Ghazni (prowincja): Różnice pomiędzy wersjami

Ghazni
	Prowincja
Państwo	Afganistan
Siedziba	Ghazni
Kod ISO 3166-2	AF-GHA
Powierzchnia	22 915
Populacja ; • liczba ludności	; 931 000
• gęstość	102
	Położenie na mapie;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 13:47, 23 lis 2017

Ghazni (perski: غزنى) – jedna z 34 prowincji afgańskich. Stolica w Ghazni leżącym na trakcie handlowym Kabul-Kandahar.

Warunki naturalne

Prowincja o dużym zróżnicowaniu powierzchni, a co za tym idzie sposobów użytkowania ziemi. Ze względu na sąsiedztwo zbierających wilgoć wysokich gór jest tam stosunkowo jak na ten kraj dobrze rozwinięta sieć rzeczna. Góry zbierające wilgoć i rzeki są jednak przyczyną częstych powodzi^[1]^[2]. Położona w newralgicznym miejscu Afganistanu była częstym obiektem najazdów.

Ludność i podział administracyjny

W skład prowincji Ghazni wchodzi 19 powiatów.

Powiat	Powiat stolica	Skład etniczny(%)^[3]
Ab Band	Haji Khel	100% Pasztuni
Ajristan	Sangar	97% Pasztuni, 3% Hazarowie
Andar	Miray	100% Pasztuni
Dih Yak	Ramak	89% Hazarowie, 11% Pasztuni
Gelan	Janda	100% Pasztuni
Ghazni	Ghazni	50% Tadżycy, 25% Pasztuni, 20% Hazarowie i 5% Hindusi
Giro	Pana	100% Pasztuni
Jaghori	Sange-e-Masha	100% Hazarowie
Khugiani	Khugiani	99.9% Pasztuni, 0.1% Hazarowie, Tadżycy i Uzbecy
Khwaja Umari	Kwaja Umari	20% Pasztuni, 35% Tadżycy i 45% Hazarowie
Malistan	Malistan	100% Hazarowie
Muqur	Muqur	99% Pasztuni, 1% Hazarowie i Tadżycy
Nawa	Nawa	100% Pasztuni
Nawur	Du Abi	100% Hazarowie
Qarabagh	Qarabagh	55% Pasztuni, 45% Hazarowie
Rashidan	Rashidan	96% Pasztuni, 4% Hazarowie
Waghaz	Waghaz	główniePasztuni
Zana Khan	Dado	100% Pasztuni

Dystrykty Malistan, Jaghuri, Nawur, częściowo również Qarabagh, Dih Yak i Jaghatu zamieszkiwane są z dużym udziałem ludności hazarskiej i tereny te znane są jako Hazarajat.

Historia i współczesność

Ghazni było centrum buddyjskiej kultury na terenie Afganistanu. W 683 roku arabska armia Umajjadów przyniosła islam podbijając terytorium Afganistanu i zakładając w Ghazni stolicę. Obszar prowincji doswiadczył następnego niszczycielskiego najazdu w 869 roku gdy Jakub Ibn Lajs as-Saffar, założyciel dynastii Saffarydów, kompletnie zniszczył miasto Ghazni i okolice.

Minaret w Ghazni, zbudowany za panowania Bahramszaha (1117 - 1157) z dynastii Ghaznawidów.

Po odbudowie miasta Ghazni stało się stolicą dynastii Ghaznawidów od 994 aż do 1160. W skład ich państwa wchodziły ziemie północnych Indii, Persji i Azji Centralnej.

Po rządach Ghaznawidów nastąpił okres władzy Ghurydów. Obszar Ghazni jak i całego Afganistanu ucierpiał w czas najazdu mongolskiego w 1221 roku. Armią najeźdźców dowodził Czyngis Chan.

Ghazni (miasto) jest sławne ze swego minaretu, z połowy XII wieku, zbudowanego na planie gwiazdy. Górne sekcje minaretu są obecnie zniszczone. Również w Ghazni znajduje się mauzoleum Mahmuda z Ghazny oraz groby wielu sławnych ludzi przeszłości jak uczonego Biruniego czy poety Sana'iego.

Polityczna i wojskowa sytuacja w prowincji

Na terenie prowincji wykazują wzmożoną aktywność siły talibów kontrolujące wiejskie okolice położone z dala od stolicy^[4], i atakujące obiekty szkolne oraz administracji rządowej. Dwukrotnie doszło tu do zabójstwa gubernatora prowincji: w 2006 roku zginęli Taj Mohammad oraz Sher Alam Ibrahimi^[5]. W mieście Ghazni znajduje się amerykańska baza organizacji pomocowych.

W kwietniu 2007 roku bojownicy Talibanu przejęli kontrolę nad dystryktem Giro dokonując przy tym kilku zabójstw dostojników z administracji rządowej.

W lipcu 2007 roku porwano tu 23 pracowników koreańskich organizacji pomocowych. Dwóch pracowników talibowie zabili - resztę udało się uwolnić.

Polska obecność wojskowa w prowincji

Do marca 2008 na terenie prowincji znajdowała się baza Alfa Polskiej Grupy Bojowej^[6]. 20 sierpnia 2008 r. w trakcie przejazdu z bazy Szarana do Ghazni polski pojazd wojskowy wpadł na minę. W wyniku wybuchu zginęło 3 żołnierzy a 1 został raniony. 30 października 2008 r. Polska przejęła odpowiedzialność za prowincję. 10 sierpnia 2009 w miejscowości Usmankhel w dystrykcie Ajristan polsko-afgański patrol został zaatakowany przez talibów, w wyniku czego 1 Polak zginął a 4 zostało rannych.

Osobny artykuł: PKW Afganistan.

Osobny artykuł: Polskie Siły Zadaniowe.

Zobacz też

↑ Ghazni [online], www.globalsecurity.org [dostęp 2017-11-23] (ang.).
↑ Pajhwok Afghan News
↑ Stosunki etniczne prowincji Ghazni http://www.aims.org.af
↑ Institute for War and Peace Reporting | Giving Voice, Driving Change [online], www.iwpr.net [dostęp 2017-11-23] (ang.).
↑ Afghanistan militants kill former governor - CTV News
↑ :: Oficjalna strona Ministerstwa Obrony Narodowej dotycząca PKW Afganistan :: Aktualności :: [online], www.isaf.wp.mil.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).

Linki zewnętrzne

Ghazni

[1] Ghazni [online], www.globalsecurity.org [dostęp 2017-11-23] (ang.).

[2] Pajhwok Afghan News

[3] Stosunki etniczne prowincji Ghazni http://www.aims.org.af

[4] Institute for War and Peace Reporting | Giving Voice, Driving Change [online], www.iwpr.net [dostęp 2017-11-23] (ang.).

[5] Afghanistan militants kill former governor - CTV News

[6] :: Oficjalna strona Ministerstwa Obrony Narodowej dotycząca PKW Afganistan :: Aktualności :: [online], www.isaf.wp.mil.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Linia 34: / Linia 34: @@
 == Warunki naturalne ==
-Prowincja o dużym zróżnicowaniu powierzchni, a co za tym idzie sposobów użytkowania ziemi. Ze względu na sąsiedztwo zbierających wilgoć wysokich gór jest tam stosunkowo jak na ten kraj dobrze rozwinięta sieć rzeczna. Góry zbierające wilgoć i rzeki są jednak przyczyną częstych powodzi<ref>[http://www.globalsecurity.org/military/world/afghanistan/ghazni.htm Ghazni<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref><ref>[http://pajhwok.com/viewstory.asp?lng=eng&id=22381 Pajhwok Afghan News<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
+Prowincja o dużym zróżnicowaniu powierzchni, a co za tym idzie sposobów użytkowania ziemi. Ze względu na sąsiedztwo zbierających wilgoć wysokich gór jest tam stosunkowo jak na ten kraj dobrze rozwinięta sieć rzeczna. Góry zbierające wilgoć i rzeki są jednak przyczyną częstych powodzi<ref>{{Cytuj | url=http://www.globalsecurity.org/military/world/afghanistan/ghazni.htm | tytuł=Ghazni<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.globalsecurity.org | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref><ref>[http://pajhwok.com/viewstory.asp?lng=eng&id=22381 Pajhwok Afghan News<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
 Położona w newralgicznym miejscu Afganistanu była częstym obiektem najazdów.
@@ Linia 40: / Linia 40: @@
 W skład prowincji Ghazni wchodzi 19 powiatów.
-[[Plik:Ghazni districts.png|300px|thumb|right|Powiaty prowincji Ghazni]]
+[[Plik:Ghazni districts.png|300px|mały|prawo|Powiaty prowincji Ghazni]]
 {| class="wikitable"
@@ Linia 124: / Linia 124: @@
 == Historia i współczesność ==
 Ghazni było centrum buddyjskiej kultury na terenie Afganistanu. W [[683]] roku arabska armia [[Umajjadzi|Umajjadów]] przyniosła [[islam]] podbijając terytorium Afganistanu i zakładając w Ghazni stolicę. Obszar prowincji doswiadczył następnego niszczycielskiego najazdu w [[869]] roku gdy [[Jakub Ibn Lajs as-Saffar]], założyciel dynastii [[Saffarydzi|Saffarydów]], kompletnie zniszczył miasto Ghazni i okolice.
-[[Plik:Ghazni-Minaret.jpg|thumb|Minaret w [[Ghazni]], zbudowany za panowania [[Bahramszah]]a (1117 - 1157) z dynastii [[Ghaznawidzi|Ghaznawidów]].]]
+[[Plik:Ghazni-Minaret.jpg|mały|Minaret w [[Ghazni]], zbudowany za panowania [[Bahramszah]]a (1117 - 1157) z dynastii [[Ghaznawidzi|Ghaznawidów]].]]
 Po odbudowie miasta Ghazni stało się stolicą dynastii [[Ghaznawidzi|Ghaznawidów]] od [[994]] aż do [[1160]]. W skład ich państwa wchodziły ziemie północnych Indii, Persji i Azji Centralnej.
 Po rządach Ghaznawidów nastąpił okres władzy [[Ghurydzi|Ghurydów]]. Obszar Ghazni jak i całego Afganistanu ucierpiał w czas najazdu mongolskiego w [[1221]] roku. Armią najeźdźców dowodził [[Czyngis Chan]].
-Ghazni (miasto) jest sławne ze swego [[minaret]]u, z połowy XII wieku, zbudowanego na planie gwiazdy. Górne sekcje minaretu są obecnie zniszczone. Również w Ghazni znajduje się mauzoleum [[Mahmud z Ghazny|Mahmuda z Ghazny]] oraz groby wielu sławnych ludzi przeszłości jak uczonego [[Biruni]]ego czy poety  [[Sana'i]]ego.
+Ghazni (miasto) jest sławne ze swego [[minaret]]u, z połowy XII wieku, zbudowanego na planie gwiazdy. Górne sekcje minaretu są obecnie zniszczone. Również w Ghazni znajduje się mauzoleum [[Mahmud z Ghazny|Mahmuda z Ghazny]] oraz groby wielu sławnych ludzi przeszłości jak uczonego [[Biruni]]ego czy poety [[Sana'i]]ego.
 == Polityczna i wojskowa sytuacja w prowincji ==
-Na terenie prowincji wykazują wzmożoną aktywność siły talibów kontrolujące wiejskie okolice położone z dala od stolicy<ref>[http://www.iwpr.net/?p=arr&s=f&o=261314&apc_state=henh Taleban Call the Shots in Ghazni<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>, i atakujące obiekty szkolne oraz administracji rządowej. Dwukrotnie doszło tu do zabójstwa gubernatora prowincji: w 2006 roku zginęli Taj Mohammad oraz Sher Alam Ibrahimi<ref>[http://www.ctv.ca/servlet/ArticleNews/story/CTVNews/20060316/afghanistan_governor_060318?s_name=&no_ads= Afghanistan militants kill former governor - CTV News<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.  W mieście Ghazni znajduje się amerykańska baza organizacji pomocowych.
+Na terenie prowincji wykazują wzmożoną aktywność siły talibów kontrolujące wiejskie okolice położone z dala od stolicy<ref>{{Cytuj | url=http://www.iwpr.net/?p=arr&s=f&o=261314&apc_state=henh | tytuł=Institute for War and Peace Reporting &#124; Giving Voice, Driving Change<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.iwpr.net | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>, i atakujące obiekty szkolne oraz administracji rządowej. Dwukrotnie doszło tu do zabójstwa gubernatora prowincji: w 2006 roku zginęli Taj Mohammad oraz Sher Alam Ibrahimi<ref>[http://www.ctv.ca/servlet/ArticleNews/story/CTVNews/20060316/afghanistan_governor_060318?s_name=&no_ads= Afghanistan militants kill former governor - CTV News<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. W mieście Ghazni znajduje się amerykańska baza organizacji pomocowych.
 W kwietniu 2007 roku bojownicy Talibanu przejęli kontrolę nad dystryktem Giro dokonując przy tym kilku zabójstw dostojników z administracji rządowej.
 W lipcu 2007 roku porwano tu 23 pracowników koreańskich organizacji pomocowych. Dwóch pracowników talibowie zabili - resztę udało się uwolnić.
 == Polska obecność wojskowa w prowincji ==
-[[Plik:Operacja Passage Afganistan.jpg|thumb|[[Żołnierz]]e [[Wojsko Polskie|SZ RP]] w dystrykcie Rashidan podczas operacji  „Passage”, rok 2009]]
+[[Plik:Operacja Passage Afganistan.jpg|mały|[[Żołnierz]]e [[Wojsko Polskie|SZ RP]] w dystrykcie Rashidan podczas operacji „Passage”, rok 2009]]
-Do marca 2008 na terenie prowincji znajdowała się baza Alfa Polskiej Grupy Bojowej<ref>[http://www.isaf.wp.mil.pl/ :: Oficjalna strona Ministerstwa Obrony Narodowej dotycząca PKW Afganistan :: Strona Główna ::<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
+Do marca 2008 na terenie prowincji znajdowała się baza Alfa Polskiej Grupy Bojowej<ref>{{Cytuj | url=http://www.isaf.wp.mil.pl/ | tytuł=:: Oficjalna strona Ministerstwa Obrony Narodowej dotycząca PKW Afganistan :: Aktualności ::<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.isaf.wp.mil.pl | język=pl | data dostępu=2017-11-23}}</ref>.
 sierpnia 2008 r. w trakcie przejazdu z bazy Szarana do Ghazni polski pojazd wojskowy wpadł na minę. W wyniku wybuchu zginęło 3 żołnierzy a 1 został raniony.
 [[30 października]] [[2008]] r. Polska przejęła odpowiedzialność za prowincję.