Rondo Rataje
Rataje, Łacina, Święty Roch | |
Rondo Rataje z perspektywy diabelskiego młyna mieszczącego się blisko Galerii Posnania (2019) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Długość |
342 m (po okręgu)[1] |
Plan | |
Położenie na mapie Poznania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°23′44,0″N 16°57′01,0″E/52,395556 16,950278 |
Rondo Rataje – rondo znajdujące się na Ratajach w Poznaniu, będące skrzyżowaniem ulic: Bolesława Krzywoustego, Jana Pawła II i Ludwika Zamenhofa. Rondo stanowi element I oraz II ramy komunikacyjnej miasta.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Na przełomie XVIII i XIX wieku na terenach obecnego ronda Rataje istniały zabudowania gospodarcze oraz dom. Przed II wojną światową należały do bambrów poznańskich, rodziny Leitgeberów. W czasie okupacji, w czerwcu 1941, Niemcy zburzyli te budynki.
Linia tramwajowa przez rondo została wybudowana w tym samym czasie co most Królowej Jadwigi (wtedy most Juliana Marchlewskiego), w 1952. Kończyła się mijanką końcową, która w latach późniejszych służyła jako tory odstawcze (zlikwidowane w latach 90. XX wieku). Problemem w rozwoju komunikacji tramwajowej byli właściciele gruntów na których znajduje się obecnie rondo. Kronika Miasta Poznania opisuje ogrodnika Jankowskiego którego ogród znajdował się w miejscu gdzie tramwaj miał skręcać z ulicy Krzywoustego w Zamenhofa, w kierunku Starołęki:
Po wielu dyskusjach pan Jankowski zgodził się, by trasa wąskim na szerokość torów pasem przecięła jego posiadłość w połowie. Potem, gdy tramwaj już jeździł, motorniczy niejednokrotnie był zmuszony zatrzymywać się w tym miejscu i czekać, aż ogrodnik przeciągnie swoją dwukółkę od jednej bramy do drugiej. A on starannie najpierw zamykał kłódkę na tej bramie, z której wóz na tory przedtem wtoczył, potem otwierał drugą, w którą miał wjechać, wreszcie robił przejazd.
Pozostałością po gospodarstwach na tym terenie są drzewa rosnące na rondzie.
W 1953 uruchomiono linię tramwajową z Rataj na Śródkę, a w 1954 na Starołękę.
Jezdnie i rondo wybudowano na tym terenie później niż linię tramwajową[2], likwidując m.in. całkowicie znajdującą się tu ul. Pleszewską[3]. W 1959 wybudowana została od strony północnej ronda ulica Jana Pawła II (wtedy Zamenhofa) wraz z linią tramwajową na Zawady[4], a w 1960 od strony południowej ulica Ludwika Zamenhofa (wtedy Starołęcka). W latach 1974–1977 wybudowana została tzw. Trasa Katowicka, czyli ulica Bolesława Krzywoustego (wtedy Nowoostrowska) na odcinku od ronda do granicy miasta.
W 1968 do układu torowego ronda dobudowany został łącznik kierunku Starołęka - Zawady (wcześniej istniały tylko łuki: most Królowej Jadwigi - Starołęka, most Królowej Jadwigi - Zawady oraz mijanka)[5].
W 1986 rondo zostało nazwane Rataje[6], chociaż tą nazwą posługiwano się już wcześniej[7][8][9][10].
Dworzec autobusowy
[edytuj | edytuj kod]Od 1953[11] przy rondzie istniał postój autobusów[9]. 22 lipca 1979 w obecności wojewody Stanisława Cozasia i prezydenta miasta Władysława Ślebody został otwarty dworzec autobusowy Rataje (zbiorowy przystanek autobusowy o wydzielonych peronach)[12][13]. Dworzec został gruntownie przebudowany w latach 1997-1999 (projekt arch. Ewa Pruszewicz-Sipińska, Stanisław Sipiński). Od nowa wybudowane zostały perony, zadaszenie oraz budynek poczekalni z kasami biletowymi.
Przebudowa
[edytuj | edytuj kod]Przygotowywane są plany do przebudowy ronda. Docelowo ruch samochodowy ma się odbywać wokół ronda, które będzie znajdowało się pod ziemią, natomiast tramwaje i autobusy będą poruszać się na poziomie obecnego ronda. Cztery obecne przystanki tramwajowe mają być zastąpione dwoma usytuowanymi w centralnej części węzła[14]. Całość inwestycji kosztować będzie 167 mln złotych. Część koszów ma ponieść inwestor budowanego w okolicy Centrum handlowego Posnania[15][16].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Obiekty w pobliżu
[edytuj | edytuj kod]- Galeria Posnania
- dworzec autobusowy Rataje
- Skwer Milana Kwiatkowskiego
- Osiedle Piastowskie
- Osiedle Jagiellońskie
- kościół św. Rocha w Poznaniu
- Politechnika Poznańska
Ronda w ciągu II ramy komunikacyjnej
[edytuj | edytuj kod]- w kierunku północnym: Rondo Śródka
- w kierunku południowym: Rondo Starołęka
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zarząd Dróg Miejskich: Spis dróg publicznych w administracji ZDM w formacie Excel. 2012. [dostęp 2012-05-25]. (pol.).
- ↑ Stanisław Wiktor: Budowa Ronda Rataje. [w:] Poznań w obiektywie Stanisława Wiktora | 1974 [on-line]. CYRYL. Cyfrowe Repozytorium Lokalne, 1974-08-07. [dostęp 2018-12-21].
- ↑ Sprawozdania. IX Sesja Miejskiej Rady Narodowej, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/1986, s.158, ISSN 0137-3552
- ↑ Czarnecka A.: Komunikacja miejska w poznańskich dokumentach archiwalnych, w: Kronika Miasta Poznania 3-4/1992, s. 219; on-line: [1]
- ↑ Wojcieszak Jan: Tramwaje elektryczne w Poznaniu, w: Kronika Miasta Poznania 4/1998, s. 238; on-line: [2]
- ↑ Sprawozdania, w: Kronika Miasta Poznania 1/1987, s. 119, 126; on-line: [3]
- ↑ Florian Krzyżaniak: Budowa trasy wylotowej Poznań-Katowice w latach 1974-1977. [w:] Kronika Miasta Poznania [on-line]. nr 3/1978. [dostęp 2012-08-06]. (pol.).
- ↑ Kranz Maksymilian: Zmiany mikroklimatu w prawobrzeżnym Poznaniu (s. 27, tabelki). [w:] Kronika Miasta Poznania [on-line]. nr 1/1977. [dostęp 2012-08-06]. (pol.).
- ↑ a b Sprawozdania, w: Kronika Miasta Poznania 1/1973 s. 136; on-line: [4]
- ↑ Mapa linii komunikacyjnych, w: Kronika Miasta Poznania 4/1980, s. 65; on-line: [5]
- ↑ Czarnecka A.: Komunikacja miejska w poznańskich dokumentach archiwalnych, w: Kronika Miasta Poznania 3-4/1992, s. 221; on-line: [6]
- ↑ Sprawozdania, w: Kronika Miasta Poznania 2/1980, s. 85; on-line: [7]
- ↑ Wydarzenia, w: Kronika Miasta Poznania 2/1980, s. 107; on-line: [8]
- ↑ Rondo Rataje: samochody pod ziemię!. Gazeta.pl, 2013-08-08. [dostęp 2013-08-18].
- ↑ Kto zapłaci za przebudowę ronda Rataje?. Gazeta.pl, 2013-08-14. [dostęp 2013-08-18].
- ↑ Centrum handlowe Łacina zmienia nazwę na Posnania. Gazeta.pl, 2014-07-09. [dostęp 2014-07-09].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Paradowska Maria: Bambrzy na Ratajach, w: Kronika Miasta Poznania 3/2001, s. 132-133; on-line: [9]
- Ryżyński Andrzej: Poznański most Królowej Jadwigi, w: Kronika Miasta Poznania 3/2001, s. 192; on-line: [10]
- Kubel Juliusz: Spis rzeczy ratajskich, w: Kronika Miasta Poznania 3/2001, s. 235; on-line: [11]
- Marciniak Piotr: Urbanistyka i architektura Rataj, w: Kronika Miasta Poznania 3/2001, s. 281-282; on-line: [12]
- Marchwicki Jerzy, Nadolski Edmund: Sto lat komunikacji miejskiej, w: Kronika Miasta Poznania 4/1979, s. 43; on-line: [13]