Spiska Grzęda: Różnice pomiędzy wersjami

Spiska Grzęda
{{{nazwa oryginalna}}}
	; Baranie Rogi i Spiska Grzęda
Państwo	Słowacja
Położenie	powiat Poprad
Pasmo	Tatry, Karpaty
Wysokość	2481 m n.p.m.
Pierwsze wejście	21 lipca 1896 r.; József Déry i Johann Hunsdorfer (senior)
	Położenie na mapie Tatr Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie Karpat Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|}
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 22:38, 30 lip 2013

Spiska Grzęda (słow. Spišský štít, niem. Déryspitze, węg. Dérycsúcs) – zwornikowy szczyt o wysokości 2481 m n.p.m. znajdujący się w długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika, w słowackich Tatrach Wysokich. Od Baraniego Mnicha w masywie Baranich Rogów oddziela go Barania Przełęcz, natomiast od Juhaskiej Turni – Juhaska Przełączka^[1].

W grani północno-zachodniej szczytu, opadającej na Baranią Przełęcz, położona jest jeszcze druga przełączka – Spiski Przechód. Z kolei w przeciwległej południowo-wschodniej grani między wierzchołkiem Spiskiej Grzędy a Juhaską Przełączką znajdują się Spiska Szczerbina i Spiska Igła. Spiska Grzęda jest szczytem dwuwierzchołkowym, wznosi się nad dwiema dolinami: Doliną Dziką i Doliną Pięciu Stawów Spiskich^[1].

Od głównego wierzchołka Spiskiej Grzędy (północno-zachodniego) odchodzi w kierunku Doliny Pięciu Stawów Spiskich krótka południowo-zachodnia grań, w której wyróżniane są następujące formacje (w kolejności od północnego wschodu):

Wyżnia Spiska Przełączka (Vyšná Mačacia štrbina),
Zadnia Spiska Turniczka (Zadná Mačacia veža),
Pośrednia Spiska Przełączka (Prostredná Mačacia štrbina),
Spiskie Czuby (Mačacie zuby),
Spiska Przełączka (Mačacia štrbina),
Skrajna Spiska Turniczka (Mačacia veža). W tej ostatniej grań rozgałęzia się na odnogę zachodnią ze Spiskim Karbikiem i Spiską Czubką oraz południowo-wschodnią z Przełączką za Spiskim Mnichem i ze Spiskim Mnichem^[1]^[2]. Opisana grań oddziela od siebie odgałęzienia Doliny Pięciu Stawów Spiskich, którymi są Barani Ogród i Spiski Kocioł^[3] wraz z górnymi piętrami oddzielonymi Spiskimi Spadami: Pośredni Spiski Kocioł i Wyżni Spiski Kocioł^[1].

Na wierzchołek nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny, jest on dostępny jedynie dla taterników, dla których najciekawsza jest zachodnia ściana tego szczytu^[1].

Polska i słowacka nazwa Spiskiej Grzędy, podobnie jak Spiskich Turniczek, pochodzi od położonej poniżej Doliny Pięciu Stawów Spiskich. Nazewnictwo niemieckie i węgierskie upamiętnia pierwszego zdobywcę wierzchołka Józsefa Déryego^[4].

Historia

Pierwsze wejścia turystyczne:

Ludwik Chałubiński, Karol Potkański, Wojciech Roj i inni przewodnicy tatrzańscy, 9 września 1884 r. – próba wejścia,
József Déry i Johann Hunsdorfer (senior), 21 lipca 1896 r. – letnie,
Heim i Müller, 6 kwietnia 1914 r. – zimowe^[1].

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XX. Baranie Rogi – Durny Szczyt. Warszawa: Sport i Turystyka, 1976, s. 77-85.
↑ Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-07-30].
↑ Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 124. ISBN 83-909352-2-8.
↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.

Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.

BŁĄD PRZYPISÓW

[whp-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XX. Baranie Rogi – Durny Szczyt. Warszawa: Sport i Turystyka, 1976, s. 77-85.

[fsz-2] Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-07-30].

[atlas-3] Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 124. ISBN 83-909352-2-8.

[wet-4] Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 5: / Linia 5: @@
  |państwo               = SVK
  |położenie             =
- |pasmo                 = [[Tatry Wysokie]], [[Karpaty]]
+ |pasmo                 = [[Tatry]], [[Karpaty]]
  |wysokość              = 2481
  |wybitność             =
@@ Linia 14: / Linia 14: @@
  |kod mapy              = Tatry
  |wariant mapy          = SVK
- |stopniN = 49 |minutN = 11 |sekundN = 57
+ |stopniN = 49 | minutN = 11 | sekundN = 56.9
- |stopniE = 20 |minutE = 12 |sekundE = 02
+ |stopniE = 20 | minutE = 12 | sekundE = 05.9
- |opis miejsca          =
- |pozycja opisu         =
  |commons               = Category:Spišský štít
 }}
+[[Plik:Spiska Grzęda a1.jpg|thumb|240px|Widok z [[Jagnięcy Szczyt|Jagnięcego Szczytu]]]]
-'''Spiska Grzęda''' ([[język słowacki|słow.]] ''Spišský štít'', [[język niemiecki|niem.]] ''Déryspitze'', [[język węgierski|węg.]] ''Dérycsúcs'') – zwornikowy szczyt o wysokości ok. 2481 m [[n.p.m.]] znajdujący się w [[południowo-wschodnia grań Wyżniego Baraniego Zwornika|długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika]], w [[Słowacja|słowackich]] [[Tatry Wysokie|Tatrach Wysokich]]. Od masywu [[Baranie Rogi|Baranich Rogów]] oddziela go [[Barania Przełęcz]], natomiast od [[Juhaska Turnia (Tatry Wysokie)|Juhaskiej Turni]] – [[Juhaska Przełączka]].
+'''Spiska Grzęda''' ([[język słowacki|słow.]] ''Spišský štít'', [[język niemiecki|niem.]] ''Déryspitze'', [[język węgierski|węg.]] ''Dérycsúcs'') – zwornikowy szczyt o wysokości 2481 m [[n.p.m.]] znajdujący się w [[południowo-wschodnia grań Wyżniego Baraniego Zwornika|długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika]], w [[Słowacja|słowackich]] [[Tatry Wysokie|Tatrach Wysokich]]. Od [[Barani Mnich|Baraniego Mnicha]] w masywie [[Baranie Rogi|Baranich Rogów]] oddziela go [[Barania Przełęcz]], natomiast od [[Juhaska Turnia (Tatry Wysokie)|Juhaskiej Turni]] – [[Juhaska Przełączka]]<ref name=whp>{{Cytuj książkę | nazwisko=Paryski | imię=Witold Henryk |autor link=Witold Henryk Paryski| tytuł=Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XX. Baranie Rogi – Durny Szczyt | data=1976 | wydawca=Sport i Turystyka | miejsce=Warszawa |strony=77-85}}</ref>.
-W grani północno-zachodniej szczytu, opadającej na Baranią Przełęcz, położona jest jeszcze druga przełączka – [[Spiski Przechód]]. Z kolei w przeciwległej południowo-wschodniej grani między wierzchołkiem Spiskiej Grzędy a Juhaską Przełączką znajdują się [[Spiska Szczerbina]] i [[Spiska Igła]]. Spiska Grzęda jest szczytem dwuwierzchołkowym, wznosi się nad dwiema dolinami: [[Dolina Dzika|Doliną Dziką]] i [[Dolina Pięciu Stawów Spiskich|Doliną Pięciu Stawów Spiskich]].
+W grani północno-zachodniej szczytu, opadającej na Baranią Przełęcz, położona jest jeszcze druga przełączka – [[Spiski Przechód]]. Z kolei w przeciwległej południowo-wschodniej grani między wierzchołkiem Spiskiej Grzędy a Juhaską Przełączką znajdują się [[Spiska Szczerbina]] i [[Spiska Igła]]. Spiska Grzęda jest szczytem dwuwierzchołkowym, wznosi się nad dwiema dolinami: [[Dolina Dzika|Doliną Dziką]] i [[Dolina Pięciu Stawów Spiskich|Doliną Pięciu Stawów Spiskich]]<ref name=whp/>.
-[[Plik:Spiska Grzęda a1.jpg|thumb|200px|left|Widok z [[Jagnięcy Szczyt|Jagnięcego Szczytu]]]]
-Od głównego wierzchołka Spiskiej Grzędy (północno-zachodniego) odchodzi w kierunku Doliny Pięciu Stawów Spiskich krótka grań, w której wyróżniane są następujące formacje (w kolejności od północy): [[Wyżnia Spiska Przełączka]], [[Zadnia Spiska Turniczka]], [[Pośrednia Spiska Przełączka]], [[Spiskie Czuby]], [[Spiska Przełączka]] i [[Skrajna Spiska Turniczka]]. W tej ostatniej grań rozgałęzia się na odnogę zachodnią ze [[Spiski Karbik|Spiskim Karbikiem]] i [[Spiska Czubka|Spiską Czubką]] oraz południowo-wschodnią z [[Przełączka za Spiskim Mnichem|Przełączką za Spiskim Mnichem]] i ze [[Spiski Mnich|Spiskim Mnichem]].
+Od głównego wierzchołka Spiskiej Grzędy (północno-zachodniego) odchodzi w kierunku Doliny Pięciu Stawów Spiskich [[południowo-zachodnia grań Spiskiej Grzędy|krótka południowo-zachodnia grań]], w której wyróżniane są następujące formacje (w kolejności od północnego wschodu):
+* [[Wyżnia Spiska Przełączka]] (''Vyšná Mačacia štrbina''),
+* [[Zadnia Spiska Turniczka]] (''Zadná Mačacia veža''),
+* [[Pośrednia Spiska Przełączka]] (''Prostredná Mačacia štrbina''),
+* [[Spiskie Czuby]] (''Mačacie zuby''),
+* [[Spiska Przełączka]] (''Mačacia štrbina''),
+* [[Skrajna Spiska Turniczka]] (''Mačacia veža''). W tej ostatniej grań rozgałęzia się na odnogę zachodnią ze [[Spiski Karbik|Spiskim Karbikiem]] i [[Spiska Czubka|Spiską Czubką]] oraz południowo-wschodnią z [[Przełączka za Spiskim Mnichem|Przełączką za Spiskim Mnichem]] i ze [[Spiski Mnich|Spiskim Mnichem]]<ref name=whp/><ref name=fsz>{{cytuj stronę | url = http://www.fsz.bme.hu/mtsz/mhk/nevtar/bxxxi/bxxxi2.htm | tytuł = Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych | nazwisko = Futó | imię = Endre | data dostępu = 2013-07-30}}</ref>. Opisana grań oddziela od siebie odgałęzienia Doliny Pięciu Stawów Spiskich, którymi są [[Barani Ogród]] i [[Spiski Kocioł]]<ref name=atlas>{{Cytuj książkę|imię=Jarosław |nazwisko=Januszewski |imię2=Grzegorz |nazwisko2= Głazek |imię3=Witold |nazwisko3=Fedorowicz-Jackowski |tytuł=Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15&nbsp;000 |rok=2005 |wydawca=GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o. |miejsce=Warszawa |isbn= 83-909352-2-8 |strony=124}}</ref> wraz z górnymi piętrami oddzielonymi Spiskimi Spadami: Pośredni Spiski Kocioł i Wyżni Spiski Kocioł<ref name=whp/>.
-Na wierzchołek nie prowadzi żaden znakowany [[szlak turystyczny]], jest on dostępny jedynie dla [[taternik (wspinacz)|taterników]], dla których najciekawsza jest zachodnia ściana tego szczytu.
+Na wierzchołek nie prowadzi żaden znakowany [[szlak turystyczny]], jest on dostępny jedynie dla [[Taternictwo|taterników]], dla których najciekawsza jest zachodnia ściana tego szczytu<ref name=whp/>.
 Polska i słowacka nazwa Spiskiej Grzędy, podobnie jak Spiskich Turniczek, pochodzi od położonej poniżej Doliny Pięciu Stawów Spiskich. Nazewnictwo niemieckie i węgierskie upamiętnia pierwszego zdobywcę wierzchołka [[József Déry|Józsefa Déryego]]<ref name=wet>{{Cytuj książkę | nazwisko= Radwańska-Paryska | imię=Zofia | autor link= Zofia Radwańska-Paryska | nazwisko2= Paryski | imię2=Witold Henryk | autor link2= Witold Henryk Paryski | tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska | data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Górskie | miejsce=Poronin | isbn=83-7104-009-1}}</ref>.
@@ Linia 36: / Linia 40: @@
 * [[Ludwik Chałubiński]], [[Karol Potkański]], [[Wojciech Roj (starszy)|Wojciech Roj]] i inni [[przewodnik tatrzański|przewodnicy tatrzańscy]], 9 września 1884 r. – próba wejścia,
 * József Déry i [[Johann Hunsdorfer (senior)]], 21 lipca 1896 r. – letnie,
-* Heim i Müller, 6 kwietnia 1914 r. – zimowe.
+* Heim i Müller, 6 kwietnia 1914 r. – zimowe<ref name=whp/>.
 {{Przypisy|stopień= ====}}
-==== Bibliografia ====
-# {{Cytuj książkę | nazwisko=Paryski | imię=Witold Henryk |autor link=Witold Henryk Paryski| tytuł=Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XX. Baranie Rogi – Durny Szczyt | data=1976 | wydawca=Sport i Turystyka | miejsce=Warszawa |strony=77-85}}
 [[Kategoria:Szczyty słowackich Tatr]]