John Burgoyne: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m →Linki zewnętrzne: poprawki |
drobne redakcyjne, poprawa linków |
||
Linia 22: | Linia 22: | ||
|commons = |
|commons = |
||
}} |
}} |
||
'''John Burgoyne''' (ur. [[24 lutego]] [[1722]] w [[Sutton (Bedfordshire)|Sutton]], [[Bedfordshire]], [[Anglia]], zm. [[4 sierpnia]] [[1792]] w [[Londyn]]ie) – brytyjski wojskowy, generał i dramaturg. Walczył przeciwko buntownikom George'a Washingtona. |
'''John Burgoyne''' (ur. [[24 lutego]] [[1722]] w [[Sutton (Bedfordshire)|Sutton]], [[Bedfordshire]], [[Anglia]], zm. [[4 sierpnia]] [[1792]] w [[Londyn]]ie) – brytyjski wojskowy, generał i dramaturg. Walczył przeciwko buntownikom [[George Washington|George'a Washingtona]]. 17 października 1777 roku, po bitwie pod [[bitwa pod Saratogą|Saratogą]] poddał się wraz ze swymi ludźmi (ok. 6000 żołnierzy). |
||
== Biografia == |
== Biografia == |
||
John Burgoyne, zwany "Gentleman Johnny", w wieku lat 15 zapisał się do armii. W 1743 roku uciekł z [[Lady Charlotte Stanley]] |
John Burgoyne, zwany "Gentleman Johnny", w wieku lat 15 zapisał się do armii. W 1743 roku uciekł z [[Lady Charlotte Stanley]], aby wziąć z nią cichy ślub. Miał długi, więc musiał sprzedać patent oficerski po czym wyjechał na 7 lat za granicę. Lord Derby interweniował w jego sprawie i Burgoyne odzyskał stopień tuż przed [[wojna siedmioletnia|wojną siedmioletnią]]. W 1758 roku został kapitanem, a potem pułkownikiem gwardii piechurów ([[Foot Guards]]). W latach 1758–1759 brał udział w wyprawach na francuskie wybrzeże. W 1761 roku rzucił udaną koncepcję wprowadzenia lekkiej, bardziej mobilnej kawalerii do armii. Dwa regimenty sformował Eliott (późniejszy [[Lord Heathfield]]) z pomocą Burgoyne'a. |
||
W 1761 roku Burgoyne zasiadł w parlamencie z okręgu [[Midhurst]], a w 1762 roku służył jako generał-brygadier w [[Portugalia|Portugalii]], gdzie zdobył miasta: [[Walencja]] i [[Vila Velha]]. W 1768 roku znów wszedł do parlamentu tym razem z okręgu [[Preston]], po czym kilka lat spędził wypełniając obowiązki posła. Atakował między innymi zdobywcę Indii ([[Robert Clive|Roberta Clive'a]]). Poświęcił się też sztuce dramatycznej (jego pierwsza sztuka: ''The Maid of the Oaks'', została wystawiona przez słynnego aktora tej epoki [[David Garrick|Davida Garricka]] w 1775. Burgoyne wpadł też w nałóg hazardu. |
|||
Został następnie generałem-majorem, gdy przekonał króla [[Jerzy III Hanowerski|Jerzego III]], że dotychczasowy dowódca, [[Guy Carleton, 1. baron Dorchester|generał Carleton]], jest zbyt nieudolny. W 1777 roku został szefem brytyjskiej armii wysłanej w celu ataku na kolonie amerykańskie z terytorium [[Kanada|Kanady]]. Zdobył [[Fort Ticonderoga]] i [[Fort Edward (Nowy Jork)|Fort Edward]], lecz wkrótce stracił łączność z Kanadą, i został zaatakowany przez przeważające liczebnie siły wroga, którymi dowodzili: generał [[Horatio Gates]] i generał [[Benedict Arnold]] (ranny w nogę w tej bitwie). Przegrana [[bitwa pod Saratogą]] ([[17 października]] [[1777]]) oraz dostanie się 5800 żołnierzy do niewoli amerykańskiej przesądziła o porażce Brytyjczyków. Był to największy tryumf kolonistów w tej wojnie. Bitwa okazała się punktem zwrotnym w wojnie. W Londynie mocno atakowano Burgoyne'a za porażkę. Za zgodą generała Gatesa wrócił do kraju by bronić się przed zarzutami. Próbował doprowadzić do procesu jednak bezskutecznie. Pozbawiono go stopnia generała i stanowiska gubernatorskiego. |
Został następnie generałem-majorem, gdy przekonał króla [[Jerzy III Hanowerski|Jerzego III]], że dotychczasowy dowódca, [[Guy Carleton, 1. baron Dorchester|generał Carleton]], jest zbyt nieudolny. W 1777 roku został szefem brytyjskiej armii wysłanej w celu ataku na kolonie amerykańskie z terytorium [[Kanada|Kanady]]. Zdobył [[Fort Ticonderoga]] i [[Fort Edward (Nowy Jork)|Fort Edward]], lecz wkrótce stracił łączność z Kanadą, i został zaatakowany przez przeważające liczebnie siły wroga, którymi dowodzili: generał [[Horatio Gates]] i generał [[Benedict Arnold]] (ranny w nogę w tej bitwie). Przegrana [[bitwa pod Saratogą]] ([[17 października]] [[1777]]) oraz dostanie się 5800 żołnierzy do niewoli amerykańskiej przesądziła o porażce Brytyjczyków. Był to największy tryumf kolonistów w tej wojnie. Bitwa okazała się punktem zwrotnym w wojnie. W Londynie mocno atakowano Burgoyne'a za porażkę. Za zgodą generała Gatesa wrócił do kraju by bronić się przed zarzutami. Próbował doprowadzić do procesu jednak bezskutecznie. Pozbawiono go stopnia generała i stanowiska gubernatorskiego. |
||
W 1782 roku jego przyjaciele zyskali władzę w Wielkiej Brytanii i Burgoyne znowu został generałem a także dowódcą sił brytyjskich w [[Irlandia|Irlandii]] i doradcą rządowym. Po upadku rządu markiza Rockinghama w 1783 roku stał się osobą prywatną, choć uczestniczył jeszcze w [[impeachment|impeachmencie]] [[Warren Hastings|Warrena Hastingsa]]. |
W 1782 roku jego przyjaciele zyskali władzę w Wielkiej Brytanii i Burgoyne znowu został generałem, a także dowódcą sił brytyjskich w [[Irlandia|Irlandii]] i doradcą rządowym. Po upadku rządu markiza Rockinghama w 1783 roku stał się osobą prywatną, choć uczestniczył jeszcze w [[impeachment|impeachmencie]] [[Warren Hastings|Warrena Hastingsa]]. |
||
Jego komedia ''The Heiress'' (''Dziedziczka'') z 1786 roku miała tego roku 10 edycji i została przetłumaczona na wiele języków. Burgoyne zmarł [[4 sierpnia]] [[1792]] roku. Od 1776 roku był wdowcem. Miał kilkoro dzieci urodzonych między 1782 a 1788 rokiem z drugiego małżeństwa ze śpiewaczką operową [[Susan Caulfield]]. Jeden z ich synów [[John Fox Burgoyne]] został potem feldmarszałkiem. |
Jego komedia ''The Heiress'' (''Dziedziczka'') z 1786 roku miała tego roku 10 edycji i została przetłumaczona na wiele języków. Burgoyne zmarł [[4 sierpnia]] [[1792]] roku. Od 1776 roku był wdowcem. Miał kilkoro dzieci urodzonych między 1782 a 1788 rokiem z drugiego małżeństwa ze śpiewaczką operową [[Susan Caulfield]]. Jeden z ich synów [[John Fox Burgoyne]] został potem feldmarszałkiem. |
Wersja z 18:42, 2 lut 2016
generał | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1743–1777, 1782–1784 |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy |
wojna siedmioletnia |
John Burgoyne (ur. 24 lutego 1722 w Sutton, Bedfordshire, Anglia, zm. 4 sierpnia 1792 w Londynie) – brytyjski wojskowy, generał i dramaturg. Walczył przeciwko buntownikom George'a Washingtona. 17 października 1777 roku, po bitwie pod Saratogą poddał się wraz ze swymi ludźmi (ok. 6000 żołnierzy).
Biografia
John Burgoyne, zwany "Gentleman Johnny", w wieku lat 15 zapisał się do armii. W 1743 roku uciekł z Lady Charlotte Stanley, aby wziąć z nią cichy ślub. Miał długi, więc musiał sprzedać patent oficerski po czym wyjechał na 7 lat za granicę. Lord Derby interweniował w jego sprawie i Burgoyne odzyskał stopień tuż przed wojną siedmioletnią. W 1758 roku został kapitanem, a potem pułkownikiem gwardii piechurów (Foot Guards). W latach 1758–1759 brał udział w wyprawach na francuskie wybrzeże. W 1761 roku rzucił udaną koncepcję wprowadzenia lekkiej, bardziej mobilnej kawalerii do armii. Dwa regimenty sformował Eliott (późniejszy Lord Heathfield) z pomocą Burgoyne'a.
W 1761 roku Burgoyne zasiadł w parlamencie z okręgu Midhurst, a w 1762 roku służył jako generał-brygadier w Portugalii, gdzie zdobył miasta: Walencja i Vila Velha. W 1768 roku znów wszedł do parlamentu tym razem z okręgu Preston, po czym kilka lat spędził wypełniając obowiązki posła. Atakował między innymi zdobywcę Indii (Roberta Clive'a). Poświęcił się też sztuce dramatycznej (jego pierwsza sztuka: The Maid of the Oaks, została wystawiona przez słynnego aktora tej epoki Davida Garricka w 1775. Burgoyne wpadł też w nałóg hazardu.
Został następnie generałem-majorem, gdy przekonał króla Jerzego III, że dotychczasowy dowódca, generał Carleton, jest zbyt nieudolny. W 1777 roku został szefem brytyjskiej armii wysłanej w celu ataku na kolonie amerykańskie z terytorium Kanady. Zdobył Fort Ticonderoga i Fort Edward, lecz wkrótce stracił łączność z Kanadą, i został zaatakowany przez przeważające liczebnie siły wroga, którymi dowodzili: generał Horatio Gates i generał Benedict Arnold (ranny w nogę w tej bitwie). Przegrana bitwa pod Saratogą (17 października 1777) oraz dostanie się 5800 żołnierzy do niewoli amerykańskiej przesądziła o porażce Brytyjczyków. Był to największy tryumf kolonistów w tej wojnie. Bitwa okazała się punktem zwrotnym w wojnie. W Londynie mocno atakowano Burgoyne'a za porażkę. Za zgodą generała Gatesa wrócił do kraju by bronić się przed zarzutami. Próbował doprowadzić do procesu jednak bezskutecznie. Pozbawiono go stopnia generała i stanowiska gubernatorskiego.
W 1782 roku jego przyjaciele zyskali władzę w Wielkiej Brytanii i Burgoyne znowu został generałem, a także dowódcą sił brytyjskich w Irlandii i doradcą rządowym. Po upadku rządu markiza Rockinghama w 1783 roku stał się osobą prywatną, choć uczestniczył jeszcze w impeachmencie Warrena Hastingsa.
Jego komedia The Heiress (Dziedziczka) z 1786 roku miała tego roku 10 edycji i została przetłumaczona na wiele języków. Burgoyne zmarł 4 sierpnia 1792 roku. Od 1776 roku był wdowcem. Miał kilkoro dzieci urodzonych między 1782 a 1788 rokiem z drugiego małżeństwa ze śpiewaczką operową Susan Caulfield. Jeden z ich synów John Fox Burgoyne został potem feldmarszałkiem.
Pochowano go w Westminster Abbey.
Linki zewnętrzne
- Biografia w Dictionary of Canadian Biography Online (ang.)
- Biografia w Dictionnaire biographique du Canada en ligne (fr.)