Rybitwa królewska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rybitwa królewska
Thalasseus maximus[1]
(Boddaert, 1783)
Ilustracja
Szata godowa
Ilustracja
Szata spoczynkowa
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

mewowce

Rodzina

mewowate

Podrodzina

rybitwy

Rodzaj

Thalasseus

Gatunek

rybitwa królewska

Synonimy
  • Sterna maxima Boddaert, 1783[1]
  • Thalasseus maxima (Boddaert, 1783)[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     występuje przez cały rok

     poza sezonem lęgowym

Rybitwa królewska[3] (Thalasseus maximus) – gatunek ptaka z rodziny mewowatych (Laridae), zamieszkujący wybrzeża Ameryki Południowej i Północnej (z Środkową włącznie). Nie jest zagrożony.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Za podgatunek T. maximus uznawano rybitwę jasnogrzbietą (T. albididorsalis), zamieszkującą wybrzeża zachodniej Afryki (w sezonie lęgowym od Mauretanii do Gwinei)[4][5]. W 2017 roku w oparciu o badania genetyczne dowiedziono, że mimo fizycznego podobieństwa ptaki te nie są ze sobą bardzo blisko spokrewnione, a taksonem siostrzanym rybitwy jasnogrzbietej jest rybitwa bengalska (T. bengalensis)[6]. W 2020 roku podział na dwa osobne gatunki został zaakceptowany przez większość ornitologicznych autorytetów, w tym Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC), North American Classification Committee (NACC) czy Clements Checklist of Birds of the World[3][7][8]. Na liście ptaków świata opracowywanej przez BirdLife International i autorów Handbook of the Birds of the World (wersja z grudnia 2020) zmiany tej na razie nie uwzględniono[9].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Ptak w szacie godowej
Wygląd
Obie płcie są do siebie podobne[4]. Białe pióra na ciele, szary płaszcz oraz czarna czapka, z białymi plamkami na czole i czubkiem na potylicy. W upierzeniu spoczynkowym oraz młodocianym czoło jest białe. Dziób duży, pomarańczowy do żółtopomarańczowego. W locie widać jasny spód lotek I rzędu.
Jaja z kolekcji muzealnej
Wymiary
  • Długość ciała: 45–51 cm[4]
  • Rozpiętość skrzydeł: 100–135 cm[4]
  • Masa ciała: 320–500 g[4]

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

W sezonie lęgowym południowa Kalifornia do stanu Sinaloa (Meksyk), Maryland (rzadko New Jersey) do Teksasu, oraz przez Indie Zachodnie do regionu Gujana i być może Brazylii; osobne populacje lęgowe na półwyspie Jukatan, w południowej Brazylii, Urugwaju i północnej Patagonii. Zimą zasięg występowania rozszerza się na południe po Peru, Urugwaj i Argentynę[5].

Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]

Żyje w wielkich stadach. Zjada ryby, skorupiaki i stawonogi. Gniazduje na piaszczystych plażach, wyspach barierowych czy sztucznych wyspach powstałych z wysypywania urobku wydobytego przez pogłębiarki[10]. Gniazdo stanowi niewielkie zagłębienie w podłożu wydrapane stopami i ukształtowane własnym ciałem; nie jest ono niczym wyścielone[10]. Samica składa jedno[4][10] lub dwa[10] jaja. Okres inkubacji: 28–31 dni[10].

Ptaki te żyją zazwyczaj do 17 lat[4]. Najstarszy znany osobnik, odnaleziony w 2013 roku w Belize, miał 30 lat i 6 miesięcy[11].

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje rybitwę królewską za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern), stosuje jednak starsze ujęcie systematyczne – z rybitwą jasnogrzbietą jako podgatunkiem[2]. W 2017 roku organizacja Partners in Flight szacowała liczebność światowej populacji lęgowej na 250 tysięcy osobników[10]. Trend liczebności w Ameryce Północnej uznawany jest za stabilny lub lekko wzrostowy, choć na Florydzie odnotowano znaczące spadki liczebności[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Thalasseus maximus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Thalasseus maximus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sterninae Vigors, 1825 - rybitwy (wersja: 2021-07-07). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-11-11].
  4. a b c d e f g N. Bouglouan: Royal Tern Thalasseus maximus. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2020-07-03]. (ang.).
  5. a b Royal Tern (Thalasseus maximus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).
  6. Royal revelations. [w:] BirdGuides [on-line]. 2017-03-15. [dostęp 2021-11-11]. (ang.).
  7. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-11-11]. (ang.).
  8. Clements i inni, The eBird/Clements Checklist of Birds of the World: v2021 [online], 2021 [dostęp 2021-11-11].
  9. Handbook of the Birds of the World and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 5 [online], grudzień 2020 [dostęp 2021-11-11].
  10. a b c d e f g Royal Tern. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-11-11]. (ang.).
  11. Royal Tern. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-11-11]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]