Sanatorium „Aleksandrówka” w Jarnołtówku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sanatorium „Aleksandrówka”
w Jarnołtówku
Symbol zabytku nr rej. A-204/2013 z 5.06.2013[1]
Ilustracja
Sanatorium „Aleksandrówka” (2012)
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Miejscowość

Jarnołtówek

Adres

Jarnołtówek 19, 48-267

Typ budynku

sanatorium

Ukończenie budowy

1910

Właściciel

Starostwo Powiatowe w Nysie

Położenie na mapie gminy Głuchołazy
Mapa konturowa gminy Głuchołazy, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Sanatorium „Aleksandrówka”w Jarnołtówku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Sanatorium „Aleksandrówka”w Jarnołtówku”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Sanatorium „Aleksandrówka”w Jarnołtówku”
Położenie na mapie powiatu nyskiego
Mapa konturowa powiatu nyskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Sanatorium „Aleksandrówka”w Jarnołtówku”
Ziemia50°17′18″N 17°26′06″E/50,288333 17,435000

Sanatorium „Aleksandrówka” w Jarnołtówkusanatorium w Jarnołtówku koło Prudnika, w Górach Opawskich, zamknięte w 2015. W „Aleksandrówce” leczone były schorzenia związane z drogami oddechowymi.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dom zdrojowy Kurhaus Bergfried wybudowano w 1910. Wkrótce został przejęty przez Związek Kas Chorych i przeznaczony dla rekonwalescentów po przebytej gruźlicy[2].

Po II wojnie światowej w budynku mieścił się Ośrodek Rehabilitacji i Leczenia Schorzeń Dróg Oddechowych dla Dzieci „Aleksandrówka”, a następnie Ośrodek Rehabilitacji i Leczenia Dzieci[3]. Z działalnością ośrodka związane było prewentorium w Wieszczynie[4].

W 2015 Zarząd Województwa sprawujący nadzór nad sanatorium podjął decyzję o jego likwidacji. Budynek wymagał generalnego remontu. Pracownicy sanatorium prowadzili akcje protestacyjne przeciwko jego likwidacji[5]. W 2018 obiekt został kupiony przez Starostwo Powiatowe w Nysie. Władze powiatu zapowiadały utworzenie tu ponownie sanatorium dla dzieci i młodzieży[6].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Budynek został posadowiony na platformie wciętej w zbocze góry i poprzedzony tarasem ziemnym, trzykondygnacyjny, nakryty dachem naczółkowym, fasadę poprzedza sześcioosiowy portyk filarowy, na którym drewniana weranda. W zachodni narożnik budynku wbudowana masywna, okrągła, czterokondygnacyjna baszta nakryta dachem stożkowym[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 63 [dostęp 2023-03-06].
  2. a b Bogna Oszczanowska, Gminny program opieki nad zabytkami miasta i gminy Głuchołazy na lata 2019–2022 [online], bip.glucholazy.pl, 24 kwietnia 2019, s. 48 [dostęp 2023-03-06] (pol.).
  3. Kasza 2020 ↓, s. 974.
  4. Maciej Dobrzański, Nie tylko reprezentacyjne wille...Jakie jeszcze budynki w Prudniku związane są z rodziną Fränklów i Pinkusów? [online], Prudnik24, 4 grudnia 2021 [dostęp 2023-03-06] (pol.).
  5. Kasza 2020 ↓, s. 982.
  6. Andrzej Dereń, Starosta i posłanka zapowiadają: „Aleksandrówka” może ruszyć za dwa lata [online], Teraz Prudnik!, 4 października 2019 [dostęp 2023-03-06] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.