Ticino: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
uściślenie, dodanie informacji
uściślenie, dodanie informacji
Linia 21: Linia 21:
}}
}}


'''Ticino''', też '''Tessyn''' ([[język włoski|wł.]]: ''Ticino'', ofic.: ''Repubblica e Cantone Ticino''; [[Język_lombardzki|lomb.]], [[język niemiecki|niem.]], [[język francuski|fr.]], [[Język romansz|rom.]]: ''Tessin'') - najdalej wysunięty na południe [[kanton (Szwajcaria)|kanton]] [[Szwajcaria|Szwajcarii]]. Tereny Ticino zostały zajęte przez Szwajcarów w [[XV wiek|XV]] i na początku [[XVI wiek]]u, w [[1803]] kanton Ticino przystąpił do Konfederacji Szwajcarskiej jako pełnoprawny członek.
'''Ticino''', też '''Tessyn''' ([[język włoski|wł.]]: ''Ticino'', ofic.: ''Repubblica e Cantone Ticino''; [[Język_lombardzki|lomb.]]: ''Tesin'', [[język niemiecki|niem.]], [[język francuski|fr.]], [[Język romansz|rom.]]: ''Tessin'') - najdalej wysunięty na południe [[kanton (Szwajcaria)|kanton]] [[Szwajcaria|Szwajcarii]]. Tereny Ticino zostały zajęte przez Szwajcarów w [[XV wiek|XV]] i na początku [[XVI wiek]]u, w [[1803]] kanton Ticino przystąpił do Konfederacji Szwajcarskiej jako pełnoprawny członek.


Językiem urzedowym kantonu jest [[język włoski]], natomiast językiem mówionym jest [[Język_lombardzki|język lombardzki]]; wyjątkiem jest gmina [[Bosco/Gurin]], gdzie mówi się po [[Dialekt bawarski|bawarsku]]. Na terenie Ticino znajduje się [[Włochy|włoska]] enklawa [[Campione d'Italia]]. Razem z częścią [[Gryzonia|Gryzonii]] Ticino tworzy tzw. ''Svizzera Italiana'' (Szwajcarię włoskojęzyczną). Dialekty [[Język lombardzki|lombardzkie]] (tesyńskie) są wciąż szeroko używane, ale nie mają oficjalnego statusu. Najważniejsze miasta to Lugano, Locarno i stolica kantonu Bellinzona.
Językiem urzedowym kantonu jest [[język włoski]], natomiast językiem mówionym jest [[Język_lombardzki|język lombardzki]]; wyjątkiem jest gmina [[Bosco/Gurin]], gdzie mówi się po [[Dialekt bawarski|bawarsku]]. Na terenie Ticino znajduje się [[Włochy|włoska]] enklawa [[Campione d'Italia]]. Razem z częścią [[Gryzonia|Gryzonii]] Ticino tworzy tzw. ''Svizzera Italiana'' (Szwajcarię włoskojęzyczną). Dialekty [[Język lombardzki|lombardzkie]] (tesyńskie) są wciąż szeroko używane, ale nie mają oficjalnego statusu. Najważniejsze miasta to Lugano, Locarno i stolica kantonu Bellinzona.

Wersja z 23:24, 30 paź 2012

Szablon:CHE kanton infobox

Ticino, też Tessyn (wł.: Ticino, ofic.: Repubblica e Cantone Ticino; lomb.: Tesin, niem., fr., rom.: Tessin) - najdalej wysunięty na południe kanton Szwajcarii. Tereny Ticino zostały zajęte przez Szwajcarów w XV i na początku XVI wieku, w 1803 kanton Ticino przystąpił do Konfederacji Szwajcarskiej jako pełnoprawny członek.

Językiem urzedowym kantonu jest język włoski, natomiast językiem mówionym jest język lombardzki; wyjątkiem jest gmina Bosco/Gurin, gdzie mówi się po bawarsku. Na terenie Ticino znajduje się włoska enklawa Campione d'Italia. Razem z częścią Gryzonii Ticino tworzy tzw. Svizzera Italiana (Szwajcarię włoskojęzyczną). Dialekty lombardzkie (tesyńskie) są wciąż szeroko używane, ale nie mają oficjalnego statusu. Najważniejsze miasta to Lugano, Locarno i stolica kantonu Bellinzona.

Z Ticino pochodziło wielu architektów renesansu i baroku: Francesco Borromini, Matteo Castelli, Giovanni Catenazzi, rodzina Fontana, Carlo Maderna, Giovanni Battista Quadro, Giovanni Trevano.

Z Ticino pochodzi również wielu wybitnych architektów neomodernizmu: Rino Tami, Tita Carloni, Peppo Brivio, Luigi Snozzi, Livio Vacchini, Aurelio Galfetti, Mario Botta.

Podział administracyjny

Kanton dzieli się na 8 dystryktów.

Demografia

Językiem urzędowym kantonu jest język włoski. Językami z najwyższym odsetkiem użytkowników są:

Nazwa kantonu

Oficjalną nazwą kantonu jest nazwa włoska Ticino (endonim), pochodząca do łacińskiej nazwy Ticinium. W języku polskim używanym w kraju potocznie równie rozpowszechniona jest nazwa Tessyn (takie wyniki daje wyszukiwanie Google). Polonia szwajcarska również używa obu nazw. Polskie publikacje encyklopedyczne w zdecydowanej większości używają nazwy Ticino. KSNG nie wypowiedziała się w tej sprawie, co zgodnie z praktyką i rekomendacjami ONZ oznacza, że zaleca jako poprawną formę endonim, czyli Ticino.

Linki zewnętrzne