Sambor I gdański

Sambor I Gdański (ur. ok. 1150, zm. przed 1205) – namiestnik Pomorza Gdańskiego panował w latach 1177-1205. Syn Sobiesława I i nieznanej z imienia Powałówny, siostry wojewody Żyry. Pomiędzy 1177 a 1180 ustanowiony przez księcia krakowskiego Kazimierza Sprawiedliwego namiestnikiem w Gdańsku.

Sfinalizował fundację klasztoru cystersów w Oliwie. Prawdopodobnie z inicjatywą fundacji wystąpił jego ojciec Sobiesław I – główna fundacja dokonana zaostała przez Sambora I 2 lipca 1186 r. (falsyfikat z XIII w. umieszcza to wydarzenie pod rokiem 1178 – data ta choć nieprawdziwa jest bardzo popularna w tradycji pomorskiej). Fundacja obsadzona przez mnichów z klasztoru w Kołbaczu na Pomorzu Zachodnim, dla którego macierzystym był duński klasztoru w Esromie. W wyniku darowizny Sambora cystersi otrzymali niewielkie osady: Salcowitz, Clbamowi, Starkow, Stanowe, Gransowi, Sincimitz oraz nieznaną z nazwy, tę, w której przybysze założyli klasztor zwąc go (a w konsekwencji i wieś) Oliwą (Stanowe to Stawowie, dziś obszar zajmowany przez Szpital Przeciwgruźliczy na granicy Gdańska i Sopotu, Gransowi to dziś sopockie Gręzowo). Prócz powyższych wsi przekazano cystersom także dziesiątą część dochodów z karczem i ceł gdańskich, od bydła należącego do Sambora. Klasztor posiadał swobodę połowu ryb na Bałtyku i na Zalewie Wiślanym. Jedynym obowiązkiem poddanych klasztoru na rzecz księstwa miał być udział w naprawie grodu gdańskiego i tutejszego mostu portowego. Nieco później Sambor darował zakonnikom Puck – dostąpił do tego tłumacząc się potrzebą założenia tu targu i wymienił te dobra na pobliską wieś Starzyno. Fundacja klasztorna wspierana była również przez możnych z otoczenia Sambora – Sulisz darował część Rumi, a Henryk przekazał wieś Gowino.

Pod koniec życia Sambor prawdopodobnie rozciągnął swoje namiestnicze rządy także i na świecko-lubiszewską część Pomorza, na dawne namiestnictwo Grzymisława.

Sambor I zmarł 7 lutego 1207 r. według nekrologu oliwskiego, nekrolog żukowski podaje datę 30 grudnia 1207, Kronika oliwska mówi o pochowaniu go w klasztorze oliwskim, najpewniej w grę wchodzi okres przed 1205 rokiem.

Synem Sambora był Sobiesław II.

Sukcesorem Sambora został jego brat Mściwój I Gdański.

Władcy Pomorza gdańskiego z dynastii Sobiesławiców (z uwzględnieniem podziałów dzielnicowych)

Sobiesław namiestnik pomorski 1155-1177/80	Sambor I Gdański namiestnik pomorski 1177/80-1205	Mściwój I Gdański namiestnik pomorski 1205-1219/20	Świętopełk II Wielki namiestnik pomorski 1219/20-1227 ks. gdański 1227-1266		Warcisław II ks. gdański 1266-1270	Mściwój II Pomorski ks. pomorski 1270-1294
			Warcisław I ks. świecko- lubiszewski 1227-1227/33	Racibor ks. białogardzki 1233-1262
				Sambor II Tczewski ks. lubiszewski (tczewski) 1233-1269
				Mściwój II Pomorski ks. świecki 1255-1270

Zobacz też

Książęta pomorscy, Książęta gdańscy.

Bibliografia:

Błażej Śliwiński, Poczet książąt gdańskich, Gdańsk 1997.