Słoweńska Domobrana

Slovensko domobranstvo (SD), niem. Slowenische Landeswehr – kolaboracyjna słoweńska formacja pomocnicza o charakterze policyjno-wojskowym, utworzona przez Niemców po kapitulacji Włoch 24 września 1943 r na terenie Słowenii na bazie oddziałów Ochotniczej Milicji Antykomunistycznej

SD funkcjonowało na podobnych zasadach, jak inne oddziały pomocnicze w okupowanej przez Niemców Europie podczas II wojny światowej, lecz posiadało ograniczoną autonomię. Domobrani wywodzili się ze środowisk konserwatywnych, klerykalnych, antykomunistycznych i profaszystowskich, ale w czasie walk nierzadko siłą wcielano ludzi do Słoweńskiego Legionu Obrony Narodowej (Slovensko domobransko legijo).

Odziały SD przysięgały wierność III Rzeszy, współpracę z SS i policją w walce z komunistami o słoweńską ojczyznę i wolną Europę. Żołnierze byli utrzymywani i wyposażani przez Niemców. Na czele SD stał gen. Leon Rupnik (szef administracji prowincji Ljubljana pod okupacją niemiecką w 1943 r.) jako szef inspektor (1944), a następnie komendant (1945). Slovensko domobranstvo zorganizowane było początkowo w plutony i kompanie, następnie w bataliony lub grupy bojowe (słow. bojna skupina, niem. Kampfgruppe). W kwietniu 1945 r. istniało sześć batalionów SD. Liczbę domobrańców ocenia się na 13,5 tys. (zapisanych ok. 17 tys.).

Jednostki domobrańców początkowo uczestniczyły w organizowanych przez Niemców akcjach antypartyzanckich, później podejmowały także samodzielne działania wymierzone w lewicową partyzantkę (NOVJ) na terenie Słowenii.

Większość oddziałów stanowiły jednostki piechoty. Istniały także oddziały artylerii, ale rzadko były używane. Brak było jednostek pancernych (poza kilkoma pociągami pancernymi), mimo że kilkanaście załóg czołgowych odbyło stosowne przeszkolenie w Niemczech. Uzbrojenie i wyposażenie: początkowo głównie włoskie, potem niemieckie, a także wszelkiego rodzaju broń zdobyta na nieprzyjacielu.

W maju 1945 r. większość domobrańców opuściła Słowenię i schroniła się na terenie austriackiej Karyntii, jednakże uciekinierzy zostali wydani przez brytyjską administrację wojskową w ręce nowego komunistycznego rządu Jugosławii, a następnie rozstrzelani (według szacunków około 10 tys.). 4 września 1946 r. jako zdrajcę rozstrzelano także gen. L. Rupnika.

Zobacz też

domobrani, Hrvatsko domobranstvo, czetnicy, Kolaboracja pod okupacją niemiecką podczas II wojny światowej