił wytwórnię Aardman, by rozpocząć karierę artysty niezależnego. Pracował m.in. w Nowej Zelandii jako doradca ds. produkcji przy serialu animowanym Oscar and Friends, napisał i wyreżyserował 13 odcinków serialu Rex the Runt dla BBC2. W 1999 wyreżyserował film Robbie the Reindeer, Hooves of Fire, który zdobył wiele międzynarodowych nagród, w tym nagrodę BAFTA[9]. Od 2003 wyreżyserował dwie serie Zwierzo-zwierzenia dla ITV na podstawie nagrodzonego Oscarem filmu krótkometrażowego Nicka Parka, które również zdobyły liczne nagrody[8]. W tym samym czasie współtworzył serial animowany Baranek Shaun[5].
W lipcu 2005 ponownie dołączył do Aardman Animations jako dyrektor kreatywny, pisze także scenariusze i nadzoruje nowe projekty w fazie rozwoju[8].
Wraz z Markiem Burtonem jest współautorem scenariusza i współreżyserem nominowanego do Oscara i nagrody BAFTA animowanego filmu pełnometrażowego Baranek Shaun (2015) oraz producentem wykonawczym nominowanej do Oscara i nagrody BAFTA kontynuacji, Baranek Shaun Film: Farmageddon (2019)[8][10].
Wybrana filmografia[2][11][edytuj | edytuj kod]
- Barefootin’ (1987, animowany film krótkometrażowy, reżyseria)
- Ident (1990, animowany film krótkometrażowy, scenariusz i reżyseria)
- Rex the Runt (1991-2005, serial animowany, scenariusz i reżyseria)
- Hooves of Fire (1999, film animowany, reżyseria)
- Zwierzo-zwierzenia (Creature Comforts, 2003-2006, 2007, serial animowany, reżyseria)
- Baranek Shaun (Shaun the Sheep, 2007-2020, serial animowany, scenariusz i reżyseria)
- Baranek Shaun: Film (Shaun the Sheep Movie, 2015, film animowany, reżyseria)
- Shaun the Sheep: The Farmer's Llamas (2015, animowany film krótkometrażowy, scenariusz)
- Baranek Shaun Film: Farmageddon (Shaun the Sheep Movie: Farmageddon, 2019, film animowany, scenariusz)
- Shaun the Sheep: Adventures from Mossy Bottom (2020- , serial animowany, scenariusz)
Nagrody i wyróżnienia[11][edytuj | edytuj kod]
- Hooves of Fire
- Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej – Best Entertainment Programme or Series (2000)[9]
- Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie – Special Award, Crystal Bear – Best Short Film (2001)[12]
- Leipzig DOK Festival – Audience Award (2000)
- Ottawa International Animation Festival – OIAF Award Best Television Special (2000)
- Kecskemét Animation Film Festival – Best TV Special (2002)
- Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych w Annecy – Special Distinction for special TV (2000)
- Zwierzo-zwierzenia
- Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych w Annecy – The Annecy Cristal for a TV production (2004),
- Chicago International Children’s Film Festival – Children's Jury Award Animated Television Production, Adult's Jury Award Animated Television Production (2004)
- Chicago International Film Festival – Gold Hugo Best Animated Short (2004)
- Florida Film Festival – Winner Audience Award Best International Short (2004)
- Palm Springs International ShortFest – Audience Award Best Animation (2004)
- Ottawa International Animation Festival – OIAF Award Best Television Series for Adults (2004)
- Baranek Shaun (serial):
- IndieLisboa International Independent Film Festival – Special Mention (2008)
- Baranek Shaun (film):
- Anima Mundi Animation Festival – Best Animated Feature (2015),
- Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej – Children's Award Best Animation (2014)
- British Animation Awards – Best Long Form (2016)
- Nominacje m.in. do: Oscara – Najlepszy długometrażowy film animowany, Europejskiej Nagrody Filmowej – Najlepszy film animowany, Nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej – Najlepszy film animowany, Złotych Globów – Najlepszy film animowany, Bafty – Najlepszy film animowany, Annie, Satelity – Najlepszy film animowany lub łączący w sobie różne media.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Andrew Clarke: Video: Ipswich animator reveals all about part he played in creating new Shaun the Sheep Movie. eadt.co.uk, 2015-02-05. [dostęp 2024-03-19]. (ang.).
- ↑ a b Richard Starzak. comedy.co.uk. [dostęp 2024-03-19]. (ang.).
- ↑ Maja Staniszewska: Mama powiedziała: "Sama musisz w to uwierzyć". Pierwsza Polka, która zrobiła film w słynnym studiu. wyborcza.pl, 2023-06-07. [dostęp 2024-03-19].
- ↑ Jason Noble: Ipswich-born Shaun the Sheep director Richard Starzak misses out on Oscar to Disney’s Inside Out at Academy Awards. eadt.co.uk, 2016-02-29. [dostęp 2024-03-19]. (ang.).
- ↑ a b David Gritten: Shaun: najsympatyczniejszy baranek świata. onet.pl, 2015-02-10. [dostęp 2024-03-19].
- ↑ Andrew Pulver: Baa-hind the scenes on the Shaun the Sheep movie: 'In a good week we can shoot two minutes'. theguardian.com, 2015-01-22. [dostęp 2024-03-19]. (ang.).
- ↑ REX THE RUNT: «DREAMS». giffonifilmfestival.it, 1995. [dostęp 2024-03-19]. (ang.).
- ↑ a b c d SHAUN THE SHEEP THE MOVIE. europeanfilmawards.eu. [dostęp 2024-03-19]. (ang.).
- ↑ a b Bafta TV awards: The winners. bbc.co.uk, 2000-05-15. [dostęp 2024-03-19]. (ang.).
- ↑ Rebecca Keegan: ‘Shaun the Sheep’ creators don’t follow the flock. seattletimes.com, 2015-08-13. [dostęp 2024-03-19]. (ang.).
- ↑ a b Richard Starzak w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Honorary Awards of the Festival 2002. berlinale.de. [dostęp 2024-03-19]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Richard Starzak w bazie IMDb (ang.)