Szymon Bogumił Zug

Szymon Bogumił Zug
	; Szymon Bogumił Zug na srebrnym; medalu z 1781
Data i miejsce urodzenia	20 lutego 1733 ; Merseburg
Data i miejsce śmierci	11 sierpnia 1807 ; Warszawa
Dziedzina sztuki	architektura
Epoka	klasycyzm
	Ważne dzieła
	kościół Świętej Trójcy w Warszawie
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Świętej Trójcy w Warszawie

Szymon Bogumił Zug (niem. Simon Gottlieb Zug; ur. 20 lutego^[b] 1733 w Merseburgu, zm. 11 sierpnia 1807 w Warszawie^[1]) – pochodzący z Niemiec architekt działający w Polsce, przedstawiciel klasycyzmu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Od 1752 pracował w Saskim Urzędzie Budowy w Dreźnie, od 1756 w Saskim Urzędzie Budowlanym w Warszawie^[2].

Projektant wielu klasycystycznych budowli w Polsce, tworzył w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XVIII wieku. W krajobrazowych założeniach ogrodowych reprezentował nurt preromantyczny. Sprawował opiekę architektoniczną nad Arsenałem warszawskim. Jego założenia ogrodowe to obok Arkadii Młociny (od ok. 1760), Solec (1772), Powązki (ok. 1772), Mokotów (ok. 1775), park na Książęcem (ok. 1776) i na Górze (ok. 1779)^[1]. W tych ogrodach wzniósł szereg pawilonów.

Został nobilitowany w 1768 przez Stanisława Augusta Poniatowskiego^[1]. Był wolnomularzem^[3].

Po III rozbiorze Polski i zajęciu Warszawy przez Prusaków, nowe władze powierzyły mu nadzór architektoniczny nad Zamkiem Królewskim^[4].

Został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie^[5] (aleja 5, grób 19)^[6]. Pierwotny nagrobek Zuga nie zachował się^[7]. W setną rocznicę śmierci (1907) staraniem parafian został ufundowany nowy w postaci żeliwnego krzyża stojącego na cokole z piaskowca^[7].

Ważniejsze prace[edytuj | edytuj kod]

pałac Blanka (1762–1764)
browar na Solcu (1768)^[5]
przebudowa pałacu Pod Czterema Wiatrami w Warszawie (1769–1771)
pałac ks. Anny z Sapiehów Jabłonowskiej w Kocku (1770)
pałac Potockich w Warszawie (współpraca) (1772)
Elizeum w Warszawie (1776–1778)
kościół ewangelicki Świętej Trójcy w Warszawie (1777–1781)
pałac Karola de Nassau na Dynasach w Warszawie (1777–1780)
Biały Pałacyk na Frascati (1779)
budynki w parku w Arkadii (od 1779)
plebania parafii ewangelicko-reformowanej w Warszawie (1780)
zespół pałacowo-parkowy w Natolinie (1780–1782)
wodozbiór Gruba Kaśka (1783)
kamienica Roeslera i Hurtiga (1784–1785)
przebudowa pałacu Brühla na Młocinach (1786)
przebudowa wnętrz pałacu Prymasowskiego (1786)
pałac w Międzyrzecu Koreckim na Wołyniu (ok. 1789)
cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie
sala Kolumnowa w pałacu w Łańcucie
pawilon ogrodowy w stylu chińskiej pagody w dolnym parku w Puławach
przebudowa układu urbanistycznego Kocka
rozbudowa pałacu w Jabłonnie i prace nad otaczającym go parkiem^[8]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 1928 jego imieniem nazwano ulicę na warszawskich Bielanach^[9].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Arkadia – Łuk Grecki
Pałac w Natolinie (przebudowany)
Warszawa – Gruba Kaśka (1783)
Pałac w Międzyrzecu na Wołyniu
Ruiny pałacu księcia de Nassau w Warszawie (1780)
Warszawa - kamienica Roeslera i Hurtiga (1784)
Grób Szymona Bogumiła Zuga na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie
Kock – Pałac Jabłonowskiej (1770)
Kock - kościół i ratusz

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Na nagrobku widnieje data 20 listopada. Te datę podaje także: Stanisław Łoza, Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954, s. 346
↑ Na nagrobku widnieje data 20 listopada. Te datę podaje także: Stanisław Łoza, Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954, s. 346

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Wielka Encyklopedia PWN. Tom. 30. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 448. ISBN 83-01-14365-7.
↑ Elżbieta Charazińska: Ogród Saski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 47. ISBN 83-01-00061-9.
↑ Ludwik Hass: Sekta farmazonii warszawskiej : pierwsze stulecie wolnomularstwa w Warszawie (1721–18121). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1980, s. 164. ISBN 83-06-00239-3.
↑ Bożena Wierzbicka: Gmachy i wnętrza sejmowe w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1998, s. 121. ISBN 83-7059-285-6.
↑ ^a ^b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 1023. ISBN 83-01-08836-2.
↑ śp. Szymon Bogumił Zug
↑ ^a ^b Andrzej Cereniewicz: Cmentarze ewangelickie w Warszawie. Przewodnik praktyczny. Warszawa: Wydawnictwo FotoArtPrint, 2011, s. 22. ISBN 978-83-931773-3-2.
↑ Pałac w Jabłonnie. XVIII-wieczny zespół pałacowo-parkowy. palacjablonna.pl. [dostęp 2021-04-25].
↑ Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 354. ISBN 83-86619-97X.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

[1] Na nagrobku widnieje data 20 listopada. Te datę podaje także: Stanisław Łoza, Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954, s. 346

[2] Na nagrobku widnieje data 20 listopada. Te datę podaje także: Stanisław Łoza, Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954, s. 346

[Encyklopedia448-3] Wielka Encyklopedia PWN. Tom. 30. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 448. ISBN 83-01-14365-7.

[4] Elżbieta Charazińska: Ogród Saski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 47. ISBN 83-01-00061-9.

[5] Ludwik Hass: Sekta farmazonii warszawskiej : pierwsze stulecie wolnomularstwa w Warszawie (1721–18121). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1980, s. 164. ISBN 83-06-00239-3.

[6] Bożena Wierzbicka: Gmachy i wnętrza sejmowe w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1998, s. 121. ISBN 83-7059-285-6.

[Encyklopedia1023-7] Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 1023. ISBN 83-01-08836-2.

[8] śp. Szymon Bogumił Zug

[Cereniewicz-9] Andrzej Cereniewicz: Cmentarze ewangelickie w Warszawie. Przewodnik praktyczny. Warszawa: Wydawnictwo FotoArtPrint, 2011, s. 22. ISBN 978-83-931773-3-2.

[10] Pałac w Jabłonnie. XVIII-wieczny zespół pałacowo-parkowy. palacjablonna.pl. [dostęp 2021-04-25].

[11] Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 354. ISBN 83-86619-97X.

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]