Finanse: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Cojan (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
131 029 edycji
poprawa linków
drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 1: Linia 1:
'''Finanse''' - ogół procesów związanych z gromadzeniem, rozporządzaniem i wydawaniem [[pieniądz]]a oraz jego [[surogaty pieniądza|surogatów]]. Gromadzenie może następować w postaci bezzwrotnej lub zwrotnej (pożyczka). Wydatkowanie pieniądza może dokonywać się w formie [[transfer]]u lub w postaci realizacji swojego prawa do produktu czy usługi.
'''Finanse''' – ogół procesów związanych z gromadzeniem, rozporządzaniem i wydawaniem [[pieniądz]]a oraz jego [[surogaty pieniądza|surogatów]]. Gromadzenie może następować w postaci bezzwrotnej lub zwrotnej (pożyczka). Wydatkowanie pieniądza może dokonywać się w formie [[transfer]]u lub w postaci realizacji swojego prawa do produktu czy usługi.


Inne znaczenie słowa '''finanse''' to [[dyscyplina naukowa]] (od 1 października 2011).<ref>Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (Dz.U. 2011 nr 179 poz. 1065)</ref>
Inne znaczenie słowa '''finanse''' to [[dyscyplina naukowa]] (od 1 października 2011)<ref>Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (Dz. U. 2011 nr 179 poz. 1065)</ref>.


=== Funkcje finansów ===
=== Funkcje finansów ===
* Stymulacyjna - hamowanie lub pobudzanie działalności gospodarczej
* Stymulacyjna – hamowanie lub pobudzanie działalności gospodarczej
* Rozdzielcza:
* Rozdzielcza:
** ostateczna - gdy przy zakupie danego produktu (usługi) wypada on z [[rynek (ekonomia)|rynku]]
** ostateczna – gdy przy zakupie danego produktu (usługi) wypada on z [[rynek (ekonomia)|rynku]]
** transakcyjna - gdy jest przeprowadzany szereg transakcji
** transakcyjna – gdy jest przeprowadzany szereg transakcji
** transferowa - gdy pieniądz przemieszcza się na rynku bez ruchu towarów i usług
** transferowa – gdy pieniądz przemieszcza się na rynku bez ruchu towarów i usług
* Fiskalna - gromadzenie funduszy przez podatki, obligacje, przedsiębiorstwa i banki
* Fiskalna – gromadzenie funduszy przez podatki, obligacje, przedsiębiorstwa i banki
* Kontrolna
* Kontrolna


=== Podział finansów ===
=== Podział finansów ===

Finanse dzieli się ze względu na kryterium przedmiotowe i podmiotowe. Pod względem przedmiotowym finanse dzielimy według [[strumienie pieniądza|strumieni]] (przepływy pieniężne, podejście dynamiczne) i [[stany pieniądza|stanów pieniądza]] (zasoby pieniądza, podejście statyczne). W drugim przypadku możemy wyróżnić następujące tzw. ogniwa finansów:
Finanse dzieli się ze względu na kryterium przedmiotowe i podmiotowe. Pod względem przedmiotowym finanse dzielimy według [[strumienie pieniądza|strumieni]] (przepływy pieniężne, podejście dynamiczne) i [[stany pieniądza|stanów pieniądza]] (zasoby pieniądza, podejście statyczne). W drugim przypadku możemy wyróżnić następujące tzw. ogniwa finansów:
* [[finanse publiczne]]
* [[finanse publiczne]]
* [[finanse osobiste|finanse gospodarstw domowych]]
* [[finanse gospodarstw domowych]]
* [[bankowość|finanse banków]]
* [[bankowość|finanse banków]]
* [[finanse przedsiębiorstwa|finanse przedsiębiorstw]]
* [[finanse przedsiębiorstwa|finanse przedsiębiorstw]]
Linia 22: Linia 21:


=== Finanse publiczne ===
=== Finanse publiczne ===
⚫
{{main|Finanse publiczne}}
Finanse publiczne to finanse państwa i [[samorząd terytorialny|samorządu terytorialnego]], obejmują one procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowaniem, a w szczególności:
Finanse publiczne to finanse państwa i [[samorząd terytorialny|samorządu terytorialnego]], obejmują one procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowaniem, a w szczególności:
* pobieranie i gromadzenie środków publicznych
* pobieranie i gromadzenie środków publicznych
Linia 29: Linia 29:
* zarządzanie środkami publicznymi
* zarządzanie środkami publicznymi
* zarządzanie długiem publicznym.
* zarządzanie długiem publicznym.
⚫
{{main|Finanse publiczne}}


==== Dochody ====
==== Dochody ====
⚫
{{main|Dochód}}
Dochody bezzwrotne to:
Dochody bezzwrotne to:
* [[cło]]
* [[cło]]
Linia 42: Linia 42:
** [[kredyt bankowy|kredyty]] [[bank centralny|banku centralnego]]
** [[kredyt bankowy|kredyty]] [[bank centralny|banku centralnego]]
** [[obligacja|obligacje rządowe]]
** [[obligacja|obligacje rządowe]]
** [[bony skarbowe]]
** [[Bon skarbowy|bony skarbowe]]
* zagraniczne
* zagraniczne
** dochody międzypaństwowe uzyskane od międzynarodowych korporacji finansowych
** dochody międzypaństwowe uzyskane od międzynarodowych korporacji finansowych
** emisje [[papiery wartościowe|papierów wartościowych]] na rynkach zagranicznych.
** emisje [[papier wartościowy (prawo)|papierów wartościowych]] na rynkach zagranicznych.

⚫
{{main|Dochody}}


=== Finanse prywatne ===
=== Finanse prywatne ===
⚫
Finanse prywatne obejmują wszystkie osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek w tym wszystkie przedsiębiorstwa prywatne, [[spółka|spółki]] itd. [[Finanse przedsiębiorstwa]] zajmują się problematyką rozpoczęcia działalności gospodarczej, sposobami pozyskania kapitału (np. [[kredyt bankowy|kredyt]]), wyceną [[aktywa|aktywów]], ograniczeniem [[ryzyko|ryzyka]] działalności inwestycyjnych, dokonywaniem [[Konsolidacja (ekonomia)|konsolidacji]] kapitału lub pozyskania [[kapitał obrotowy|kapitału obrotowego]], sposobami oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa oraz [[szacowanie]]m jej wartości. [[Zarządzanie finansami]] pozwala na zdobycie przez przedsiębiorstwo niezbędnych środków pieniężnych na prowadzenie działalności gospodarczej, z kolei [[zarządzanie ryzykiem]] pozwala na zminimalizowanie ryzyka związanego z np. konstruowaniem [[Portfolio (ekonomia)|portfolio]] lub innymi [[inwestycja]]mi.
{{main|Finanse prywatne}}
{{main|Finanse prywatne}}
⚫
Finanse prywatne obejmują wszystkie osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek w tym wszystkie przedsiębiorstwa prywatne, [[spółka|spółki]] itd. [[Finanse przedsiębiorstwa]] zajmują się problematyką rozpoczęcia działalności gospodarczej, sposobami pozyskania kapitału (np. [[kredyt bankowy|kredyt]]), wyceną [[aktywa|aktywów]], ograniczeniem [[ryzyko|ryzyka]] działalności inwestycyjnych, dokonywaniem [[Konsolidacja (ekonomia)|konsolidacji]] kapitału lub pozyskania [[kapitał obrotowy|kapitału obrotowego]], sposobami oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa oraz [[szacowanie]]m jej wartości. [[Zarządzanie finansami]] pozwala na zdobycie przez przedsiębiorstwo niezbędnych środków pieniężnych na prowadzenie działalności gospodarczej, z kolei [[zarządzanie ryzykiem]] pozwala na zminimalizowanie ryzyka związanego z np. konstruowaniem [[Portfel inwestycyjny|portfolio]] lub innymi [[inwestycja]]mi.


=== Finanse gospodarstw domowych ===
=== Finanse gospodarstw domowych ===
⚫
Finanse te dotyczą pracy zarobkowej, jak również różnorakich transferów, w tym zasiłków, [[renta|rent]] i [[emerytura|emerytur]]. Decyzje finansowe gospodarstw domowych zawierają m.in. decyzje odnośnie do wydatków na [[edukacja|edukację]], zakup dóbr takich, jak: [[nieruchomość|nieruchomości]] czy [[samochód|samochody]], zakup [[Ubezpieczenie (umowa)|ubezpieczenia]] (np. osobowego czy majątkowego), inwestowania (np. na [[Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie|giełdzie papierów wartościowych]] lub w [[fundusz emerytalny|funduszach emerytalnych]]).
{{main|Finanse gospodarstw domowych}}
{{main|Finanse gospodarstw domowych}}
⚫
Finanse te dotyczą pracy zarobkowej, jak również różnorakich transferów, w tym zasiłków, [[renta|rent]] i [[emerytura|emerytur]]. Decyzje finansowe gospodarstw domowych zawierają m.in. decyzje odnośnie do wydatków na [[edukacja|edukację]], zakup dóbr takich, jak: [[nieruchomość|nieruchomości]] czy [[samochód|samochody]], zakup [[Ubezpieczenie (umowa)|ubezpieczenia]] (np. osobowego czy majątkowego), inwestowania (np. na [[Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie|giełdzie papierów wartościowych]] lub w [[fundusz emerytalny|funduszach emerytalnych]]).


=== Ekonomia finansowa ===
=== Ekonomia finansowa ===
⚫
{{main|Ekonomia finansowa}}
[[Ekonomia finansowa]] jest gałęzią [[ekonomia|ekonomii]] zajmującą się wzajemnymi relacjami pomiędzy zmiennymi finansowymi takimi jak [[cena (prawo)|ceny]], [[stopa procentowa|stopy procentowe]], [[udział]]y. Ekonomia finansowa koncentruje się na wpływie tych zmiennych na ogólną sytuację finansową danego podmiotu.
[[Ekonomia finansowa]] jest gałęzią [[ekonomia|ekonomii]] zajmującą się wzajemnymi relacjami pomiędzy zmiennymi finansowymi takimi jak [[cena (prawo)|ceny]], [[stopa procentowa|stopy procentowe]], [[udział]]y. Ekonomia finansowa koncentruje się na wpływie tych zmiennych na ogólną sytuację finansową danego podmiotu.


Linia 63: Linia 62:
* Jak wysokie jest ryzyko związane z posiadaniem danych aktywów?
* Jak wysokie jest ryzyko związane z posiadaniem danych aktywów?
* Jakie przepływy pieniężne powstaną i w jaki sposób są one zależne od innych aktywów i wydarzeń?
* Jakie przepływy pieniężne powstaną i w jaki sposób są one zależne od innych aktywów i wydarzeń?
⚫
{{main|Ekonomia finansowa}}


=== Matematyka finansowa ===
=== Matematyka finansowa ===
⚫
{{main|Matematyka finansowa}}
[[Matematyka finansowa]] jest gałęzią matematyki stosowanej dotyczącej rynków finansowych. Matematyka finansowa zajmuje się [[dane finansowe|danymi finansowymi]] stosując narzędzia matematyczne, głównie [[statystyka|statystykę]]. Przykładowymi danymi mogą być zmiany wartości akcji czy obligacji. Inną poddziedziną matematyki finansowej jest [[matematyka ubezpieczeniowa]].
[[Matematyka finansowa]] jest gałęzią matematyki stosowanej dotyczącej rynków finansowych. Matematyka finansowa zajmuje się [[dane finansowe|danymi finansowymi]] stosując narzędzia matematyczne, głównie [[statystyka|statystykę]]. Przykładowymi danymi mogą być zmiany wartości akcji czy obligacji. Inną poddziedziną matematyki finansowej jest [[matematyka ubezpieczeniowa]].
⚫
{{main|Matematyka finansowa}}


=== Polityka finansowa ===
=== Polityka finansowa ===
⚫
Polityka finansowa to świadoma działalność organów i instytucji państwa, polegająca na określaniu celu swojej działalności oraz optymalnych rozwiązań (środków) dla osiągnięcia tych celów. Kryterium oceny polityki finansowej jest jej skuteczność. Prawidłowa polityka finansowa to taka, która osiąga zamierzony cel.
{{main|Polityka finansowa}}
{{main|Polityka finansowa}}
⚫
Polityka finansowa to świadoma działalność organów i instytucji państwa, polegająca na określaniu celu swojej działalności oraz optymalnych rozwiązań (środków) dla osiągnięcia tych celów. Kryterium oceny polityki finansowej jest jej skuteczność. Prawidłowa polityka finansowa to taka, która osiąga zamierzony cel.


=== Rynki finansowe ===
=== Rynki finansowe ===
Linia 83: Linia 81:
* Ludność
* Ludność
* Podmioty zagraniczne
* Podmioty zagraniczne

Rynek finansowy składa się z następujących segmentów:
Rynek finansowy składa się z następujących segmentów:
* [[Rynek pieniężny]]
* [[Rynek pieniężny]]
* [[Rynek walutowy]]
* [[Rynek walutowy]]
* [[Rynek kapitałowy]]
* [[Rynek kapitałowy]]

{{Portal Wikinews|Finanse}}


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}


[[Kategoria:Finanse|!]]
[[Kategoria:Finanse| ]]


[[ar:تمويل]]
[[ar:تمويل]]

Wersja z 02:32, 7 sie 2012

Finanse – ogół procesów związanych z gromadzeniem, rozporządzaniem i wydawaniem pieniądza oraz jego surogatów. Gromadzenie może następować w postaci bezzwrotnej lub zwrotnej (pożyczka). Wydatkowanie pieniądza może dokonywać się w formie transferu lub w postaci realizacji swojego prawa do produktu czy usługi.

Inne znaczenie słowa finanse to dyscyplina naukowa (od 1 października 2011)[1].

Funkcje finansów

  • Stymulacyjna – hamowanie lub pobudzanie działalności gospodarczej
  • Rozdzielcza:
    • ostateczna – gdy przy zakupie danego produktu (usługi) wypada on z rynku
    • transakcyjna – gdy jest przeprowadzany szereg transakcji
    • transferowa – gdy pieniądz przemieszcza się na rynku bez ruchu towarów i usług
  • Fiskalna – gromadzenie funduszy przez podatki, obligacje, przedsiębiorstwa i banki
  • Kontrolna

Podział finansów

Finanse dzieli się ze względu na kryterium przedmiotowe i podmiotowe. Pod względem przedmiotowym finanse dzielimy według strumieni (przepływy pieniężne, podejście dynamiczne) i stanów pieniądza (zasoby pieniądza, podejście statyczne). W drugim przypadku możemy wyróżnić następujące tzw. ogniwa finansów:

Finanse publiczne

 Osobny artykuł: Finanse publiczne.

Finanse publiczne to finanse państwa i samorządu terytorialnego, obejmują one procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowaniem, a w szczególności:

  • pobieranie i gromadzenie środków publicznych
  • wydatkowanie środków publicznych
  • finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa
  • zaciąganie zobowiązań angażujących środki publiczne
  • zarządzanie środkami publicznymi
  • zarządzanie długiem publicznym.

Dochody

 Osobny artykuł: Dochód.

Dochody bezzwrotne to:

Dochody zwrotne dzielimy na:

Finanse prywatne

 Osobny artykuł: Finanse prywatne.

Finanse prywatne obejmują wszystkie osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek w tym wszystkie przedsiębiorstwa prywatne, spółki itd. Finanse przedsiębiorstwa zajmują się problematyką rozpoczęcia działalności gospodarczej, sposobami pozyskania kapitału (np. kredyt), wyceną aktywów, ograniczeniem ryzyka działalności inwestycyjnych, dokonywaniem konsolidacji kapitału lub pozyskania kapitału obrotowego, sposobami oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa oraz szacowaniem jej wartości. Zarządzanie finansami pozwala na zdobycie przez przedsiębiorstwo niezbędnych środków pieniężnych na prowadzenie działalności gospodarczej, z kolei zarządzanie ryzykiem pozwala na zminimalizowanie ryzyka związanego z np. konstruowaniem portfolio lub innymi inwestycjami.

Finanse gospodarstw domowych

 Osobny artykuł: Finanse gospodarstw domowych.

Finanse te dotyczą pracy zarobkowej, jak również różnorakich transferów, w tym zasiłków, rent i emerytur. Decyzje finansowe gospodarstw domowych zawierają m.in. decyzje odnośnie do wydatków na edukację, zakup dóbr takich, jak: nieruchomości czy samochody, zakup ubezpieczenia (np. osobowego czy majątkowego), inwestowania (np. na giełdzie papierów wartościowych lub w funduszach emerytalnych).

Ekonomia finansowa

 Osobny artykuł: Ekonomia finansowa.

Ekonomia finansowa jest gałęzią ekonomii zajmującą się wzajemnymi relacjami pomiędzy zmiennymi finansowymi takimi jak ceny, stopy procentowe, udziały. Ekonomia finansowa koncentruje się na wpływie tych zmiennych na ogólną sytuację finansową danego podmiotu.

Ekonomia finansowa zajmuje się wyceną rzeczywistej wartości aktywów i tym samym odpowiada na pytania:

  • Jak wysokie jest ryzyko związane z posiadaniem danych aktywów?
  • Jakie przepływy pieniężne powstaną i w jaki sposób są one zależne od innych aktywów i wydarzeń?

Matematyka finansowa

 Osobny artykuł: Matematyka finansowa.

Matematyka finansowa jest gałęzią matematyki stosowanej dotyczącej rynków finansowych. Matematyka finansowa zajmuje się danymi finansowymi stosując narzędzia matematyczne, głównie statystykę. Przykładowymi danymi mogą być zmiany wartości akcji czy obligacji. Inną poddziedziną matematyki finansowej jest matematyka ubezpieczeniowa.

Polityka finansowa

 Osobny artykuł: Polityka finansowa.

Polityka finansowa to świadoma działalność organów i instytucji państwa, polegająca na określaniu celu swojej działalności oraz optymalnych rozwiązań (środków) dla osiągnięcia tych celów. Kryterium oceny polityki finansowej jest jej skuteczność. Prawidłowa polityka finansowa to taka, która osiąga zamierzony cel.

Rynki finansowe

Przedmiotem rynku finansowego są walory finansowe występujące w postaci zmaterializowanej lub zdematerializowanej. Podmiotami na rynku finansowym są:

Rynek finansowy składa się z następujących segmentów:


  1. ↑ Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (Dz. U. 2011 nr 179 poz. 1065)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Finanse&oldid=32299329”