Języki algonkiańskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nolik (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
MastiBot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: is:Algonkinsk tungumál; zmiany kosmetyczne
Linia 13: Linia 13:
::''języki środkowoalgonkińskie (algonkińskie centralne)''
::''języki środkowoalgonkińskie (algonkińskie centralne)''
:::[[język kikapu|kikapu]] (język [[Kickapoo (Indianie)|Kikapów]])
:::[[język kikapu|kikapu]] (język [[Kickapoo (Indianie)|Kikapów]])
:::[[język kri|kri]] ([[kontinuum dialektów|kontinuum dialektów]] kri-montagnais-naskapi)
:::[[język kri|kri]] ([[kontinuum dialektów]] kri-montagnais-naskapi)
:::[[język menomini|menomini]]
:::[[język menomini|menomini]]
:::[[język mesquakie|mesquakie]] (język [[Saukowie|Sauków]] i [[Lisy (Indianie)|Lisów]])
:::[[język mesquakie|mesquakie]] (język [[Saukowie|Sauków]] i [[Lisy (Indianie)|Lisów]])
:::[[język miami-illinois|miami-illinois]] †
:::[[język miami-illinois|miami-illinois]]
:::[[język odżibwe|odżibwe]]
:::[[język odżibwe|odżibwe]]
::::[[język algonkiński|algonkin]]
::::[[język algonkiński|algonkin]]
Linia 22: Linia 22:
:::[[język szauni|szauni]]
:::[[język szauni|szauni]]
::''języki wschodnioalgonkińskie''
::''języki wschodnioalgonkińskie''
:::abenaki wschodni †
:::abenaki wschodni
:::[[abenaki]] zachodni
:::[[abenaki]] zachodni
:::[[język delaware|lenape (delaware)]]
:::[[język delaware|lenape (delaware)]]
:::język [[Mohikanie|Mohikanów]] †
:::język [[Mohikanie|Mohikanów]]
:::[[malecite]]
:::[[malecite]]
:::[[język massachusett|massachusett]]
:::[[język massachusett|massachusett]]
:::[[mikmak]]
:::[[mikmak]]
:::[[nanticoke]] †
:::[[nanticoke]]
:::[[pamlico]] †
:::[[pamlico]]
:::[[Powatanowie (federacja plemion indiańskich)|powhatan]] †
:::[[Powatanowie (federacja plemion indiańskich)|powhatan]]


===Cechy charakterystyczne===
=== Cechy charakterystyczne ===
Do cech charakterystycznych języków algonkińskich należy występowanie [[obwiatyw]]u - czwartej osoby w odmianie [[czasownik]]a (istniejącej ponadto jeszcze w [[język eskimoski|językach eskimoskich]]). Oprócz tego języki tej rodziny cechuje też rozróżnienie pierwszej osoby liczby mnogiej na „''my'' inkluzywne” i „''my'' ekskluzywne”, np. w [[język odżibwe|języku odżibwe]] ''giinawind'' = 'ja (my) wraz z tobą', ale: ''niinawind'' = 'my bez ciebie' (zob. ''[[osoba (językoznawstwo)|osoba]]''). Tę drugą cechę języki algonkińskie dzielą jednak z wieloma innymi językami rdzennej ludności obu Ameryk, a także z kilkoma z innych kontynentów.
Do cech charakterystycznych języków algonkińskich należy występowanie [[obwiatyw]]u - czwartej osoby w odmianie [[czasownik]]a (istniejącej ponadto jeszcze w [[język eskimoski|językach eskimoskich]]). Oprócz tego języki tej rodziny cechuje też rozróżnienie pierwszej osoby liczby mnogiej na „''my'' inkluzywne” i „''my'' ekskluzywne”, np. w [[język odżibwe|języku odżibwe]] ''giinawind'' = 'ja (my) wraz z tobą', ale: ''niinawind'' = 'my bez ciebie' (zob. ''[[osoba (językoznawstwo)|osoba]]''). Tę drugą cechę języki algonkińskie dzielą jednak z wieloma innymi językami rdzennej ludności obu Ameryk, a także z kilkoma z innych kontynentów.


===Linki zewnętrzne ===
=== Linki zewnętrzne ===
[http://www.schoolnet.ca/aboriginal/audiosam/algon/algon-e.html Nagrania przykładowych wyrażeń w języku algonkińskim]
[http://www.schoolnet.ca/aboriginal/audiosam/algon/algon-e.html Nagrania przykładowych wyrażeń w języku algonkińskim]


Linia 43: Linia 43:
{{Języki algonkińskie}}
{{Języki algonkińskie}}


[[Kategoria:Języki algonkińskie|*]][[Kategoria:Rodziny językowe|A]]
[[Kategoria:Języki algonkińskie|*]]
[[Kategoria:Rodziny językowe|A]]


[[br:Yezhoù algonkek]]
[[br:Yezhoù algonkek]]
Linia 53: Linia 54:
[[ga:Teangacha Algóinciacha]]
[[ga:Teangacha Algóinciacha]]
[[hr:Algonkijski narodi i jezici]]
[[hr:Algonkijski narodi i jezici]]
[[is:Algonkinsk tungumál]]
[[hu:Algonkin nyelvcsalád]]
[[hu:Algonkin nyelvcsalád]]
[[nl:Algonkische talen]]
[[nl:Algonkische talen]]

Wersja z 22:22, 8 sty 2008

Zasięg języków algonkińskich przed kontaktem z Europejczykami

Języki algonkińskie również: fyla (makro)algonkińska - wielka rodzina języków w Ameryce Północnej, zaliczana do rodziny algijskiej. Językami algonkińskimi posługują się ludy algonkińskie. Rodzina algonkińska dzieli się na kilka mniejszych zespołów.

Klasyfikacja języków algonkińskich:

języki algijskie

języki algonkińskie
języki algonkińskie równinne
arapaho
czejeński
siksika (język Czarnych Stóp)
języki środkowoalgonkińskie (algonkińskie centralne)
kikapu (język Kikapów)
kri (kontinuum dialektów kri-montagnais-naskapi)
menomini
mesquakie (język Sauków i Lisów)
miami-illinois
odżibwe
algonkin
potawatomi
szauni
języki wschodnioalgonkińskie
abenaki wschodni †
abenaki zachodni
lenape (delaware)
język Mohikanów
malecite
massachusett
mikmak
nanticoke
pamlico
powhatan

Cechy charakterystyczne

Do cech charakterystycznych języków algonkińskich należy występowanie obwiatywu - czwartej osoby w odmianie czasownika (istniejącej ponadto jeszcze w językach eskimoskich). Oprócz tego języki tej rodziny cechuje też rozróżnienie pierwszej osoby liczby mnogiej na „my inkluzywne” i „my ekskluzywne”, np. w języku odżibwe giinawind = 'ja (my) wraz z tobą', ale: niinawind = 'my bez ciebie' (zob. osoba). Tę drugą cechę języki algonkińskie dzielą jednak z wieloma innymi językami rdzennej ludności obu Ameryk, a także z kilkoma z innych kontynentów.

Linki zewnętrzne

Nagrania przykładowych wyrażeń w języku algonkińskim

Szablon:Języki stub

Szablon:Języki algonkińskie