Bolesław Jaźwiński

Bolesław Jaźwiński (ur. 30 listopada 1882 w folwarku Buczemel na Grodzieńszczyźnie, zm. 21 kwietnia 1935) – pułkownik saperów Armii Imperium Rosyjskiego, generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Jaźwiński urodził się 30 listopada 1882 w majątku Buczemel, grodzieńskie. Do służby wojskowej powołany w 1900. Po roku służby wstąpił do Tyfliskiej Szkoły Wojskowej, którą ukończył w 1903 otrzymując stopień podporucznika. Zawodowy oficer rosyjskich saperów. Uczestnik wojny rosyjsko japońskiej 1904–1905, w której wyróżnił się odwagą i bohaterstwem. W latach 1906-1908 dowódca kompanii oddziału ekspedycyjnego na Kretę. W latach 1911–1913 był słuchaczem Wojskowej Akademii Inżynieryjnej w Petersburgu. W czasie I wojny światowej kierował fortyfikowaniem Grodna. Pułkownik z 1917. W okresie od kwietnia 1917 do lutego 1918 organizator pułków inżynieryjnych w I Korpusie Polskim w Rosji (na Wschodzie), luty 1918 – marzec 1918 komendant twierdzy Bobrujsk, marzec – maj 1918 dowódca 2 Dywizji Strzeleckiej 1 Korpusu Polskiego na Wschodzie. W lutym 1918 na czele swego pułku wyruszył na pomoc 2 Dywizji strzeleckiej walczącej w Bobrujsku.

Od 1 listopada 1918 w Wojsku Polskim. Listopad 1918 – marzec 1919 dowódca 21. Pułku Piechoty, marzec – kwiecień 1919 dowódca Okręgu Wojskowego Warszawa. Czerwiec – sierpień 1919 dowódca XVI Brygady Piechoty, sierpień 1919 – styczeń 1920 dowódca Grupy Operacyjnej "Wschód". Styczeń – lipiec 1920 szef Wojskowego Instytutu Geograficznego. W czasie wojny z bolszewikami w okresie lipiec – październik 1920 dowódca 11. Dywizji Piechoty i odcinka obrony Warszawy. W okresie od października 1920 do maja 1926 szef Wojskowego Instytutu Geograficznego. 3 maja 1922 zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 1. lokatą w korpusie oficerów geografów.

1 grudnia 1924 Prezydent RP, Stanisław Wojciechowski, na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, gen. dyw. Władysława Sikorskiego awansował go na generała brygady ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 23. lokatą w korpusie generałów.

W czasie przewrotu majowego 1926 opowiedział sie po stronie rządowej. Po przewrocie spotkała go zemsta ze strony marszałka Piłsudskiego. Aresztowany i więziony bez sądu, a nawet postawienia zarzutów, w Warszawie i Wilnie. Załamał się i nie odzyskał równowagi psychicznej do końca swoich dni. Ciężko chorował, był sparaliżowany. Od 30 listopada 1928 w stanie spoczynku. Osiadł i zmarł w Warszawie w 1935.

Odznaczony: Order Virtuti Militari, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych czterokrotnie oraz odznaczenia bojowe armii rosyjskiej.

Bibliografia

• T. Kryska Karski, S. Żórakowski – Generałowie Polski Niepodległej, Wyd. Editions Spotkania, Warszawa 1991
• Henryk P. Kosk – Generalicja polska, tom I, Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 2001, ISBN 83-87103-81-0
• Z. Barszczewski – Sylwetki Saperów Wyd. Bellona, Warszawa 2001
• M. Patelski – Jeńcy majowej wojny. Pobyt generałów: Tadeusza Jordan Rozwadowskiego, Juliusz Malczewskiego, Włodzimierza Zagórskiego i Bolesława Jaźwińskiego w Wojskowym Więzieniu Śledczym na Antokolu w Wilnie, [w:] Zamach stanu Józefa Piłsudskiego 1926 roku, pod red. Marka Siomy, Lublin 2007, s. 309-324