Sąpłaty (jezioro)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sąpłaty
Buczek
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Region

Pojezierze Mrągowskie

Wysokość lustra

147,3-148,8 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

77,5-81,4 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


1750 m
670 m

Głębokość
• średnia
• maksymalna


5,0 m
16,0 m

Objętość

4149,2 tys. m³

Położenie na mapie gminy Dźwierzuty
Mapa konturowa gminy Dźwierzuty, po lewej nieco u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Sąpłaty”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Sąpłaty”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Sąpłaty”
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego
Mapa konturowa powiatu szczycieńskiego, u góry nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Sąpłaty”
Ziemia53°43′40″N 20°52′24″E/53,727778 20,873333

Sąpłatyjezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Dźwierzuty.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Jezioro leży w północnej części powiatu Szczytno w odległości około 24 km od Szczytna i około 14 km od Pasymia. Kształt jeziora wydłużony z północnego wschodu na południowy zachód. Z zachodniego brzegu wybiega w kierunku zachodnim duża, wydłużona zatoka o bardzo urozmaiconej linii brzegowej. Z południowych krańców wypływa rów łączący Sąpłaty z jeziorem Rusek, położonym koło wsi Rusek Wielki. Brzegi jeziora są wysokie, miejscami strome, otoczone polami i łąkami. Przy północnym krańcu leży wieś Sąpłaty, Julianowo i duży ośrodek wczasowy. Przy południowym krańcu leży osada Mycielin, a wschodnim brzegiem jeziora biegnie szosa.

Jezioro hydrologicznie otwarte poprzez rów na południowym zachodzie łączący je z jeziorem Ruskim

Dojazd ze Szczytna lub Olsztyna drogą krajową nr 53 do Pasymia, następnie powiatową nr 26601 w stronę Grzegrzółek, dalej powiatową 25166 do Ruska Wielkiego i dalej do Sąpłat.

Wędkarstwo[edytuj | edytuj kod]

Typ jeziora sandaczowy i to zarówno pod względem występujących gatunków ryb, jak i pod względem wybranych cech przyrodniczych i morfometrycznych. Dno jest muliste, zwłaszcza w zachodniej wydłużonej zatoce, w środkowym jednak głębokim akwenie, szczególnie od strony południowej, piaszczyste, żwirowe, miejscami kamienne. Ławica przybrzeżna w partii północnej i zachodniej zatoki miejscami zamulona, szeroka, o łagodnym stoku. W akwenie północnym krótsza o dość stromym stoku. Przejrzystość wody bardzo mała, zwłaszcza w okresie lata, co jest zresztą typowe dla jezior typu sandaczowego. Roślinność wynurzona w jeziorze jest bardzo rozwinięta, tworzy obszerne powierzchniowe skupiska wzdłuż brzegów i wypłyconej zatoki zachodniej. Roślinność podwodna występuje jedynie w płytszych rejonach jeziora, w niektórych partiach przybrzeżnych, od strony północnej i zachodniej. Głębokie partie jeziora mają dno piaszczyste, żwirowate, o bardzo ubogiej roślinności zanurzonej. W jeziorze występuje sandacz, którego populacja jest dość liczna, a poszczególne osobniki tego gatunku osiągają bardzo dużą masę. W połowach gospodarczych, sieciowych, prowadzonych okresowo przez gospodarstwo rybackie, gatunek ten stanowi duży procent całej masy odławianych ryb. Prócz sandacza występują: leszcz, lin, szczupak, okoń, węgorz, płoć, wzdręga, ukleja i inne gatunki. Populacja szczupaka jest w akwenie również dość liczna.

[potrzebny przypis]

Dane morfometryczne[edytuj | edytuj kod]

Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 77,5 ha[1] do 81,4 ha[2].

Zwierciadło wody położone jest na wysokości 148,8 m n.p.m.[1] lub 147,3 m n.p.m.[2] bądź też 149,6 m n.p.m.[potrzebny przypis] Średnia głębokość jeziora wynosi 5,0 m[2][3], natomiast głębokość maksymalna 16,0 m[2][3].

Hydronimia[edytuj | edytuj kod]

Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa tego jeziora to Sąpłaty[4]. W różnych publikacjach i na niektórych mapach topograficznych jezioro to występuje pod nazwą Buczek[1][5][3].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 377. ISBN 83-232-1732-7.
  2. a b c d według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 377. ISBN 83-232-1732-7.
  3. a b c Opis jeziora w informatorze turystyczno-przyrodniczym www.jezioro.com.pl. [dostęp 2011-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-27)].
  4. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 307, ISBN 83-239-9607-5.
  5. Mapa topograficzna dostępna w serwisie geoportal.gov.pl. [dostęp 2011-02-27].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]