Jarmark: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Zobacz też: +- |
|||
Linia 15: | Linia 15: | ||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
{{Commonscat|Funfairs}} |
{{Commonscat|Funfairs}} |
||
* [[Jarmark św. Dominika]] w [[Gdańsk]]u |
|||
* [[Jarmark Jagielloński w Lublinie]] |
|||
* [[Jarmark Świętojański]] w [[Poznań|Poznaniu]] |
|||
* [[Stragan]] |
* [[Stragan]] |
||
* {{Nazwy od|Jarmark}} |
|||
* {{Występuje|Jarmark}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
Wersja z 13:35, 24 cze 2014
Jarmark (niem. Jahrmarkt – targ doroczny) – rodzaj targu średniowiecznego o znaczeniu ponadlokalnym, będącego centrum wymiany towarów handlu dalekosiężnego.
Historia
W średniowieczu była to jedna z podstawowych form wolnego handlu, głównie hurtowego. Jarmarki organizowano corocznie w stałych terminach, najczęściej przy okazji święta kościelnego. Przywileje świeckie i kościelne gwarantowały kupcom bezpieczeństwo osobiste i nienaruszalność mienia (pokój jarmarczny, pokój królewski, pax Dei), a miejscowe władze miały obowiązek ograniczyć na czas jarmarku cechowy monopol sprzedaży i nadzorować prawidłowość dokonywanych transakcji (miary, wagi, ceny). Jarmarki trwały od 1-2 dni do 2 tygodni. Niekiedy na jarmarkach czas ten dzielono na terminy wystawiania towarów, zawierania umów i rozliczania zobowiązań. Masowy napływ na jarmarki kupców i klientów przyczyniał się do rozkwitu miast jarmarcznych. Od początku XII wieku funkcjonowały jarmarki, na których wymieniano towary z Bliskiego Wschodu oraz zachodniej i północnej części Europy. Najpopularniejsze były jarmarki szampańskie. Jarmarki pełniły również rolę wystaw i giełd towarowych, a transakcje oparte były głównie na kredycie. Rozwijały się rozmaite formy zobowiązań i spółek handlowych. W XVI wieku wraz z rozwojem komunikacji i pojawieniem się nowych form handlu rola jarmarków znacząco się zmniejszyła.
W Polsce
W Polsce jarmarki upowszechniły się w XIII wieku w Gdańsku i we Wrocławiu, a w wiekach późniejszych we Lwowie, Łucku, Grodnie, Wilnie (głównie produkty leśne); Jarosławiu, Kłecku (sukna), Przemyślu, Przeworsku (woły); Krakowie, Sandomierzu, Kazimierzu Dolnym, Płocku, Toruniu (zboża) i Lublinie (wina węgierskie, zboża, woły).
Na jarmarkach skupowano towary wywożone masowo (szlakami wodnymi i lądowymi) na zachód Europy (zboża, futra, woły, produkty leśne, len). Z zachodniej Europy przywożono sukno, wyroby metalowe, korzenie, wino, dobra luksusowe. Współcześnie nieliczne istniejące nadal jarmarki mają miejscowy zasięg lub stanowią rodzaj festynu (Jarmark św. Dominika w Gdańsku, Jarmark Jagielloński w Lublinie (lub coroczny jarmark odbywający się 15 sierpnia w Skotnikach). Potocznie nazwa targ i jarmark używana jest zamiennie.
Zobacz też
- Stragan
- Artykuły i przekierowania do artykułów zaczynające się od „Jarmark”
- Występowanie tekstu „Jarmark” w tytułach artykułów i w przekierowaniach
Bibliografia
- Encyklopedia Historii Gospodarczej Polski do 1945 roku,Henryk Samsonowicz, Warszawa 1981, t. I, s. 279-281