Rurecznik mułowy
| Tubifex tubifex[1] | |
| (Mueller, 1774) | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
rurecznik mułowy |
Rurecznik mułowy, rurecznik pospolity (Tubifex tubifex) – gatunek skąposzczeta z rodziny rureczników (Tubificidae).
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Pierścienice te są dość powszechne, można je spotkać w różnych miejscach: w mulistym dnie w wodach słodkowodnych, w jeziorach, rzekach, również w stawach czy rowach. Są odporne na niską zawartość tlenu oraz znaczne zmiany składu chemicznego wody, dzięki czemu wytrzymują silne zanieczyszczenia, nawet w mocno zanieczyszczonych wodach IV-V klasy.
Rurecznik stanowi ważny składnik fauny dennej. Żyje w mule, tworząc kolonie złożone z wielu osobników. Pojedynczy osobnik zanurzony przednią częścią ciała w mule tkwi w podłożu, w rurce zbudowanej z mułu i śluzu, z której to wystawia tylną część ciała. Wykonuje kołyszące ruchy wahadłowe, co zapewnia dopływ zasobniejszej w tlen wody.
Rurecznik jest pożytecznym organizmem wpływającym na utrzymanie równowagi biologicznej. Pełni podobną rolę jak dżdżownicowate w glebie. Odżywia się materiałami osadowymi wraz z zawartymi w nich martwymi cząstkami organicznymi i glonami pobieranymi z mułu dennego.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Osiąga długość od 1 do 8 cm. Ciało pokrojem podobne jest do ciała dżdżownicy, wykazuje wyraźną segmentację. Oddycha całą powierzchnią ciała, a w warunkach niedotlenienia hemoglobina rozpuszczona w osoczu ułatwia mu oddychanie. Ta hemoglobina powoduje, że rurecznik posiada barwę czerwoną bądź rdzawą czy też brązową.
Przy masowym występowaniu rurecznika dno zbiornika nabiera koloru czerwono-rdzawego, a liczne kolonie wykonujące falowe ruchy dają obserwatorowi wrażenie poruszającego się dna.
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Cykl życiowy rurecznika zależny jest od warunków termicznych. Rozmnaża się masowo, tylko raz, po czym ginie. Jaja składa w kokonach najczęściej w lecie (czerwiec-sierpień). Rozmnażanie jest możliwe u niego również wiosną i jesienią, zależne jest tylko od warunków termicznych panujących w tym czasie. Kokony wraz z jajami umieszcza głęboko w mule dennym, nawet 15–20 cm w głąb mułu (osadu).
Przeżywalność młodych osobników jest mała. Najczęściej giną z powodu zbyt głębokiego umiejscowienia kokonów i długiej drogi do przebycia na powierzchnię mułu. Zbyt płytkie osadzenie kokonu stwarza okazję do ataków drapieżnych larw znajdujących się w tej strefie (np. ochotka, wodzień).
Rurecznik jako pokarm[edytuj | edytuj kod]
Stanowi pokarm wielu bezkręgowców wodnych i ryb. Jest wykorzystywany w akwarystyce jako wysokokaloryczny pokarm dla ryb akwariowych. Nie należy jednak podawać go bez przeprowadzenia odpowiednich zabiegów higienicznych i bez odkażania.
Rureczniki można też zamrażać, co zabija wiele mikroorganizmów, nie eliminuje jednak wszystkich związków chorobotwórczych i toksycznych (trujących). Ze względu na możliwość kumulowania w ciele rureczników, toksyny mogą stanowić przyczynę zatruć u ryb.
Przy żywieniu ryb tym pokarmem zalecana jest ostrożność – należy mieć pewność co do jakości miejsca, skąd jest pobierany.
Rureczniki można spotkać w handlu także pod postacią pokarmu w tabletkach. Pokarm jest preparowany za pomocą liofilizacji, zawiera w jej wyniku do 60% białka, ważnego składnika pokarmowego.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- Jest bardzo ważnym składnikiem pokarmu ryb, również akwariowych, lecz jest również nosicielem wielu groźnych chorób. Karmienie samym rurecznikiem może doprowadzić do różnych chorób układu pokarmowego ryb.
- Rurecznik jest jednym z najlepszych nośników lekarstw i witamin w przypadku chorób ryb. Po wymoczeniu go w roztworach witamin czy leków możemy po 1-2 godz. podawać go w małych proporcjach chorym rybom. Wcześniej nie należy zapominać o przeczyszczeniu układu pokarmowego rurecznika wraz z jego odkażeniem.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tubifex tubifex, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Jakubowski, Jerzy Ring, Ryby w akwarium, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1988, ISBN 83-02-03493-2, OCLC 830085501.
- Hans Frey, Moje akwarium, Wiesław Wiśniewolski (tłum.), Warszawa: „Sport i Turystyka”, 1988, ISBN 83-217-2667-4, OCLC 69283993.
- Hans Frey – Akwarium słodkowodne (ISBN 83-217-2777-8)
- Maria Prost, Choroby ryb, Warszawa: Państ. Wydaw. Rolnicze i Leśne, 1989, ISBN 83-09-01335-3, OCLC 749289583.