Autokefalia

Autokefalia – (z greki autokephal - samodzielny; αὐτό~, czyli samo~ i κεφαλή, czyli główny) oznacza niezależność lokalnych Kościołów, zwłaszcza w prawosławiu, a także innych o ustroju episkopalnym (m.in. starokatolickich i anglikańskich)

Autokefalia dotyczy form organizacyjnych Kościoła, hierarchii duchowieństwa, zwyczajów religijnych, sprawowanej liturgii, a także sądownictwa i prawodawstwa kościelnego.

Prawosławne Kościoły autokefaliczne:
W nawiasach daty autokefalii

• Patriarchat konstantynopolitański (ekumeniczny)
• Patriarchat aleksandryjski
• Patriarchat antiocheński
• Patriarchat jerozolimski
• Rosyjski Kościół Prawosławny (1589)
• Serbski Kościół Prawosławny (1219 i ponownie 1878)
• Rumuński Kościół Prawosławny (1872 - ogłoszona, 1885 - uznana przez Konstantynopol)
• Bułgarski Kościół Prawosławny (919, 1872 - ponownie ogłoszona, 1885 - uznana przez Konstantynopol)
• Gruziński Kościół Prawosławny i Apostolski (486 - nadana przez Patriarchę Antiochii, 1917 - ponownie ogłoszona, 1919 - uznana przez Konstantynopol, 1943 - uznana przez Moskwę)
• Kościół Cypru (478 - nadana przez sobór efeski)
• Kościół Grecji (1833 - ogłoszona, 1849 - uznana przez Konstantynopol)
• Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny (1924 - uznana przez Konstantynopol, 1948 - uznana przez Moskwę)
• Albański Kościół Prawosławny (1922 - ogłoszona, 1937 - uznana)
• Czeski i Słowacki Kościół Prawosławny (1951 - uznana przez Moskwę, 1993 - uznana przez Konstantynopol)
• Kościół Prawosławny w Ameryce (1970, autokefalia nie jest uznawana przez niektóre Kościoły prawosławne, w tym Patriarchat Konstantynopolitański, ale uznawana m.in. przez PAKP)

Kościoły aspirujące do autokefalii:

• Ukraiński Autokefaliczny Kościół Prawosławny
• Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego
• Estoński Kościół Prawosławny
• Macedoński Kościół Prawosławny