Przejdź do zawartości

Dubaj (emirat): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne
MerlIwBot (dyskusja | edycje)
m Robot usunął lb,zh,eu,bs,uz,es,oc,ms,sw,et,bn,el,bcl,ga,sv,nl,ar,pt,eo,is,ru,diq,sr,ast,tr,se,mk,fi,nn,frp,io,hr,tl,da,pms,he,ko,it,gl,id,ja,vi,zh-yue,simple,hi,wuu,hy,en,th,ro,no,ca,sl,bg,fa,mr,te,ur,lt (strongly connected to pl:Dubaj)
Linia 100: Linia 100:
[[Kategoria:Emiraty Zjednoczonych Emiratów Arabskich]]
[[Kategoria:Emiraty Zjednoczonych Emiratów Arabskich]]


[[ar:إمارة دبي]]
[[frp:Doubayi]]
[[ast:Dubai]]
[[az:Dubay]]
[[az:Dubay]]
[[bn:দুবাই]]
[[bcl:Dubai]]
[[bs:Dubai]]
[[bg:Дубай]]
[[ca:Dubai]]
[[cs:Dubaj]]
[[cs:Dubaj]]
[[da:Dubai]]
[[de:Dubai]]
[[de:Dubai]]
[[et:Dubai emiraat]]
[[el:Ντουμπάι]]
[[en:Dubai]]
[[es:Dubái]]
[[eo:Dubajo]]
[[eu:Dubai]]
[[fa:دبی]]
[[fr:Dubaï]]
[[fr:Dubaï]]
[[ga:Dubai]]
[[gl:Dubai]]
[[ko:두바이]]
[[hy:Դուբայի Էմիրություն]]
[[hi:दुबई]]
[[hr:Dubai]]
[[io:Dubai]]
[[id:Dubai]]
[[is:Dúbæ]]
[[it:Dubai]]
[[he:דובאי]]
[[sw:Dubai]]
[[lb:Dubai]]
[[lt:Dubajus]]
[[hu:Dubaj]]
[[hu:Dubaj]]
[[mk:Дубаи]]
[[ml:ദുബൈ]]
[[ml:ദുബൈ]]
[[mr:दुबई]]
[[arz:دبي]]
[[arz:دبي]]
[[ms:Dubai]]
[[nl:Dubai (emiraat)]]
[[ja:ドバイ]]
[[no:Dubai]]
[[nn:Dubai]]
[[oc:Dubai]]
[[uz:Dubay]]
[[pms:Dubai]]
[[pt:Dubai]]
[[ro:Dubai]]
[[ru:Дубай (эмират)]]
[[se:Dubai]]
[[simple:Dubai]]
[[sl:Dubaj]]
[[sr:Дубаи]]
[[fi:Dubai]]
[[sv:Dubai]]
[[tl:Dubai]]
[[ta:துபாய்]]
[[ta:துபாய்]]
[[te:దుబాయ్]]
[[th:ดูไบ]]
[[tr:Dubai]]
[[uk:Дубай (емірат)]]
[[uk:Дубай (емірат)]]
[[ur:دبئی]]
[[vi:Dubai]]
[[wuu:迪拜]]
[[zh-yue:杜拜]]
[[diq:Dubai]]
[[zh:杜拜]]

Wersja z 06:59, 27 maj 2012

{{{nazwa}}}
Herb Flaga
[[Herb {{{dopełniacz nazwy}}}|Herb]] [[Flaga {{{dopełniacz nazwy}}}|Flaga]]
Stolica

Dubaj

Powierzchnia

3 885

Populacja
• liczba ludności


3 355 900
(2019)

Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}

Dubaj (arab. دبيّ Dubayy) – jeden z siedmiu emiratów tworzących Zjednoczone Emiraty Arabskie na Półwyspie Arabskim. Dubaj jest najbardziej zaludnionym i drugim co do wielkości emiratem w ZEA po Abu Zabi. Dubaj wyróżnia się spośród innych członków ZEA niskim dochodem z wydobycia ropy naftowej w wysokości 6% PKB. Główne dochody emirat czerpie z Jebel Ali Free Zone oraz coraz więcej z turystyki. Dubaj przyciągnął uwagę świata dzięki nowatorskim i ambitnym projektom budowlanym, imprezom sportowym, konferencjom i rekordom Guinnessa.

Historia

Tereny dzisiejszego miasta były zamieszkane już 3 tys. lat p.n.e.. Najstarsze miejsce, gdzie został wspomniany Dubaj to arabska książka Majam Ma Ostojam men Asmae Al beelad wal Mawadhea z roku 1095. Z czasem, gdy coraz większą rolę zaczął odgrywać handel perłami łowionymi na miejscu, statki tutejszych kupców zaczęły docierać do Chin, skąd wracały wyładowane jedwabiem i porcelaną, które z kolei stąd docierały do Europy. Największy rozkwit handlu i żeglugi nastąpił między VIII a XIII wiekiem. W XVIII wieku Al Abu Falasa, linia klanu Bani Yas, uzależniła Dubaj od Abu Zabi aż do roku 1833. 8 stycznia 1820 roku szejk Dubaju został sygnatariuszem brytyjskiego Generalnego Pokojowego Paktu. W 1833 roku dynastia Al Maktoum wyzwoliła miasto spod zależności od Abu Zabi, od tego czasu Dubaj stał się wolnym emiratem. Od 1892 roku Dubaj znalazł się pod protekcją Wielkiej Brytanii. W marcu 1892 roku został utworzony Oman Traktatowy. Podobnie jak inne miasta Dubaj przez dłuższy czas był wioską rybacką oraz perłową, zmieniło się to po odkryciu ropy w latach 60.. Po dewaluacji Zatokowej Rupii w 1966 roku, Dubaj dołączył do nowego niepodległego stanu Kataru, aby utworzyć nową jednostkę monetarną Katar/Dubaj riyal.

2 grudnia 1971 roku Dubaj razem z Abu Zabi i 5 innymi emiratami utworzyli ZEA po opuszczeniu Zatoki Perskiej przez Brytyjczyków w 1971. w 1973 roku Dubaj przyjął nową walutę diram. W XX wieku miasto skorzystało na stabilnych warunkach stworzonych przez dwóch długo urzędujących emirów: szejka Saeed Bin Maktoum od 1912 do 1958 oraz szejka Rashid Bin Saeed al-Maktoum. Szejk Rashid odgrywał główną rolę w rządzeniu emiratem. Przez ten czas rozwinął miasto z małej wioski do nowoczesnego miasta ze świetną komunikacją oraz infrastrukturą przemysłową. Od 1990 roku z powodu choroby szejk odgrywa mało znaczącą rolę w rządzeniu, przejęło ją jego czterech synów.

Władcy Dubaju od 1833 roku:

  • .... - 1833 `Ubayd ibn Said
  • 1833 - 1852 Maktum I ibn Bati ibn Suhayl
  • 1852 - 1859 Said I ibn Bati
  • 1859 - 1886 Hushur ibn Maktum
  • 1886 - 1894 Raszid I ibn Maktum
  • 1894 - 1906 Maktum II ibn Hushur
  • 1906 - 1912 Bati ibn Suhayl
  • 1912 - 1929 Said II ibn Maktum
  • 1929 Mani ibn Rashid
  • 1929 - 1958 Said II ibn Maktum (ponownie)
  • 1958 - 1990 Raszid II ibn Said Al Maktum
  • 1990 - 2006 Maktoum III ibn Rashid Al Maktum
  • 2006 - Muhammad ibn Raszid al-Maktum

Obecnym władcą Dubaju jest szejk Mohammad bin Rashid Al Maktoum. Podobnie jak wcześniejszy władca, jego starszy brat szejk Maktoum bin Rashid Al Maktoum, on także jest wiceprezydentem i premierem Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Geografia

Dubaj leży nad Zatoką Perską, na południowy zachód od Szardży i na północny wschód od Abu Zabi. Do Dubaju należy także enklawa otoczona przez Oman, Adżman i Ras al-Chajma, o nazwie Hatta. Emirat jest podzielony na 9 sektorów: 1-4,6 są zurbanizowane, 7-9 przemysłowe, 5 to Jebel Ali, 7 – Hatta. Większość Dubaju to pustynia oraz góry Hajar na wschodzie, znajdują się także liczne zielone oazy i doliny.

W przeciwieństwie do Abu Zabi i Szardży, Dubaj ma tylko jedno miasto. Chociaż emirat ma powierzchnię 3900 km² populacja (889 518 w 1990) jest skoncentrowana w mieście. Wpłynęło to na atrakcyjność oaz jako miejsc na weekendowy wypoczynek poza miastem.

Rezerwy ropy naftowej w Dubaju stanowią mniej niż 1/20 zasobów Abu Zabi. Wpływy z wydobycia ropy stanowią niewielką część dochodów emiratu.

Język i religia

Oficjalnym językiem jest arabski, ale angielski, hindi, perski, niemiecki oraz urdu są także często używane. Islam jest oficjalną religią w całych Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Większość ludzi to sunnici. Mniejszości religijne to hindusi, sikhowie oraz chrześcijanie. Dubaj jest jedynym emiratem, w którym znajdują się świątynie hinduistyczne oraz sikhów. W Meena Bazaar są świątynie Sziwy oraz Kriszny. Znajduje się tam także elektryczne krematorium prowadzone przez indyjskich uchodźców. Rząd wystosował ustawę o tolerancji wobec politeistów. W 2001 roku rozpoczęła się budowa kilku świątyń protestanckich i rzymsko-katolickich, finansowanych przez rząd na Jebel Ali.