Marcin Knakfus: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Dzieła: lit. |
drobne merytoryczne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Vilnius University.Observatory.jpg|thumb|Obserwatorium astronomiczne, najstarszy budynek klasycystyczny w Wilnie]] |
[[Plik:Vilnius University.Observatory.jpg|thumb|Obserwatorium astronomiczne, najstarszy budynek klasycystyczny w Wilnie]] |
||
[[Plik:Vilnius building near presidental palace.jpg|thumb|Pałac de Reussów w Wilnie]] |
[[Plik:Vilnius building near presidental palace.jpg|thumb|Pałac de Reussów w Wilnie]] |
||
'''Marcin |
'''Marcin Knakfus''' (lit.Martynas Knakfusas), (ur. ok. [[1740]] w [[Wólka Ostrożeńska|Wólce Ostrożeńskiej]], zm. po [[1821]] w Wilnie), Architekt Jego Królewskiej Mości i kapitan polnej buławy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Działał w Warszawie i na [[Litwa|Litwie]]. Prekursor [[klasycyzm]]u w Polsce. |
||
Działalność zawodową rozpoczął w Warszawie, gdzie spotkał wybitnych architektów późnego baroku, jak [[Efraim Szreger]] i [[Szymon Bogumił Zug]] oraz wczesnego klasycyzmu, jak [[Dominik Merlini]] i [[Jan Chrystian Kamsetzer]]. |
Działalność zawodową rozpoczął w Warszawie, gdzie spotkał wybitnych architektów późnego baroku, jak [[Efraim Szreger]] i [[Szymon Bogumił Zug]] oraz wczesnego klasycyzmu, jak [[Dominik Merlini]] i [[Jan Chrystian Kamsetzer]]. |
||
Po zaproszeniu przez biskupa [[Ignacy Jakub Massalski|Massalskiego]], zamieszkał w [[Wilno|Wilnie]] około roku 1768. Służył w randze kapitana w armii [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]] oraz wykładał w wojskowej uczelni inżynieryjnej. |
|||
Był profesorem architektury na [[Uniwersytet Wileński|uniwersytecie wileńskim]] |
Był pierwszym profesorem architektury cywilnej i praktycznej w latach 1773-1777 na [[Uniwersytet Wileński|uniwersytecie wileńskim]] (prowadzonym jeszcze przez jezuitów), gdzie jego uczniem był [[Wawrzyniec Gucewicz]]. Był radnym miasta Wilna. Zajmował się regulacjami ulic Wilna i placów na Pohulance, a także wykonał pomiary Starego Zamku i koszar Ogińskiego (1787 r.). |
||
Uczestniczył w [[Insurekcja kościuszkowska|Insurekcji Kościuszkowskiej]] 1794. Doznał z tego powodu prześladowań ze strony władz |
Uczestniczył w [[Insurekcja kościuszkowska|Insurekcji Kościuszkowskiej]] 1794. Doznał z tego powodu prześladowań ze strony władz rosyjskich, co skłoniło go do zamieszkania na Suwalszczyźnie i wycofania się z życia publicznego. |
||
== Dzieła == |
== Dzieła == |
||
*Współpraca przy projekcie [[Pałac w Werkach|pałacu w Werkach]] (1769–1781) |
*Współpraca przy projekcie [[Pałac w Werkach|pałacu w Werkach]] (1769–1781) |
||
*Pałac de Reussów (1775) |
*Pałac de Reussów (Szuazelów, właść. Choiseul) w Wilnie (1775) |
||
*Rozbudowa obserwatorium astronomicznego [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytetu Wileńskiego]] |
*Rozbudowa obserwatorium astronomicznego [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytetu Wileńskiego]] (1782-1788) |
||
*Kościół w [[Traszkuny|Traszkunach]] (1774–1787) |
*Kościół w [[Traszkuny|Traszkunach]] (1774–1787) |
||
*Kościół w [[Kurtowiany|Kurtowianach]] (1783–1792) |
*Kościół w [[Kurtowiany|Kurtowianach]] (1783–1792) |
||
*Kościół w Lachowiczach |
|||
*Ogród botaniczny w Wilnie (1784) |
*Ogród botaniczny w Wilnie (1784) |
||
*Ołtarz w kościele Wszystkich Świętych w Wilnie (1787), |
*Ołtarz w kościele Wszystkich Świętych w Wilnie (1787), |
||
* |
*Kościół św. Bartłomieja na [[Zarzecze (Wilno)|wileńskim Zarzeczu]] (1778) |
||
*Nadzór nad budową Zielonego Mostu nad rzeką [[Wilia|Wilią]] (1789) |
*Nadzór nad budową Zielonego Mostu nad rzeką [[Wilia|Wilią]] (1789) |
||
*Kościół w [[Troki|Trokach]] (1789–1790) |
*Kościół w [[Troki|Trokach]] (1789–1790) |
||
Linia 29: | Linia 30: | ||
*Pałac Wittinghoffów |
*Pałac Wittinghoffów |
||
*Pałac Abramowiczowej |
*Pałac Abramowiczowej |
||
*Pałac Brzostowskich |
*Pałac Brzostowskich (Abramowiczów) w Wilnie |
||
*Pałac Łopacińskich |
*Pałac Łopacińskich (Sulistrowskich) w Wilnie |
||
*Pałac Zabiełłów w w Pojeziorach |
|||
*Prace przy przebudowie ratusza i katedry w Wilnie |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
*Stanisław Łoza, ''Architekci i budowniczowie w Polsce'', Warszawa 1954 |
*Stanisław Łoza, ''Architekci i budowniczowie w Polsce'', Warszawa 1954 |
||
*V.Drema, Materiały do działalności architekta Marcina Knakfusa, Biuletyn Historii Sztuki, R.XXVI, 1964, nr 3, ss.197-207 |
|||
{{Commonscat|Marcin Knackfus|Marcin Knackfus}} |
{{Commonscat|Marcin Knackfus|Marcin Knackfus}} |
||
{{DEFAULTSORT:Knackfus, Marcin}} |
{{DEFAULTSORT:Knackfus, Marcin}} |
Wersja z 19:51, 17 lip 2011
Marcin Knakfus (lit.Martynas Knakfusas), (ur. ok. 1740 w Wólce Ostrożeńskiej, zm. po 1821 w Wilnie), Architekt Jego Królewskiej Mości i kapitan polnej buławy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Działał w Warszawie i na Litwie. Prekursor klasycyzmu w Polsce.
Działalność zawodową rozpoczął w Warszawie, gdzie spotkał wybitnych architektów późnego baroku, jak Efraim Szreger i Szymon Bogumił Zug oraz wczesnego klasycyzmu, jak Dominik Merlini i Jan Chrystian Kamsetzer.
Po zaproszeniu przez biskupa Massalskiego, zamieszkał w Wilnie około roku 1768. Służył w randze kapitana w armii Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz wykładał w wojskowej uczelni inżynieryjnej.
Był pierwszym profesorem architektury cywilnej i praktycznej w latach 1773-1777 na uniwersytecie wileńskim (prowadzonym jeszcze przez jezuitów), gdzie jego uczniem był Wawrzyniec Gucewicz. Był radnym miasta Wilna. Zajmował się regulacjami ulic Wilna i placów na Pohulance, a także wykonał pomiary Starego Zamku i koszar Ogińskiego (1787 r.).
Uczestniczył w Insurekcji Kościuszkowskiej 1794. Doznał z tego powodu prześladowań ze strony władz rosyjskich, co skłoniło go do zamieszkania na Suwalszczyźnie i wycofania się z życia publicznego.
Dzieła
- Współpraca przy projekcie pałacu w Werkach (1769–1781)
- Pałac de Reussów (Szuazelów, właść. Choiseul) w Wilnie (1775)
- Rozbudowa obserwatorium astronomicznego Uniwersytetu Wileńskiego (1782-1788)
- Kościół w Traszkunach (1774–1787)
- Kościół w Kurtowianach (1783–1792)
- Kościół w Lachowiczach
- Ogród botaniczny w Wilnie (1784)
- Ołtarz w kościele Wszystkich Świętych w Wilnie (1787),
- Kościół św. Bartłomieja na wileńskim Zarzeczu (1778)
- Nadzór nad budową Zielonego Mostu nad rzeką Wilią (1789)
- Kościół w Trokach (1789–1790)
- Kościół w Szawlach
- Kościół w Poniewieżu
- Pałac Tyzenhauzów (ok. 1790)
- Archiwum Trybunału Litewskiego (1790)
- Szkoła parafialna w Traszkunach (1796)
- Pałac Wittinghoffów
- Pałac Abramowiczowej
- Pałac Brzostowskich (Abramowiczów) w Wilnie
- Pałac Łopacińskich (Sulistrowskich) w Wilnie
- Pałac Zabiełłów w w Pojeziorach
- Prace przy przebudowie ratusza i katedry w Wilnie
Bibliografia
- Stanisław Łoza, Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954
- V.Drema, Materiały do działalności architekta Marcina Knakfusa, Biuletyn Historii Sztuki, R.XXVI, 1964, nr 3, ss.197-207