Bitwa pod Kuszlikami: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Wojna infobox}}
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
merytoryczne, infobox, źródła/przypisy, drobne merytoryczne
Linia 15: Linia 15:
|dowódca2 = [[Iwan Andrzejewicz Chowański (zm. 1682)|Iwan Chowański]]
|dowódca2 = [[Iwan Andrzejewicz Chowański (zm. 1682)|Iwan Chowański]]
|siły1 = ok. 14 000 Żeromskiego,<br />ok. 10 000 Czarnieckiego
|siły1 = ok. 14 000 Żeromskiego,<br />ok. 10 000 Czarnieckiego
|siły2 = 40 000 ludzi,<br />18 dział
|siły2 = 12 000 ludzi,<br />18 dział<ref>Бабулин И. Б. Генерал из Шотландии//Армия и битвы, 2004, №3</ref>
|straty1 = nieznane
|straty1 = nieznane
|straty2 = 1500, 18 dział<ref>Бабулин И. Б. Генерал из Шотландии//Армия и битвы, 2004, №3</ref>
|straty2 = nieznane, 18 dział
|kod mapy =
|kod mapy =
|współrzędne =
|współrzędne =
|commons =
|commons =
}}
}}

{{Wojna polsko-rosyjska 1654-1667}}
{{Wojna polsko-rosyjska 1654-1667}}
'''Bitwa pod Kuszlikami''' miała miejsce [[4 listopada]] [[1661]] podczas [[wojna polsko-rosyjska 1654-1667|wojny polsko-rosyjskiej]] [[1654]]-[[1667]].
'''Bitwa pod Kuszlikami''' miała miejsce [[4 listopada]] [[1661]] podczas [[wojna polsko-rosyjska 1654-1667|wojny polsko-rosyjskiej]] [[1654]]-[[1667]].


W końcu września na prawy brzeg rzeki [[Dźwina|Dźwiny]] przeprawiła się [[Armia Wielkiego Księstwa Litewskiego]] dowodzona przez [[pułkownik]]a [[Kazimierz Żeromski|Kazimierza Żeromskiego]] (ok. 14 000 żołnierzy). Wojska litewskie (ówcześnie skonfederowane w [[Związek Braterski|Związku Braterskim]]) okopały się pod [[Kuszliki|Kuszlikami]] niedaleko od [[Połock]]a i [[24 września]] odparły tu atak armii [[Rosja|rosyjskiej]] [[Iwan Andrzejewicz Chowański (zm. 1682)|Iwana Andrzejewicza Chowańskiego]].
Pod koniec września na prawy brzeg rzeki [[Dźwina|Dźwiny]] przeprawiła się [[Armia Wielkiego Księstwa Litewskiego]] dowodzona przez [[pułkownik]]a [[Kazimierz Żeromski|Kazimierza Żeromskiego]] (ok. 14 000 żołnierzy). Wojska litewskie (ówcześnie skonfederowane w [[Związek Braterski|Związku Braterskim]]) okopały się pod [[Kuszliki|Kuszlikami]], położonymi w odległości 35 km od [[Połock]]a. W dniu [[24 września]] wojska Żeromskiego zaatakowały oddziały armii [[Rosja|rosyjskiej]] [[Iwan Andrzejewicz Chowański (zm. 1682)|Iwana Andrzejewicza Chowańskiego]], ale zostały odparte.


[[16 października]] wrócił Chowański z 12 000 żołnierzy i 18 działami<ref>{{Cytuj |autor = Kadrinazi |tytuł = Kadrinazi: Krwawa rozprawa pod Kuszlikami - cz. I |data = poniedziałek, 22 sierpnia 2016 |data dostępu = 2018-06-28 |opublikowany = Kadrinazi |url = http://kadrinazi.blogspot.com/2016/08/krwawa-rozprawa-pod-kuszlikami-cz-i.html}}</ref>. Dwa dni później, 18 października, Chowański próbował zdobyć położony na zachód od jego pozycji obóz Żeromskiego, w wyniku czego Litwini ponieśli spore straty tracąc cztery sztandary, jednak wojskom moskiewskim nie udało się zdobyć pozycji litewskich, w związku z czym wycofały się, poprzestając na okopaniu i zablokowaniu armii litewskiej.
[[16 października]] wrócił Chowański, znacznie wzmocniony (40 000 żołnierzy, 18 dział){{fakt|data=2012-07}}. Dwa dni później spróbował zdobyć obóz litewski, jednak bez powodzenia. Wówczas armia rosyjska okopała się naprzeciwko armii litewskiej i rozpoczęła blokadę. [[3 listopada]] przybyła odsiecz w postaci wojsk [[Polska|polskich]] (ok. 10 000 żołnierzy) dowodzonych przez [[król]]a [[Jan II Kazimierz Waza|Jana Kazimierza]] i [[regimentarz]]a [[Stefan Czarniecki|Stefana Czarnieckiego]]. Zaraz po przybyciu na miejsce, w nocy [[4 listopada]] Polacy ruszyli w stronę obozu wojsk rosyjskich, całkowicie zaskakując Chowańskiego. Gdy [[piechota]] polska oczyściła teren z wszelkich przeszkód, do szarży ruszyła [[Jazda|kawaleria]]. Chowański w pośpiechu formował pułki, jednak ich opór został przełamany.


Po przeprawieniu się przez Dźwinę [[3 listopada]] przybyła odsiecz w postaci wojsk [[Polska|polskich]] (ok. 10 000 żołnierzy) dowodzonych przez [[król]]a [[Jan II Kazimierz Waza|Jana Kazimierza]] i [[regimentarz]]a [[Stefan Czarniecki|Stefana Czarnieckiego]].
⚫
Armia rosyjska została rozbita, a jej niedobitki rozpoczęły ucieczkę w kierunku Połocka. Wszystkie 18 [[działo|dział]] zdobyły wojska polsko-litewskie. Do niewoli trafił syn Chowańskiego.

{{CytatD|W tym czasie Moswicini zaczęli dezerterować po 100 i 50 [naraz], także zostało ich ledwie 6000. Generał-porucznik Thomas Daylell, który służył w tej armii, widząc ją tak zmniejszoną i obawiając się nadciągających [polskich] sił, doradzał Chowańskiemu by ten wycofał się w rejon Połocka, jak to już zrobił jego kolega [Ordin-Naszczokin] ale [Chowański] tego nie zrobił. Generał Daylell stwierdził więc, że nie chce być świadkiem ruiny całej armii i wyjechał do Połocka, pozostawiając swój regiment [piechoty] pod dowództwem podpułkownika.|Patrick Gordon|"Dziennik 1635-1659"<ref>http://kadrinazi.blogspot.com/2016/08/krwawa-rozprawa-pod-kuszlikami-cz-i.html</ref>}}

Zaraz po przybyciu na miejsce, w nocy [[4 listopada]] Polacy po ominięciu wsi Kuszliki od północy uderzyli na obóz wojsk rosyjskich, całkowicie zaskakując Chowańskiego. Gdy [[piechota]] polska oczyściła teren z przeszkód, do szarży ruszyła [[Jazda|kawaleria]]. Chowański w pośpiechu formował pułki, jednak ich opór został przełamany. Armia rosyjska została rozbita, a jej niedobitki rozpoczęły ucieczkę w kierunku Połocka.

{{CytatD|Po krótkim starciu, Moskwicini zostali zmuszeni do odwrotu, pułkownik [Robert] Douglas zabity, pułkownicy [Andrew] Forret i [Cornelius von] Bockhoven wraz z wieloma innymi wzięci do niewoli. Jakieś 1500 żołnierzy moskiewskich zginęło a setki wpadły do niewoli. Pora roku nie pozwoliła jednak Polakom na pościg ani na wykorzystanie tego zwycięstwa.|Patrick Gordon|"Dziennik 1635-1659"<ref>http://kadrinazi.blogspot.com/2016/08/krwawa-rozprawa-pod-kuszlikami-cz-i.html</ref>}}

⚫
Wszystkie 18 [[działo|dział]] zdobyły wojska polsko-litewskie. Do niewoli trafił syn Chowańskiego.
Rozbita armia moskiewska nie mogła przybyć na pomoc rosyjskiemu garnizonowi Wilna, w wyniku czego miasto zostało wkrótce odzyskane przez Polaków.
Rozbita armia moskiewska nie mogła przybyć na pomoc rosyjskiemu garnizonowi Wilna, w wyniku czego miasto zostało wkrótce odzyskane przez Polaków.


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* Mała Encyklopedia Wojskowa, 1967, Wydanie I
* Mała Encyklopedia Wojskowa, 1967, Wydanie I
*[https://fbc.pionier.net.pl/details/nnsVw8S Pamiętnik Jana Władysława Poczobuta Odlanickiego (1640-1684), Warszawa 1887]
*J. W. Poczobut Odlanicki, ''Pamiętnik (1640-1684)'', oprac. A. Rachuba, Warszawa 1987
* [http://www.vostlit.narod.ru/haupt-Dateien/index-Dateien/G.htm Patrick Gordon „Dniewnik 1635-1659”, w przekł. i oprac. D.G. Fiedosowa, Moskwa 2005]
*[[Jan Wimmer]], ''Historia piechoty polskiej do roku 1864'', Warszawa 1978
*[[Adam Kersten]]: ''Stefan Czarniecki 1599-1665''. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2006. ISBN 83-227-2545-0.

== Przypisy ==
{{Przypisy}}


[[Kategoria:Bitwy wojny polsko-rosyjskiej 1654–1667|Kuszliki]]
[[Kategoria:Bitwy wojny polsko-rosyjskiej 1654–1667|Kuszliki]]

Wersja z 17:44, 28 cze 2018

Bitwa pod Kuszlikami
wojna polsko-rosyjska 1654-1667
Czas

4 listopada 1661

Miejsce

Kuszliki

Terytorium

województwo połockie

Wynik

wygrana wojsk polsko-litewskich

Strony konfliktu
I Rzeczpospolita Carstwo Rosyjskie
Dowódcy
Kazimierz Żeromski,
Jan II Kazimierz,
Stefan Czarniecki 		Iwan Chowański
Siły
ok. 14 000 Żeromskiego,
ok. 10 000 Czarnieckiego 		12 000 ludzi,
18 dział[1]
Straty
nieznane 1500, 18 dział[2]
brak współrzędnych

Szablon:Wojna polsko-rosyjska 1654-1667 Bitwa pod Kuszlikami miała miejsce 4 listopada 1661 podczas wojny polsko-rosyjskiej 1654-1667.

Pod koniec września na prawy brzeg rzeki Dźwiny przeprawiła się Armia Wielkiego Księstwa Litewskiego dowodzona przez pułkownika Kazimierza Żeromskiego (ok. 14 000 żołnierzy). Wojska litewskie (ówcześnie skonfederowane w Związku Braterskim) okopały się pod Kuszlikami, położonymi w odległości 35 km od Połocka. W dniu 24 września wojska Żeromskiego zaatakowały oddziały armii rosyjskiej Iwana Andrzejewicza Chowańskiego, ale zostały odparte.

16 października wrócił Chowański z 12 000 żołnierzy i 18 działami[3]. Dwa dni później, 18 października, Chowański próbował zdobyć położony na zachód od jego pozycji obóz Żeromskiego, w wyniku czego Litwini ponieśli spore straty tracąc cztery sztandary, jednak wojskom moskiewskim nie udało się zdobyć pozycji litewskich, w związku z czym wycofały się, poprzestając na okopaniu i zablokowaniu armii litewskiej.

Po przeprawieniu się przez Dźwinę 3 listopada przybyła odsiecz w postaci wojsk polskich (ok. 10 000 żołnierzy) dowodzonych przez króla Jana Kazimierza i regimentarza Stefana Czarnieckiego.

Szablon:CytatD

Zaraz po przybyciu na miejsce, w nocy 4 listopada Polacy po ominięciu wsi Kuszliki od północy uderzyli na obóz wojsk rosyjskich, całkowicie zaskakując Chowańskiego. Gdy piechota polska oczyściła teren z przeszkód, do szarży ruszyła kawaleria. Chowański w pośpiechu formował pułki, jednak ich opór został przełamany. Armia rosyjska została rozbita, a jej niedobitki rozpoczęły ucieczkę w kierunku Połocka.

Szablon:CytatD

Wszystkie 18 dział zdobyły wojska polsko-litewskie. Do niewoli trafił syn Chowańskiego. Rozbita armia moskiewska nie mogła przybyć na pomoc rosyjskiemu garnizonowi Wilna, w wyniku czego miasto zostało wkrótce odzyskane przez Polaków.

Bibliografia

Przypisy

  1. ↑ Бабулин И. Б. Генерал из Шотландии//Армия и битвы, 2004, №3
  2. ↑ Бабулин И. Б. Генерал из Шотландии//Армия и битвы, 2004, №3
  3. ↑ Kadrinazi, Kadrinazi: Krwawa rozprawa pod Kuszlikami - cz. I [online], Kadrinazi, 22 sierpnia 2016 [dostęp 2018-06-28].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bitwa_pod_Kuszlikami&oldid=53813690”