Bernardo Tanucci

Bernardo Tanucci

Bernardo Tanucci

Bernardo Tanucci (1698-1783) minister w Królestwie Neapolu, zwolennik idei jakie niosło ze sobą Oświecenie. Karol III Hiszpański, władający Neapolem w latach 1735-1759 bardzo wysoko go cenił. Tanucci przyszedł na świat w biednej rodzinie w Stia, nieopodal Arezzo (Toskania). Wykształcenie odebrał na uniwersytecie w mieście Piza, gdzie od roku 1725 miał posadę profesora prawa. Gdy Karol III Hiszpański, wtedy jeszcze tylko książę Parmy Carlo podążał przez Toskanię na południe by podbić Królestwo Neapolu, książę Toskanii (Wielkie Księstwo Toskanii) Cosimo III de' Medici , namówił go by zabrał Tanucciego z sobą.

W Neapolu Karol mianował Tanucciego pierwszym doradcą Królestwa, naczelnikiem Poczty, ministrem sprawiedliwości (1752), MSZ (w 1754), a w końcu markizem i pierwszym ministrem. Tanucci walczył przeciwko mieszaniu sie kleru w sprawy państwa i przeciw feudalnym przywilejom Papiestwa i arystokracji Neapolu i Sycylii. Wprowadzony został typowy absolutyzm oświecony.

W sprawach międzynarodowych Tanucci utrzymywał swój kraj z dala od wojen i awantur. W roku 1742 brytyjska flota pomogła mu utrzymać neutralność wód neapolitańskiech mimo iż trwała wówczas wojna o sukcesję austriacką (1740-1748). Zniesiono średniowieczne prawo martwej ręki w dobrach kościelnych, jak również średniowieczny status Neapolu jako wasala papiestwa. W roku 1767 wypędził z kraju Jezuitów.

O jego działalności i charakterze wiadomo dziś dzięki relacjom i badaniom takich osób jak: Gaetano Filangeri (1752-1788, neapolitański uczony i prawnik) , Federigo Sclopis (urodzony w Turynie polityk, 1798-1878), Pietro Colletta (Neapol 1775 - Florencja 1831, historyk i statystyk)i Marco Lastri (1731-1811).

Leopoldo de Gregorio, markiz Esquilache (1741-1785), który potem podążył za królem Karolem do Madrytu, należał do grupy reformatorów skupionych wokół Tanucciego.

Reformy Tanucciego próbowali potem kontynuować Giuseppe Beccadelli di Bologna, markiz della Sambuca (1726-1813) i Domenico Caracciolo, markiz di Villamaina (1715-1789)

linki

• bardzo anty-oświeceniowy artykuł o Tanuccim w Catholic Encyclopedia
• biografia po włosku na stronie Uniwersytetu w Pizie

Źródło

• Emanuel Rostworowski, Historia powszechna - wiek XVIII,Warszawa 1984 PWN, s. 530, 713, 719, 729-735, 775, 865.