Bazylika kolegiacka Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w Szamotułach: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne techniczne
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 70: Linia 70:
|www =
|www =
}}
}}
⚫
[[Plik:Szamotuly 422-47.jpg|left|thumb|Gotycki krucyfiks z ok. 1380-90 znajdujący się w kościele]]


'''Kolegiata MB Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w [[Szamotuły|Szamotułach]]''' - kościół zbudowany w 1 połowie [[XV wiek]]u z fundacji braci Dorogosta i Wincentego Świdwów-Szamotulskich, będący [[Kolegiata|kolegiatą]] w latach 1542-1939 i od 2000 r.
'''Kolegiata MB Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w [[Szamotuły|Szamotułach]]''' - kościół zbudowany w 1 połowie [[XV wiek]]u z fundacji braci Dorogosta i Wincentego Świdwów-Szamotulskich, będący [[Kolegiata|kolegiatą]] w latach 1542-1939 i od 2000 r.


=== Architektura ===
Murowana z cegły [[gotyk|gotycka]] świątynia, powstała w latach 1423-31 jako jednonawowa. Swój dzisiejszy wygląd trzynawowej [[bazylika|bazyliki]] zawdzięcza przebudowie wykonanej w latach 1513-42 na zlecenie [[Łukasz II Górka|Łukasza II Górki]] (dobudowano wówczas nawy boczne i wieżę-dzwonnicę, zwężono i podwyższono prezbiterium, ustawiono nowe filary i przesklepiono kościół) oraz modernizacji w latach 1884-90 (zlikwidowano wieżę, dobudowano kruchtę od. południa). Jest siedmioprzęsłowa o długości 47 m, szerokości 24 m i wysokości [[nawa|nawy]] głównej 20 m, zwieńczona dwoma wyniosłymi szczytami schodkowymi wypełnionymi [[blenda (architektura)|blendami]]. Imponujący jest zwłaszcza [[szczyt (budownictwo)|szczyt]] wschodni ze [[pinakiel|sterczynami]], przedzielony wysmukłą [[skarpa (architektura)|szkarpą]], przechodzącą w wieżyczkę z sygnaturką. [[Portal]]e z [[glazura (budownictwo)|glazurowanej]] cegły kształtówki. [[sklepienie gwiaździste|Sklepienia gwiaździste]], jedynie w [[zakrystia|zakrystii]] [[sklepienie kolebkowe|kolebkowe]]. Późnorenesansowy ołtarz główny z około [[1616]] r., trójpolowy z dekoracją [[snycerstwo|snycerską]] o motywach roślinnych autorstwa Stanisława Kossiorowicza z Poznania. W [[prezbiterium]] lampa wieczna z połowy XVII w., dar króla [[Jan II Kazimierz Waza|Jana Kazimierza]]. Na [[belka tęczowa|belce tęczowej]] gotycki [[krucyfiks]] z około [[1370]] r. W nawie głównej późnorenesansowy nagrobek Jakuba Rokossowskiego z końca XVI w., wykonany przez rzeźbiarza włoskiego Hieronima Canavesiego. W nawie południowej wykonana w [[1988]] r. kopia [[barok]]owego ołtarza Matki Bożej z [[1701]] r. ([[Antoni Swach]]) z obrazem Matki Bożej Pocieszenia Szamotuł Pani z pierwszej połowy XVII w., koronowanym w 1970 r. Na ścianie południowej [[spiż]]owa płyta nagrobna wojewody Andrzeja Szamotulskiego z początku XVI w., wykonana w warsztatach Vischerów w [[Norymberga|Norymberdze]], prawdopodobnie przez Hermana Vischera Młodszego. Płyta zrabowana przez hitlerowców w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]], odnaleziona została w [[Petersburg|Sankt Petersburgu]], skąd w [[1991]] r. powróciła do Szamotuł. W dniu 22 czerwca 2014 roku kolegiata otrzymała tytuł [[bazylika mniejsza|bazyliki mniejszej]] [[dekret]]em [[Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów|Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów]]. Uroczysta liturgia połączona z odczytaniem dekretu papieskiego odbędzie się w dniu 20 września 2014 roku<ref>{{cytuj stronę|url=http://ekai.pl/diecezje/poznanska/x79912/sanktuarium-maryjne-w-szamotulach-bazylika-mniejsza/|tytuł=Sanktuarium Maryjne w Szamotułach bazyliką mniejszą|opublikowany=Ekai.pl|język=pl|data dostępu=2014-06-23}}</ref>.
Murowana z cegły [[gotyk|gotycka]] świątynia, powstała w latach 1423-31 jako jednonawowa. Swój dzisiejszy wygląd trzynawowej [[bazylika|bazyliki]] zawdzięcza przebudowie wykonanej w latach 1513-42 na zlecenie [[Łukasz II Górka|Łukasza II Górki]] (dobudowano wówczas nawy boczne i wieżę-dzwonnicę, zwężono i podwyższono prezbiterium, ustawiono nowe filary i przesklepiono kościół). W latach 1884-90 kolegiatę przebudowano rozbierając wieżę oraz dobudowując kruchtę od. południa.

Kolegiata jest siedmioprzęsłowa o długości 47 m, szerokości 24 m i wysokości [[nawa|nawy]] głównej 20 m, zwieńczona dwoma wyniosłymi szczytami schodkowymi wypełnionymi [[blenda (architektura)|blendami]]. Imponujący jest zwłaszcza [[szczyt (budownictwo)|szczyt]] wschodni ze [[pinakiel|sterczynami]], przedzielony wysmukłą [[skarpa (architektura)|szkarpą]], przechodzącą w wieżyczkę z sygnaturką. [[Portal]]e z [[glazura (budownictwo)|glazurowanej]] cegły kształtówki. [[sklepienie gwiaździste|Sklepienia gwiaździste]], jedynie w [[zakrystia|zakrystii]] [[sklepienie kolebkowe|kolebkowe]].

=== Wnętrze ===
* Późnorenesansowy ołtarz główny z około [[1616]] r., trójpolowy z dekoracją [[snycerstwo|snycerską]] o motywach roślinnych autorstwa Stanisława Kossiorowicza z Poznania.
* W [[prezbiterium]] lampa wieczna z połowy XVII w., dar króla [[Jan II Kazimierz Waza|Jana Kazimierza]].
* Na [[belka tęczowa|belce tęczowej]] gotycki [[krucyfiks]] z około [[1370]] r.
* W nawie głównej późnorenesansowy nagrobek Jakuba Rokossowskiego z końca XVI w., wykonany przez rzeźbiarza włoskiego Hieronima Canavesiego.
* W nawie południowej wykonana w [[1988]] r. kopia [[barok]]owego ołtarza Matki Bożej z [[1701]] r. ([[Antoni Swach]]) z obrazem Matki Bożej Pocieszenia Szamotuł Pani z pierwszej połowy XVII w., koronowanym w 1970 r.
* Na ścianie południowej [[spiż]]owa płyta nagrobna wojewody i dyplomaty [[Andrzej Szamotulski|Andrzeja Szamotulskiego]] z początku XVI w., wykonana w warsztatach Vischerów w [[Norymberga|Norymberdze]], prawdopodobnie przez Hermana Vischera Młodszego. Płyta zrabowana przez hitlerowców w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]], odnaleziona została w [[Petersburg|Sankt Petersburgu]], skąd w [[1991]] r. powróciła do Szamotuł.

⚫
[[Plik:Szamotuly 422-47.jpg|left|thumb|Gotycki krucyfiks z ok. 1380-90 znajdujący się w kościele]]
=== Tytuły ===
W dniu 22 czerwca 2014 roku kolegiata otrzymała tytuł [[bazylika mniejsza|bazyliki mniejszej]] [[dekret]]em [[Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów|Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów]]. Uroczysta liturgia połączona z odczytaniem dekretu papieskiego odbędzie się w dniu 20 września 2014 roku<ref>{{cytuj stronę|url=http://ekai.pl/diecezje/poznanska/x79912/sanktuarium-maryjne-w-szamotulach-bazylika-mniejsza/|tytuł=Sanktuarium Maryjne w Szamotułach bazyliką mniejszą|opublikowany=Ekai.pl|język=pl|data dostępu=2014-06-23}}</ref>.


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

Wersja z 11:08, 12 sie 2014

Kolegiata Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w Szamotułach
kolegiata, kościół parafialny, sanktuarium maryjne
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Szamotuły

Adres

{{{adres}}}

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w Szamotułach

Wezwanie

Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa

Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}
Multimedia w Wikimedia Commons

Kolegiata MB Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w Szamotułach - kościół zbudowany w 1 połowie XV wieku z fundacji braci Dorogosta i Wincentego Świdwów-Szamotulskich, będący kolegiatą w latach 1542-1939 i od 2000 r.

Architektura

Murowana z cegły gotycka świątynia, powstała w latach 1423-31 jako jednonawowa. Swój dzisiejszy wygląd trzynawowej bazyliki zawdzięcza przebudowie wykonanej w latach 1513-42 na zlecenie Łukasza II Górki (dobudowano wówczas nawy boczne i wieżę-dzwonnicę, zwężono i podwyższono prezbiterium, ustawiono nowe filary i przesklepiono kościół). W latach 1884-90 kolegiatę przebudowano rozbierając wieżę oraz dobudowując kruchtę od. południa.

Kolegiata jest siedmioprzęsłowa o długości 47 m, szerokości 24 m i wysokości nawy głównej 20 m, zwieńczona dwoma wyniosłymi szczytami schodkowymi wypełnionymi blendami. Imponujący jest zwłaszcza szczyt wschodni ze sterczynami, przedzielony wysmukłą szkarpą, przechodzącą w wieżyczkę z sygnaturką. Portale z glazurowanej cegły kształtówki. Sklepienia gwiaździste, jedynie w zakrystii kolebkowe.

Wnętrze

  • Późnorenesansowy ołtarz główny z około 1616 r., trójpolowy z dekoracją snycerską o motywach roślinnych autorstwa Stanisława Kossiorowicza z Poznania.
  • W prezbiterium lampa wieczna z połowy XVII w., dar króla Jana Kazimierza.
  • Na belce tęczowej gotycki krucyfiks z około 1370 r.
  • W nawie głównej późnorenesansowy nagrobek Jakuba Rokossowskiego z końca XVI w., wykonany przez rzeźbiarza włoskiego Hieronima Canavesiego.
  • W nawie południowej wykonana w 1988 r. kopia barokowego ołtarza Matki Bożej z 1701 r. (Antoni Swach) z obrazem Matki Bożej Pocieszenia Szamotuł Pani z pierwszej połowy XVII w., koronowanym w 1970 r.
  • Na ścianie południowej spiżowa płyta nagrobna wojewody i dyplomaty Andrzeja Szamotulskiego z początku XVI w., wykonana w warsztatach Vischerów w Norymberdze, prawdopodobnie przez Hermana Vischera Młodszego. Płyta zrabowana przez hitlerowców w czasie II wojny światowej, odnaleziona została w Sankt Petersburgu, skąd w 1991 r. powróciła do Szamotuł.
Gotycki krucyfiks z ok. 1380-90 znajdujący się w kościele

Tytuły

W dniu 22 czerwca 2014 roku kolegiata otrzymała tytuł bazyliki mniejszej dekretem Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Uroczysta liturgia połączona z odczytaniem dekretu papieskiego odbędzie się w dniu 20 września 2014 roku[2].

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-12].
  2. ↑ Sanktuarium Maryjne w Szamotułach bazyliką mniejszą. Ekai.pl. [dostęp 2014-06-23]. (pol.).

Bibliografia

  • Romuald Krygier, przewodnik Kolegiata Szamotulska, wydawca: Parafia Rzymskokatolicka pw. Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w Szamotułach, Szamotuły 2001 r., ISBN 83-914278-1-1
  • Romuald Krygier, Paweł Mordal Vademecum Krajoznawcze Ziemi Szamotulskiej, Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Oddział w Szamotułach, Szamotuły 2002 r.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bazylika_kolegiacka_Matki_Bożej_Pocieszenia_i_św._Stanisława_Biskupa_w_Szamotułach&oldid=40057725”