Szymon Bogumił Zug
| ||
 Szymon Bogumił Zug na srebrnym medalu z 1781 | ||
| Data i miejsce urodzenia | 20 lutego 1733[a] Merseburg | |
| Data i miejsce śmierci | 11 sierpnia 1807 Warszawa | |
| Narodowość | niemiecka | |
| Dziedzina sztuki | architektura | |
| Epoka | klasycyzm | |
| Ważne dzieła | ||
Szymon Bogumił Zug (niem. Simon Gottlieb Zug; ur. 20 lutego[b] 1733 w Merseburgu, zm. 11 sierpnia 1807 w Warszawie[1]) – polski architekt pochodzenia niemieckiego, architekt krajobrazu, przedstawiciel klasycyzmu.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Od 1752 pracował w Saskim Urzędzie Budowy w Dreźnie, od 1756 w Saskim Urzędzie Budowlanym w Warszawie[2].
Projektant wielu klasycystycznych budowli w Polsce, tworzył w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XVIII wieku. W krajobrazowych założeniach ogrodowych reprezentował nurt preromantyczny. Sprawował opiekę architektoniczną nad Arsenałem warszawskim. Jego założenia ogrodowe to obok Arkadii Młociny (od ok. 1760), Solec (1772), Powązki (ok. 1772), Mokotów (ok. 1775), park na Książęcem (ok. 1776) i na Górze (ok. 1779)[1]. W tych ogrodach wzniósł szereg pawilonów.
Został nobilitowany w 1768 przez Stanisława Augusta Poniatowskiego[1]. Był wolnomularzem[3].
Po III rozbiorze Polski i zajęciu Warszawy przez Prusaków, nowe władze powierzyły mu nadzór architektoniczny nad Zamkiem Królewskim[4].
Został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie[5] (aleja 5, grób 19)[6]. Pierwotny nagrobek Zuga nie zachował się[7]. W setną rocznicę śmierci (1907) staraniem parafian został ufundowany nowy w postaci żeliwnego krzyża stojącego na cokole z piaskowca[7].
Ważniejsze prace[edytuj | edytuj kod]
- pałac Blanka (1762–1764)
- browar na Solcu (1768)[5]
- przebudowa pałacu Pod Czterema Wiatrami w Warszawie (1769–1771)
- pałac ks. Anny z Sapiehów Jabłonowskiej w Kocku (1770)
- pałac Potockich w Warszawie (współpraca) (1772)
- Elizeum w Warszawie (1776-1778)
- kościół ewangelicki Świętej Trójcy w Warszawie (1777–1781)
- pałac Karola de Nassau na Dynasach w Warszawie (1777–1780)
- Biały Pałacyk na Frascati (1779)
- budynki w parku w Arkadii (od 1779)
- plebania parafii ewangelicko-reformowanej w Warszawie (1780)
- zespół pałacowo-parkowy w Natolinie (1780–1782)
- wodozbiór Gruba Kaśka (1783)
- kamienica Roeslera i Hurtiga (1784–1785)
- przebudowa pałacu Brühla na Młocinach (1786)
- przebudowa wnętrz pałacu Prymasowskiego (1786)
- pałac w Międzyrzecu Koreckim na Wołyniu (ok. 1789)
- cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie
- sala Kolumnowa w pałacu w Łańcucie
- pawilon ogrodowy w stylu chińskiej pagody w dolnym parku w Puławach
- przebudowa układu urbanistycznego Kocka
- rozbudowa pałacu w Jabłonnie i prace nad otaczającym go parkiem[8]
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Arkadia – Łuk Grecki
Pałac w Natolinie (przebudowany)
Warszawa – Gruba Kaśka (1783)
Kock – Pałac Jabłonowskiej (1770)
Ruiny pałacu księcia de Nassau w Warszawie (1780)
Warszawa - kamienica Roeslera i Hurtiga (1784)
Grób Szymona Bogumiła Zuga na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie
.jpg)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Wielka Encyklopedia PWN. Tom. 30. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 448. ISBN 83-01-14365-7.
- ↑ Elżbieta Charazińska: Ogród Saski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 47. ISBN 83-01-00061-9.
- ↑ Ludwik Hass: Sekta farmazonii warszawskiej : pierwsze stulecie wolnomularstwa w Warszawie (1721–18121). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1980, s. 164. ISBN 83-06-00239-3.
- ↑ Bożena Wierzbicka: Gmachy i wnętrza sejmowe w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1998, s. 121. ISBN 83-7059-285-6.
- ↑ a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 1023. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ śp. Szymon Bogumił Zug
- ↑ a b Andrzej Cereniewicz: Cmentarze ewangelickie w Warszawie. Przewodnik praktyczny. Warszawa: Wydawnictwo FotoArtPrint, 2011, s. 22. ISBN 978-83-931773-3-2.
- ↑ Pałac w Jabłonnie. XVIII-wieczny zespół pałacowo-parkowy. palacjablonna.pl. [dostęp 25 kwietnia 2021].
- ↑ Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 354. ISBN 83-86619-97X.