Orło (województwo warmińsko-mazurskie): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m →top: poprawa linkowań |
→Historia: drobne merytoryczne |
||
Linia 33: | Linia 33: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
⚫ | |||
Wieś [[lokacja (historia)|lokowana]] była [[1 marca]] [[1437]] r. przez [[wielcy mistrzowie zakonu krzyżackiego|wielkiego mistrza krzyżackiego]] [[Paul Bellitzer von Russdorff|Pawła von Russdorffa]]. Przywilej dla wsi odnowił [[17 listopada]] [[1538]] roku książę [[Albrecht Hohenzollern (1490-1568)|Albrecht]]. Wieś miała wówczas powierzchnię 80 [[włóka (miara powierzchni)|włók]]. Jak wynika z ksiąg rachunkowych starostwa ryńskiego, w roku [[1539]] w Orle mieszkali sami Polacy. |
Wieś [[lokacja (historia)|lokowana]] była [[1 marca]] [[1437]] r. przez [[wielcy mistrzowie zakonu krzyżackiego|wielkiego mistrza krzyżackiego]] [[Paul Bellitzer von Russdorff|Pawła von Russdorffa]]. Przywilej dla wsi odnowił [[17 listopada]] [[1538]] roku książę [[Albrecht Hohenzollern (1490-1568)|Albrecht]]. Wieś miała wówczas powierzchnię 80 [[włóka (miara powierzchni)|włók]]. Jak wynika z ksiąg rachunkowych starostwa ryńskiego, w roku [[1539]] w Orle mieszkali sami Polacy. |
||
Linia 39: | Linia 38: | ||
W wyniku [[dżuma|dżumy]] w latach [[1709]]-[[1710]] zmarło tu ponad 600 osób, spośród 800 osób ogólnej liczby mieszkańców. Po przejściu epidemii we wsi były 22 gospodarstwa były opuszczone, a odłogiem leżały 23 włóki i 22 [[morga|morgi]]. |
W wyniku [[dżuma|dżumy]] w latach [[1709]]-[[1710]] zmarło tu ponad 600 osób, spośród 800 osób ogólnej liczby mieszkańców. Po przejściu epidemii we wsi były 22 gospodarstwa były opuszczone, a odłogiem leżały 23 włóki i 22 [[morga|morgi]]. |
||
Szkoła w Orle powstała w pierwszej połowie [[XVIII wiek]]u. Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych historyczna nazwa niemiecka ''Orlen'' została w [[1938]] r. zastąpiona przez administrację nazistowską sztuczną formą ''Arlen''. W roku [[1939]] była tu szkoła dwuklasowa z dwoma nauczycielami. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] szkoła uruchomiana została [[1 września]] |
Szkoła w Orle powstała w pierwszej połowie [[XVIII wiek]]u. Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych historyczna nazwa niemiecka ''Orlen'' została w [[1938]] r. zastąpiona przez administrację nazistowską sztuczną formą ''Arlen''. W roku [[1939]] była tu szkoła dwuklasowa z dwoma nauczycielami. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] szkoła uruchomiana została [[1 września]][[1946]] roku. Uczyło się w niej wówczas 49 uczniów. Szkoła w Orle została zlikwidowana w [[1974]] roku. |
||
W latach [[1954]]-[[1972]] wieś należała do [[gromada (podział administracyjny)|Gromadzkiej Rady Narodowej]] w [[Sterławki Wielkie|Sterławkach Wielkich]], a później do gminy w Rynie. W roku [[1970]] w Orle mieszkały 192 osoby, a wieś miała powierzchnię 400 [[ha]], na których było 39 gospodarstw chłopskich. |
W latach [[1954]]-[[1972]] wieś należała do [[gromada (podział administracyjny)|Gromadzkiej Rady Narodowej]] w [[Sterławki Wielkie|Sterławkach Wielkich]], a później do gminy w Rynie. W roku [[1970]] w Orle mieszkały 192 osoby, a wieś miała powierzchnię 400 [[ha]], na których było 39 gospodarstw chłopskich. |
||
== Zabytki == |
|||
⚫ | * Grodzisko "Stroża Góra" - na południowy wschód od miejscowości i na północnym brzegu jeziora [[Orło (jezioro)|Orło]] znajduje się [[Motte|grodzisko]] nazywane ''Stróża Góra'', na której w średniowieczu znajdowała się drewniana wieża obronna, po której śladem jest wgłębienie na szczycie. Wchodziła ona być może w skład systemu ostrzegania za pomocą dymu, świata ogniska lub lustra między [[zamek|zamkami]] [[zakon krzyżacki|krzyżackimi]] w [[Giżycko|Giżycku]] i [[Ryn]]ie (5 km). Na trasie między tymi zamkami punkty przekazywania sygnałów znajdowały się w miejscowościach [[Jeziorko (powiat giżycki)|Jeziorko]] i Orło. Ze ''Stróżej Góry'' zobaczyć można 12 jezior. |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
Wersja z 11:06, 9 sie 2016
{{{rodzaj miejscowości}}} | |
Państwo | warmińsko-mazurskie |
---|---|
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2010) |
92 |
Strefa numeracyjna |
(+48) 87 |
Tablice rejestracyjne |
NGI |
SIMC |
0767718 |
Położenie na mapie brak | |
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} |
Orło (niem. Orlen, od 1938 Arlen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn[1].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie suwalskim.
Orło jest wsią sołecką.
Historia
Wieś lokowana była 1 marca 1437 r. przez wielkiego mistrza krzyżackiego Pawła von Russdorffa. Przywilej dla wsi odnowił 17 listopada 1538 roku książę Albrecht. Wieś miała wówczas powierzchnię 80 włók. Jak wynika z ksiąg rachunkowych starostwa ryńskiego, w roku 1539 w Orle mieszkali sami Polacy.
W wyniku dżumy w latach 1709-1710 zmarło tu ponad 600 osób, spośród 800 osób ogólnej liczby mieszkańców. Po przejściu epidemii we wsi były 22 gospodarstwa były opuszczone, a odłogiem leżały 23 włóki i 22 morgi.
Szkoła w Orle powstała w pierwszej połowie XVIII wieku. Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych historyczna nazwa niemiecka Orlen została w 1938 r. zastąpiona przez administrację nazistowską sztuczną formą Arlen. W roku 1939 była tu szkoła dwuklasowa z dwoma nauczycielami. Po II wojnie światowej szkoła uruchomiana została 1 września1946 roku. Uczyło się w niej wówczas 49 uczniów. Szkoła w Orle została zlikwidowana w 1974 roku.
W latach 1954-1972 wieś należała do Gromadzkiej Rady Narodowej w Sterławkach Wielkich, a później do gminy w Rynie. W roku 1970 w Orle mieszkały 192 osoby, a wieś miała powierzchnię 400 ha, na których było 39 gospodarstw chłopskich.
Zabytki
- Grodzisko "Stroża Góra" - na południowy wschód od miejscowości i na północnym brzegu jeziora Orło znajduje się grodzisko nazywane Stróża Góra, na której w średniowieczu znajdowała się drewniana wieża obronna, po której śladem jest wgłębienie na szczycie. Wchodziła ona być może w skład systemu ostrzegania za pomocą dymu, świata ogniska lub lustra między zamkami krzyżackimi w Giżycku i Rynie (5 km). Na trasie między tymi zamkami punkty przekazywania sygnałów znajdowały się w miejscowościach Jeziorko i Orło. Ze Stróżej Góry zobaczyć można 12 jezior.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-02-22].
Bibliografia
- „Giżycko z dziejów miasta i okolic”, wyd. „Pojezierze”, Olsztyn, 1983. (s. 257-258)
- Mazury, Słownik stronniczy, ilustrowany, redakcja Waldemara Mierzwy, RETMAN, Dąbrówno, 2008. ISBN 978-83-923991-6-2 (s. 131, Orło – Góra Strażnicza)