Schronisko Wielka Strąka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Schronisko Wielka Strąka
Plan jaskini
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Dolina Kobylańska

Właściciel

prywatny

Długość

4,5 m

Deniwelacja

1,5 m

Wysokość otworów

365 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

30 m

Ekspozycja otworów

ku zachodowi

Kod

J.Olk.I-06.61

Położenie na mapie gminy Zabierzów
Mapa konturowa gminy Zabierzów, u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko Wielka Strąka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko Wielka Strąka”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Schronisko Wielka Strąka”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko Wielka Strąka”
Ziemia50°09′27″N 19°45′41″E/50,157500 19,761389
Strona internetowa

Schronisko Wielka Strąkaschron jaskiniowy powyżej Rozwalistej Turni w orograficznie lewym zboczu Doliny Kobylańskiej[1]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Olkuskiej wchodzący w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2], administracyjnie znajduje się w obrębie wsi Kobylany, w gminie Zabierzów, w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim[3].

Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]

Schronisko znajduje się w niewielkiej skałce po lewej stronie (patrząc od dołu) szczytu Rozwalistej Turni, około 30 m nad dnem doliny. Jest to próżnia pod wysokim na 2 m okapem o opadającym dnie[1].

Schronisko jest obiektem pochodzenia krasowego utworzonym w wapieniach z jury późnej. Jest w całości widne, w głębi wilgotne. Nie posiada nacieków, a na jego ścianach rozwijają się mchy, porosty oraz paprocie zanokcica skalna i zanokcica murowa. Zwierząt nie zaobserwowano[1].

Tuż obok, w innej skałce po prawej stronie Schroniska Wielka Strąka znajduje się większa Jaskinia Wielka Strąka, a w Rozwalistej Turni Dziupla w Rozwalistej Turni, Okap w Rozwalistej Turni i Szczelina w Rozwalistej Turni[4],

Historia poznania i eksploatacji[edytuj | edytuj kod]

Schronisko znane była od dawna. Opisywano go łącznie z sąsiednią Jaskinią Wielka Strąka. Pierwszy raz opisał go Gotfryd Ossowski w 1879 roku, który przeprowadził w nim badania archeologiczne. W 1880 r. sporządził pierwsze sprawozdanie z badań w jaskini i schroniska. Znalazł ślady zamieszkiwania przez ludzi w okresie przedhistorycznym. M.in. były to ceramika grupy malickiej i pleszewskiej (kultura lendzielska) oraz neolityczne wyroby krzemienne[5]. W 1948 r. Z. Durczewski znalazł jeszcze ceramikę kultury łużyckiej[5]. Dokumentację schroniska sporządził Kazimierz Kowalski w 1951 r.[6]. Aktualną dokumentację i plan jaskini sporządził J. Nowak w maju 2003 r.[1]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Andrzej Górny, Jakub Nowak, Schronisko Wielka Strąka [online] [dostęp 2020-11-22].
  2. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
  3. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2020-03-14].
  4. Dziupla w Rozwalistej Turni, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2018-11-21].
  5. a b Andrzej Górny, Jakub Nowak, Jaskinia Wielka Strąka [online] [dostęp 2020-11-22].
  6. K. Kowalski, Jaskinie Polski, tom. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951