Nowa Wieś Spiska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m MalarzBOT: {{Okres Spišská Nová Ves}} przeniesiono do {{Powiat Nowa Wieś Spiska}} + WP:SK |
QH |
||
| Linia 47: | Linia 47: | ||
Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi z [[1268]]. W XIV wieku miasto stało się ośrodkiem górnictwa, rzemiosła i handlu (największy plac targowy na ówczesnych ziemiach słowackich). W [[1380]] miasto uzyskało uprzywilejowany status wolnego królewskiego miasta górniczego. W latach [[1412]]-[[1769]] pozostawało pod władzą królów polskich na skutek oddania go w znany [[zastaw spiski]]. Po zagarnięciu jej przez [[Habsburgowie|Habsburgów]] w [[1769]] Spiską Nową Wieś ustanowiono siedzibą władz [[Prowincja XVI Miast Spiskich|Prowincji XVI Miast Spiskich]]. |
Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi z [[1268]]. W XIV wieku miasto stało się ośrodkiem górnictwa, rzemiosła i handlu (największy plac targowy na ówczesnych ziemiach słowackich). W [[1380]] miasto uzyskało uprzywilejowany status wolnego królewskiego miasta górniczego. W latach [[1412]]-[[1769]] pozostawało pod władzą królów polskich na skutek oddania go w znany [[zastaw spiski]]. Po zagarnięciu jej przez [[Habsburgowie|Habsburgów]] w [[1769]] Spiską Nową Wieś ustanowiono siedzibą władz [[Prowincja XVI Miast Spiskich|Prowincji XVI Miast Spiskich]]. |
||
W czasach nowożytnych Spiska Nowa Wieś była znana z licznych miejskich szkół. W [[1910]] miasto liczyło 10,5 tys. mieszkańców, z czego 5,1 tys. [[Słowacy|Słowaków]], 3,5 tys. [[Węgrzy|Węgrów]] i 1,8 tys. [[Niemcy|Niemców]]. W [[1918]] znalazło się w granicach [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]]. W |
W czasach nowożytnych Spiska Nowa Wieś była znana z licznych miejskich szkół. W [[1910]] miasto liczyło 10,5 tys. mieszkańców, z czego 5,1 tys. [[Słowacy|Słowaków]], 3,5 tys. [[Węgrzy|Węgrów]] i 1,8 tys. [[Niemcy|Niemców]]. W [[1918]] znalazło się w granicach [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]]. W roku [[1938]] było ponownie wcielone do Węgier. W okresie [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] w roku [[1939]] miasto było siedzibą kwatery główno dowodzącego słowackich [[Armia Polowa "Bernolak"|wojsk inwazyjnych]] kierujących ofensywą przeciwko Polsce. |
||
Zabytkami miasta są m.in. rzymskokatolicki kościół pw. Wniebowzięcia NMP z XIV wieku z najwyższą wieżą Słowacji (87 m), gotycki Dom Prowincjonalny z XV wieku, zbór ewangelicki z XVIII wieku i [[klasycyzm|klasycystyczny]] ratusz z XIX wieku. Kilka kilometrów na wschód od Spiskiej Nowej Wsi leży park narodowy [[Słowacki Raj]]. |
Zabytkami miasta są m.in. rzymskokatolicki kościół pw. Wniebowzięcia NMP z XIV wieku z najwyższą wieżą Słowacji (87 m), gotycki Dom Prowincjonalny z XV wieku, zbór ewangelicki z XVIII wieku i [[klasycyzm|klasycystyczny]] ratusz z XIX wieku. Kilka kilometrów na wschód od Spiskiej Nowej Wsi leży park narodowy [[Słowacki Raj]]. |
||
Wersja z 17:03, 19 mar 2007
Szablon:Miasto zagranica infobox Nowa Wieś Spiska (słow. Spišská Nová Ves, niem. (Zipser) Neudorf / Neuendorf, węg. Igló, cyg. Nowejsis) – miasto powiatowe we wschodniej Słowacji, w kraju koszyckim, w historycznym regionie Spisz.
Spiska Nowa Wieś leży na wysokości 430 m n.p.m. w Kotlinie Hornadzkiej nad Hornádem. Liczba mieszkańców miasta wynosi 39 193 osoby [2002], powierzchnia miasta – 66,67 km². Współrzędne geograficzne – 48°56'39 N, 20°33'39 E. Dzieli się na dzielnice:
- sídlisko Tarča,
- sídlisko Mier,
- sídlisko Východ,
- sídlisko Západ,
- Novoveská Huta,
- Ferčekovce.
W Spiskiej Nowej Wsi krzyżują się drogi lokalne 536 z Krompachów do Kieżmarku i 533 z Rožňavy do Lewoczy. Przez miasto przebiega linia kolejowa z Koszyc i Preszowa do Popradu. W mieście znajduje się trawiaste lotnisko tutejszego aeroklubu.
Okolice Spiskiej Nowej Wsi były zasiedlone już w neolicie. Osadnictwo słowiańskie istniało tu już w czasach państwa wielkomorawskiego. Na obszarze dzisiejszego miasta leżała prawdopodobnie znana skądinąd słowiańska osada Iglov. Osada ta została zniszczona i opuszczona podczas najazdów mongolskich, ale później została zasiedlona ponownie przez ocalałych dawnych mieszkańców. W jej sąsiedztwie w połowie XIII wieku powstała osada saskich kolonistów Neudorf (Villa Nova). Dzisiejsza Spiska Nowa Wieś powstała z połączenia obu wsi.
Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi z 1268. W XIV wieku miasto stało się ośrodkiem górnictwa, rzemiosła i handlu (największy plac targowy na ówczesnych ziemiach słowackich). W 1380 miasto uzyskało uprzywilejowany status wolnego królewskiego miasta górniczego. W latach 1412-1769 pozostawało pod władzą królów polskich na skutek oddania go w znany zastaw spiski. Po zagarnięciu jej przez Habsburgów w 1769 Spiską Nową Wieś ustanowiono siedzibą władz Prowincji XVI Miast Spiskich.
W czasach nowożytnych Spiska Nowa Wieś była znana z licznych miejskich szkół. W 1910 miasto liczyło 10,5 tys. mieszkańców, z czego 5,1 tys. Słowaków, 3,5 tys. Węgrów i 1,8 tys. Niemców. W 1918 znalazło się w granicach Czechosłowacji. W roku 1938 było ponownie wcielone do Węgier. W okresie kampanii wrześniowej w roku 1939 miasto było siedzibą kwatery główno dowodzącego słowackich wojsk inwazyjnych kierujących ofensywą przeciwko Polsce.
Zabytkami miasta są m.in. rzymskokatolicki kościół pw. Wniebowzięcia NMP z XIV wieku z najwyższą wieżą Słowacji (87 m), gotycki Dom Prowincjonalny z XV wieku, zbór ewangelicki z XVIII wieku i klasycystyczny ratusz z XIX wieku. Kilka kilometrów na wschód od Spiskiej Nowej Wsi leży park narodowy Słowacki Raj.
Linki zewnętrzne
