Marcin Knakfus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Szczebrzeszynski (dyskusja | edycje)
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Vilnius University.Observatory.jpg|thumb|Obserwatorium astronomiczne, najstarszy budynek klasycystyczny w Wilnie]]
[[Plik:Vilnius University.Observatory.jpg|thumb|Obserwatorium astronomiczne, najstarszy budynek klasycystyczny w Wilnie]]
[[Plik:Vilnius building near presidental palace.jpg|thumb|Pałac de Reussów w Wilnie]]
[[Plik:Vilnius building near presidental palace.jpg|thumb|Pałac de Reussów w Wilnie]]
'''Marcin Knackfus''' (lit.Martynas Knakfusas), (ur. ok. [[1742]], zm. po [[1821]]), architekt pochodzenia niemieckiego działający na [[Litwa|Litwie]], prekursor [[klasycyzm]]u w tym regionie.
'''Marcin Knakfus''' (lit.Martynas Knakfusas), (ur. ok. [[1740]] w [[Wólka Ostrożeńska|Wólce Ostrożeńskiej]], zm. po [[1821]] w Wilnie), Architekt Jego Królewskiej Mości i kapitan polnej buławy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Działał w Warszawie i na [[Litwa|Litwie]]. Prekursor [[klasycyzm]]u w Polsce.


Działalność zawodową rozpoczął w Warszawie, gdzie spotkał wybitnych architektów późnego baroku, jak [[Efraim Szreger]] i [[Szymon Bogumił Zug]] oraz wczesnego klasycyzmu, jak [[Dominik Merlini]] i [[Jan Chrystian Kamsetzer]].
Działalność zawodową rozpoczął w Warszawie, gdzie spotkał wybitnych architektów późnego baroku, jak [[Efraim Szreger]] i [[Szymon Bogumił Zug]] oraz wczesnego klasycyzmu, jak [[Dominik Merlini]] i [[Jan Chrystian Kamsetzer]].


Zamieszkał w [[Wilno|Wilnie]] około roku 1768. Służył w randze kapitana w armii [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]] oraz wykładał w wojskowej uczelni inżynieryjnej.
Po zaproszeniu przez biskupa [[Ignacy Jakub Massalski|Massalskiego]], zamieszkał w [[Wilno|Wilnie]] około roku 1768. Służył w randze kapitana w armii [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]] oraz wykładał w wojskowej uczelni inżynieryjnej.


Był profesorem architektury na [[Uniwersytet Wileński|uniwersytecie wileńskim]]. Do jego uczniów należał [[Wawrzyniec Gucewicz]].
Był pierwszym profesorem architektury cywilnej i praktycznej w latach 1773-1777 na [[Uniwersytet Wileński|uniwersytecie wileńskim]] (prowadzonym jeszcze przez jezuitów), gdzie jego uczniem był [[Wawrzyniec Gucewicz]]. Był radnym miasta Wilna. Zajmował się regulacjami ulic Wilna i placów na Pohulance, a także wykonał pomiary Starego Zamku i koszar Ogińskiego (1787 r.).


Uczestniczył w [[Insurekcja kościuszkowska|Insurekcji Kościuszkowskiej]] 1794. Doznał z tego powodu prześladowań ze strony władz carskich, co skłoniło go do zamieszkania na Suwalszczyźnie i wycofania się z życia publicznego.
Uczestniczył w [[Insurekcja kościuszkowska|Insurekcji Kościuszkowskiej]] 1794. Doznał z tego powodu prześladowań ze strony władz rosyjskich, co skłoniło go do zamieszkania na Suwalszczyźnie i wycofania się z życia publicznego.


== Dzieła ==
== Dzieła ==
*Współpraca przy projekcie [[Pałac w Werkach|pałacu w Werkach]] (1769–1781)
*Współpraca przy projekcie [[Pałac w Werkach|pałacu w Werkach]] (1769–1781)
*Pałac de Reussów (1775)
*Pałac de Reussów (Szuazelów, właść. Choiseul) w Wilnie (1775)
*Rozbudowa obserwatorium astronomicznego [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytetu Wileńskiego]]
*Rozbudowa obserwatorium astronomicznego [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytetu Wileńskiego]] (1782-1788)
*Kościół w [[Traszkuny|Traszkunach]] (1774–1787)
*Kościół w [[Traszkuny|Traszkunach]] (1774–1787)
*Kościół w [[Kurtowiany|Kurtowianach]] (1783–1792)
*Kościół w [[Kurtowiany|Kurtowianach]] (1783–1792)
*Kościół w Lachowiczach
*Ogród botaniczny w Wilnie (1784)
*Ogród botaniczny w Wilnie (1784)
*Ołtarz w kościele Wszystkich Świętych w Wilnie (1787),
*Ołtarz w kościele Wszystkich Świętych w Wilnie (1787),
*Kosciół św. Bartłomieja na [[Zarzecze (Wilno)|wileńskim Zarzeczu]] (1788)
*Kościół św. Bartłomieja na [[Zarzecze (Wilno)|wileńskim Zarzeczu]] (1778)
*Nadzór nad budową Zielonego Mostu nad rzeką [[Wilia|Wilią]] (1789)
*Nadzór nad budową Zielonego Mostu nad rzeką [[Wilia|Wilią]] (1789)
*Kościół w [[Troki|Trokach]] (1789–1790)
*Kościół w [[Troki|Trokach]] (1789–1790)
Linia 29: Linia 30:
*Pałac Wittinghoffów
*Pałac Wittinghoffów
*Pałac Abramowiczowej
*Pałac Abramowiczowej
*Pałac Brzostowskich
*Pałac Brzostowskich (Abramowiczów) w Wilnie
*Pałac Łopacińskich
*Pałac Łopacińskich (Sulistrowskich) w Wilnie
*Pałac Zabiełłów w w Pojeziorach
*Prace przy przebudowie ratusza i katedry w Wilnie


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
*Stanisław Łoza, ''Architekci i budowniczowie w Polsce'', Warszawa 1954
*Stanisław Łoza, ''Architekci i budowniczowie w Polsce'', Warszawa 1954
*V.Drema, Materiały do działalności architekta Marcina Knakfusa, Biuletyn Historii Sztuki, R.XXVI, 1964, nr 3, ss.197-207
{{Commonscat|Marcin Knackfus|Marcin Knackfus}}
{{Commonscat|Marcin Knackfus|Marcin Knackfus}}
{{DEFAULTSORT:Knackfus, Marcin}}
{{DEFAULTSORT:Knackfus, Marcin}}

Wersja z 19:51, 17 lip 2011

Obserwatorium astronomiczne, najstarszy budynek klasycystyczny w Wilnie
Pałac de Reussów w Wilnie

Marcin Knakfus (lit.Martynas Knakfusas), (ur. ok. 1740 w Wólce Ostrożeńskiej, zm. po 1821 w Wilnie), Architekt Jego Królewskiej Mości i kapitan polnej buławy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Działał w Warszawie i na Litwie. Prekursor klasycyzmu w Polsce.

Działalność zawodową rozpoczął w Warszawie, gdzie spotkał wybitnych architektów późnego baroku, jak Efraim Szreger i Szymon Bogumił Zug oraz wczesnego klasycyzmu, jak Dominik Merlini i Jan Chrystian Kamsetzer.

Po zaproszeniu przez biskupa Massalskiego, zamieszkał w Wilnie około roku 1768. Służył w randze kapitana w armii Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz wykładał w wojskowej uczelni inżynieryjnej.

Był pierwszym profesorem architektury cywilnej i praktycznej w latach 1773-1777 na uniwersytecie wileńskim (prowadzonym jeszcze przez jezuitów), gdzie jego uczniem był Wawrzyniec Gucewicz. Był radnym miasta Wilna. Zajmował się regulacjami ulic Wilna i placów na Pohulance, a także wykonał pomiary Starego Zamku i koszar Ogińskiego (1787 r.).

Uczestniczył w Insurekcji Kościuszkowskiej 1794. Doznał z tego powodu prześladowań ze strony władz rosyjskich, co skłoniło go do zamieszkania na Suwalszczyźnie i wycofania się z życia publicznego.

Dzieła

  • Współpraca przy projekcie pałacu w Werkach (1769–1781)
  • Pałac de Reussów (Szuazelów, właść. Choiseul) w Wilnie (1775)
  • Rozbudowa obserwatorium astronomicznego Uniwersytetu Wileńskiego (1782-1788)
  • Kościół w Traszkunach (1774–1787)
  • Kościół w Kurtowianach (1783–1792)
  • Kościół w Lachowiczach
  • Ogród botaniczny w Wilnie (1784)
  • Ołtarz w kościele Wszystkich Świętych w Wilnie (1787),
  • Kościół św. Bartłomieja na wileńskim Zarzeczu (1778)
  • Nadzór nad budową Zielonego Mostu nad rzeką Wilią (1789)
  • Kościół w Trokach (1789–1790)
  • Kościół w Szawlach
  • Kościół w Poniewieżu
  • Pałac Tyzenhauzów (ok. 1790)
  • Archiwum Trybunału Litewskiego (1790)
  • Szkoła parafialna w Traszkunach (1796)
  • Pałac Wittinghoffów
  • Pałac Abramowiczowej
  • Pałac Brzostowskich (Abramowiczów) w Wilnie
  • Pałac Łopacińskich (Sulistrowskich) w Wilnie
  • Pałac Zabiełłów w w Pojeziorach
  • Prace przy przebudowie ratusza i katedry w Wilnie

Bibliografia

  • Stanisław Łoza, Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954
  • V.Drema, Materiały do działalności architekta Marcina Knakfusa, Biuletyn Historii Sztuki, R.XXVI, 1964, nr 3, ss.197-207