Ticino: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
korekta |
m Wycofano edycje użytkownika 31.0.172.6 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Pnapora. |
||
Linia 38: | Linia 38: | ||
'''Ticino''', też '''Tessyn''' ([[język włoski|wł.]]: ''Ticino'', ofic.: ''Repubblica e Cantone Ticino''; [[Język lombardzki|lomb.]]: ''Tesin'', [[język niemiecki|niem.]], [[język francuski|fr.]], [[Język romansz|rom.]]: ''Tessin'') – najdalej wysunięty na południe [[kanton (Szwajcaria)|kanton]] [[Szwajcaria|Szwajcarii]]. Tereny Ticino zostały zajęte przez Szwajcarów w [[XV wiek|XV]] i na początku [[XVI wiek]]u, w [[1803]] kanton Ticino przystąpił do Konfederacji Szwajcarskiej jako pełnoprawny członek. |
'''Ticino''', też '''Tessyn''' ([[język włoski|wł.]]: ''Ticino'', ofic.: ''Repubblica e Cantone Ticino''; [[Język lombardzki|lomb.]]: ''Tesin'', [[język niemiecki|niem.]], [[język francuski|fr.]], [[Język romansz|rom.]]: ''Tessin'') – najdalej wysunięty na południe [[kanton (Szwajcaria)|kanton]] [[Szwajcaria|Szwajcarii]]. Tereny Ticino zostały zajęte przez Szwajcarów w [[XV wiek|XV]] i na początku [[XVI wiek]]u, w [[1803]] kanton Ticino przystąpił do Konfederacji Szwajcarskiej jako pełnoprawny członek. |
||
Językiem urzędowym kantonu jest [[język włoski]], natomiast językiem mówionym jest [[język lombardzki]]; wyjątkiem jest gmina [[Bosco/Gurin]], gdzie mówi się po [[Dialekt alemański|alemańsku]]. Na terenie Ticino znajduje się [[Włochy|włoska]] enklawa [[Campione d'Italia]]. Razem z częścią [[Gryzonia|Gryzonii]] Ticino tworzy tzw. '' |
Językiem urzędowym kantonu jest [[język włoski]], natomiast językiem mówionym jest [[język lombardzki]]; wyjątkiem jest gmina [[Bosco/Gurin]], gdzie mówi się po [[Dialekt alemański|alemańsku]]. Na terenie Ticino znajduje się [[Włochy|włoska]] enklawa [[Campione d'Italia]]. Razem z częścią [[Gryzonia|Gryzonii]] Ticino tworzy tzw. ''Svizzera Italiana'' (Szwajcarię włoskojęzyczną). Dialekty [[Język lombardzki|lombardzkie]] ([[Koiné uçidentala|tessyńskie]]) są wciąż szeroko używane, ale nie mają oficjalnego statusu. Najważniejsze miasta to Lugano, Locarno i stolica kantonu Bellinzona. |
||
* Stolica: [[Bellinzona]] |
* Stolica: [[Bellinzona]] |
Wersja z 21:46, 25 sty 2014
kanton | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Siedziba | |||||
Data powstania |
1803 | ||||
Kod ISO 3166-2 |
CH-TI | ||||
Powierzchnia |
2812 | ||||
Populacja (2004) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
114 | ||||
Języki urzędowe | |||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
Liczba dystryktów |
8 | ||||
Liczba gmin |
244 | ||||
Położenie na mapie Szwajcarii | |||||
Strona internetowa |
Ticino, też Tessyn (wł.: Ticino, ofic.: Repubblica e Cantone Ticino; lomb.: Tesin, niem., fr., rom.: Tessin) – najdalej wysunięty na południe kanton Szwajcarii. Tereny Ticino zostały zajęte przez Szwajcarów w XV i na początku XVI wieku, w 1803 kanton Ticino przystąpił do Konfederacji Szwajcarskiej jako pełnoprawny członek.
Językiem urzędowym kantonu jest język włoski, natomiast językiem mówionym jest język lombardzki; wyjątkiem jest gmina Bosco/Gurin, gdzie mówi się po alemańsku. Na terenie Ticino znajduje się włoska enklawa Campione d'Italia. Razem z częścią Gryzonii Ticino tworzy tzw. Svizzera Italiana (Szwajcarię włoskojęzyczną). Dialekty lombardzkie (tessyńskie) są wciąż szeroko używane, ale nie mają oficjalnego statusu. Najważniejsze miasta to Lugano, Locarno i stolica kantonu Bellinzona.
- Stolica: Bellinzona
- Powierzchnia: 2812 km²
- Liczba mieszkańców: 311 900
- Gęstość zaludnienia: 110 osób/km²
- Liczba gmin: 244
- Język urzędowy: włoski
Z Ticino pochodziło wielu architektów renesansu i baroku: Francesco Borromini, Matteo Castelli, Giovanni Catenazzi, rodzina Fontana, Carlo Maderna, Giovanni Battista di Quadro, Giovanni Trevano.
Z Ticino pochodzi również wielu wybitnych architektów neomodernizmu: Rino Tami, Tita Carloni, Peppo Brivio, Luigi Snozzi, Livio Vacchini, Aurelio Galfetti, Mario Botta.
Podział administracyjny
Kanton dzieli się na 8 dystryktów.
Demografia
Językiem urzędowym kantonu jest język włoski. Językami z najwyższym odsetkiem użytkowników są:
- język włoski – 83,1%,
- język niemiecki – 8,3%,
- język serbsko-chorwacki – 1,7%[1].
Nazwa kantonu
Oficjalną nazwą kantonu jest nazwa włoska Ticino (endonim), pochodząca do łacińskiej nazwy Ticinium. W języku polskim używanym w kraju potocznie równie rozpowszechniona jest nazwa Tessyn (takie wyniki daje wyszukiwanie Google). Polonia szwajcarska również używa obu nazw. Polskie publikacje encyklopedyczne w zdecydowanej większości używają nazwy Ticino. KSNG nie wypowiedziała się w tej sprawie, co zgodnie z praktyką i rekomendacjami ONZ oznacza, że zaleca jako poprawną formę endonim, czyli Ticino.