Spiska Grzęda: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
WP:SK, drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
|||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|państwo = SVK |
|państwo = SVK |
||
|położenie = |
|położenie = |
||
|pasmo = [[Tatry |
|pasmo = [[Tatry]], [[Karpaty]] |
||
|wysokość = 2481 |
|wysokość = 2481 |
||
|wybitność = |
|wybitność = |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|kod mapy = Tatry |
|kod mapy = Tatry |
||
|wariant mapy = SVK |
|wariant mapy = SVK |
||
|stopniN = 49 |minutN = 11 |sekundN = |
|stopniN = 49 | minutN = 11 | sekundN = 56.9 |
||
|stopniE = 20 |minutE = 12 |sekundE = |
|stopniE = 20 | minutE = 12 | sekundE = 05.9 |
||
|opis miejsca = |
|||
|pozycja opisu = |
|||
|commons = Category:Spišský štít |
|commons = Category:Spišský štít |
||
}} |
}} |
||
⚫ | |||
⚫ | '''Spiska Grzęda''' ([[język słowacki|słow.]] ''Spišský štít'', [[język niemiecki|niem.]] ''Déryspitze'', [[język węgierski|węg.]] ''Dérycsúcs'') – zwornikowy szczyt o wysokości |
||
⚫ | '''Spiska Grzęda''' ([[język słowacki|słow.]] ''Spišský štít'', [[język niemiecki|niem.]] ''Déryspitze'', [[język węgierski|węg.]] ''Dérycsúcs'') – zwornikowy szczyt o wysokości 2481 m [[n.p.m.]] znajdujący się w [[południowo-wschodnia grań Wyżniego Baraniego Zwornika|długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika]], w [[Słowacja|słowackich]] [[Tatry Wysokie|Tatrach Wysokich]]. Od [[Barani Mnich|Baraniego Mnicha]] w masywie [[Baranie Rogi|Baranich Rogów]] oddziela go [[Barania Przełęcz]], natomiast od [[Juhaska Turnia (Tatry Wysokie)|Juhaskiej Turni]] – [[Juhaska Przełączka]]<ref name=whp>{{Cytuj książkę | nazwisko=Paryski | imię=Witold Henryk |autor link=Witold Henryk Paryski| tytuł=Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XX. Baranie Rogi – Durny Szczyt | data=1976 | wydawca=Sport i Turystyka | miejsce=Warszawa |strony=77-85}}</ref>. |
||
⚫ | W grani północno-zachodniej szczytu, opadającej na Baranią Przełęcz, położona jest jeszcze druga przełączka – [[Spiski Przechód]]. Z kolei w przeciwległej południowo-wschodniej grani między wierzchołkiem Spiskiej Grzędy a Juhaską Przełączką znajdują się [[Spiska Szczerbina]] i [[Spiska Igła]]. Spiska Grzęda jest szczytem dwuwierzchołkowym, wznosi się nad dwiema dolinami: [[Dolina Dzika|Doliną Dziką]] i [[Dolina Pięciu Stawów Spiskich|Doliną Pięciu Stawów Spiskich]]. |
||
⚫ | W grani północno-zachodniej szczytu, opadającej na Baranią Przełęcz, położona jest jeszcze druga przełączka – [[Spiski Przechód]]. Z kolei w przeciwległej południowo-wschodniej grani między wierzchołkiem Spiskiej Grzędy a Juhaską Przełączką znajdują się [[Spiska Szczerbina]] i [[Spiska Igła]]. Spiska Grzęda jest szczytem dwuwierzchołkowym, wznosi się nad dwiema dolinami: [[Dolina Dzika|Doliną Dziką]] i [[Dolina Pięciu Stawów Spiskich|Doliną Pięciu Stawów Spiskich]]<ref name=whp/>. |
||
⚫ | |||
Od głównego wierzchołka Spiskiej Grzędy (północno-zachodniego) odchodzi w kierunku Doliny Pięciu Stawów Spiskich krótka grań, w której wyróżniane są następujące formacje (w kolejności od |
Od głównego wierzchołka Spiskiej Grzędy (północno-zachodniego) odchodzi w kierunku Doliny Pięciu Stawów Spiskich [[południowo-zachodnia grań Spiskiej Grzędy|krótka południowo-zachodnia grań]], w której wyróżniane są następujące formacje (w kolejności od północnego wschodu): |
||
* [[Wyżnia Spiska Przełączka]] (''Vyšná Mačacia štrbina''), |
|||
* [[Zadnia Spiska Turniczka]] (''Zadná Mačacia veža''), |
|||
* [[Pośrednia Spiska Przełączka]] (''Prostredná Mačacia štrbina''), |
|||
* [[Spiskie Czuby]] (''Mačacie zuby''), |
|||
* [[Spiska Przełączka]] (''Mačacia štrbina''), |
|||
* [[Skrajna Spiska Turniczka]] (''Mačacia veža''). W tej ostatniej grań rozgałęzia się na odnogę zachodnią ze [[Spiski Karbik|Spiskim Karbikiem]] i [[Spiska Czubka|Spiską Czubką]] oraz południowo-wschodnią z [[Przełączka za Spiskim Mnichem|Przełączką za Spiskim Mnichem]] i ze [[Spiski Mnich|Spiskim Mnichem]]<ref name=whp/><ref name=fsz>{{cytuj stronę | url = http://www.fsz.bme.hu/mtsz/mhk/nevtar/bxxxi/bxxxi2.htm | tytuł = Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych | nazwisko = Futó | imię = Endre | data dostępu = 2013-07-30}}</ref>. Opisana grań oddziela od siebie odgałęzienia Doliny Pięciu Stawów Spiskich, którymi są [[Barani Ogród]] i [[Spiski Kocioł]]<ref name=atlas>{{Cytuj książkę|imię=Jarosław |nazwisko=Januszewski |imię2=Grzegorz |nazwisko2= Głazek |imię3=Witold |nazwisko3=Fedorowicz-Jackowski |tytuł=Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000 |rok=2005 |wydawca=GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o. |miejsce=Warszawa |isbn= 83-909352-2-8 |strony=124}}</ref> wraz z górnymi piętrami oddzielonymi Spiskimi Spadami: Pośredni Spiski Kocioł i Wyżni Spiski Kocioł<ref name=whp/>. |
|||
Na wierzchołek nie prowadzi żaden znakowany [[szlak turystyczny]], jest on dostępny jedynie dla [[ |
Na wierzchołek nie prowadzi żaden znakowany [[szlak turystyczny]], jest on dostępny jedynie dla [[Taternictwo|taterników]], dla których najciekawsza jest zachodnia ściana tego szczytu<ref name=whp/>. |
||
Polska i słowacka nazwa Spiskiej Grzędy, podobnie jak Spiskich Turniczek, pochodzi od położonej poniżej Doliny Pięciu Stawów Spiskich. Nazewnictwo niemieckie i węgierskie upamiętnia pierwszego zdobywcę wierzchołka [[József Déry|Józsefa Déryego]]<ref name=wet>{{Cytuj książkę | nazwisko= Radwańska-Paryska | imię=Zofia | autor link= Zofia Radwańska-Paryska | nazwisko2= Paryski | imię2=Witold Henryk | autor link2= Witold Henryk Paryski | tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska | data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Górskie | miejsce=Poronin | isbn=83-7104-009-1}}</ref>. |
Polska i słowacka nazwa Spiskiej Grzędy, podobnie jak Spiskich Turniczek, pochodzi od położonej poniżej Doliny Pięciu Stawów Spiskich. Nazewnictwo niemieckie i węgierskie upamiętnia pierwszego zdobywcę wierzchołka [[József Déry|Józsefa Déryego]]<ref name=wet>{{Cytuj książkę | nazwisko= Radwańska-Paryska | imię=Zofia | autor link= Zofia Radwańska-Paryska | nazwisko2= Paryski | imię2=Witold Henryk | autor link2= Witold Henryk Paryski | tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska | data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Górskie | miejsce=Poronin | isbn=83-7104-009-1}}</ref>. |
||
Linia 36: | Linia 40: | ||
* [[Ludwik Chałubiński]], [[Karol Potkański]], [[Wojciech Roj (starszy)|Wojciech Roj]] i inni [[przewodnik tatrzański|przewodnicy tatrzańscy]], 9 września 1884 r. – próba wejścia, |
* [[Ludwik Chałubiński]], [[Karol Potkański]], [[Wojciech Roj (starszy)|Wojciech Roj]] i inni [[przewodnik tatrzański|przewodnicy tatrzańscy]], 9 września 1884 r. – próba wejścia, |
||
* József Déry i [[Johann Hunsdorfer (senior)]], 21 lipca 1896 r. – letnie, |
* József Déry i [[Johann Hunsdorfer (senior)]], 21 lipca 1896 r. – letnie, |
||
* Heim i Müller, 6 kwietnia 1914 r. – zimowe. |
* Heim i Müller, 6 kwietnia 1914 r. – zimowe<ref name=whp/>. |
||
{{Przypisy|stopień= ====}} |
{{Przypisy|stopień= ====}} |
||
==== Bibliografia ==== |
|||
# {{Cytuj książkę | nazwisko=Paryski | imię=Witold Henryk |autor link=Witold Henryk Paryski| tytuł=Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XX. Baranie Rogi – Durny Szczyt | data=1976 | wydawca=Sport i Turystyka | miejsce=Warszawa |strony=77-85}} |
|||
[[Kategoria:Szczyty słowackich Tatr]] |
[[Kategoria:Szczyty słowackich Tatr]] |
Wersja z 22:38, 30 lip 2013
Baranie Rogi i Spiska Grzęda | |
Państwo | |
---|---|
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość |
2481 m n.p.m. |
Pierwsze wejście |
21 lipca 1896 r. |
Położenie na mapie Tatr Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Karpat Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} |
Spiska Grzęda (słow. Spišský štít, niem. Déryspitze, węg. Dérycsúcs) – zwornikowy szczyt o wysokości 2481 m n.p.m. znajdujący się w długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika, w słowackich Tatrach Wysokich. Od Baraniego Mnicha w masywie Baranich Rogów oddziela go Barania Przełęcz, natomiast od Juhaskiej Turni – Juhaska Przełączka[1].
W grani północno-zachodniej szczytu, opadającej na Baranią Przełęcz, położona jest jeszcze druga przełączka – Spiski Przechód. Z kolei w przeciwległej południowo-wschodniej grani między wierzchołkiem Spiskiej Grzędy a Juhaską Przełączką znajdują się Spiska Szczerbina i Spiska Igła. Spiska Grzęda jest szczytem dwuwierzchołkowym, wznosi się nad dwiema dolinami: Doliną Dziką i Doliną Pięciu Stawów Spiskich[1].
Od głównego wierzchołka Spiskiej Grzędy (północno-zachodniego) odchodzi w kierunku Doliny Pięciu Stawów Spiskich krótka południowo-zachodnia grań, w której wyróżniane są następujące formacje (w kolejności od północnego wschodu):
- Wyżnia Spiska Przełączka (Vyšná Mačacia štrbina),
- Zadnia Spiska Turniczka (Zadná Mačacia veža),
- Pośrednia Spiska Przełączka (Prostredná Mačacia štrbina),
- Spiskie Czuby (Mačacie zuby),
- Spiska Przełączka (Mačacia štrbina),
- Skrajna Spiska Turniczka (Mačacia veža). W tej ostatniej grań rozgałęzia się na odnogę zachodnią ze Spiskim Karbikiem i Spiską Czubką oraz południowo-wschodnią z Przełączką za Spiskim Mnichem i ze Spiskim Mnichem[1][2]. Opisana grań oddziela od siebie odgałęzienia Doliny Pięciu Stawów Spiskich, którymi są Barani Ogród i Spiski Kocioł[3] wraz z górnymi piętrami oddzielonymi Spiskimi Spadami: Pośredni Spiski Kocioł i Wyżni Spiski Kocioł[1].
Na wierzchołek nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny, jest on dostępny jedynie dla taterników, dla których najciekawsza jest zachodnia ściana tego szczytu[1].
Polska i słowacka nazwa Spiskiej Grzędy, podobnie jak Spiskich Turniczek, pochodzi od położonej poniżej Doliny Pięciu Stawów Spiskich. Nazewnictwo niemieckie i węgierskie upamiętnia pierwszego zdobywcę wierzchołka Józsefa Déryego[4].
Historia
Pierwsze wejścia turystyczne:
- Ludwik Chałubiński, Karol Potkański, Wojciech Roj i inni przewodnicy tatrzańscy, 9 września 1884 r. – próba wejścia,
- József Déry i Johann Hunsdorfer (senior), 21 lipca 1896 r. – letnie,
- Heim i Müller, 6 kwietnia 1914 r. – zimowe[1].
- ↑ a b c d e f Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XX. Baranie Rogi – Durny Szczyt. Warszawa: Sport i Turystyka, 1976, s. 77-85.
- ↑ Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-07-30].
- ↑ Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 124. ISBN 83-909352-2-8.
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
<ref>
o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.