Piątek: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
+ przypisy
Keisyz (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 2: Linia 2:
[[Plik:Orthodoxe Kreuzwegsprozession am Karfreitag in der Via Dolorosa.jpg|thumb|Nabożeństwo [[Droga krzyżowa|Drogi Krzyżowej]] w [[Jerozolima|Jerozolimie]], w piątek według tradycji chrześcijańskiej miał umrzeć [[Jezus Chrystus]]]]
[[Plik:Orthodoxe Kreuzwegsprozession am Karfreitag in der Via Dolorosa.jpg|thumb|Nabożeństwo [[Droga krzyżowa|Drogi Krzyżowej]] w [[Jerozolima|Jerozolimie]], w piątek według tradycji chrześcijańskiej miał umrzeć [[Jezus Chrystus]]]]


'''Piątek''' – [[dzień]] [[tydzień|tygodnia]] między [[czwartek|czwartkiem]] a [[sobota|sobotą]].
'''Piątek''' (skrót '''pt.''' lub '''piąt.''', symbol w kalendarzu '''Pt''') – [[dzień]] [[tydzień|tygodnia]] między [[czwartek|czwartkiem]] a [[sobota|sobotą]].


Według normy ISO-8601 jest piątym dniem tygodnia<ref>{{cytuj stronę |url=http://dotat.at/tmp/ISO_8601-2004_E.pdf |tytuł=Norma ISO-8601 |data = 2004-12-01|data dostępu=2013-03-09 |opublikowany=[[Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna]]}}</ref>.
Według normy ISO-8601 jest piątym dniem tygodnia<ref>{{cytuj stronę |url=http://dotat.at/tmp/ISO_8601-2004_E.pdf |tytuł=Norma ISO-8601 |data = 2004-12-01|data dostępu=2013-03-09 |opublikowany=[[Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna]]}}</ref>.

Wersja z 21:13, 28 sie 2013

Nabożeństwo Drogi Krzyżowej w Jerozolimie, w piątek według tradycji chrześcijańskiej miał umrzeć Jezus Chrystus

Piątek (skrót pt. lub piąt., symbol w kalendarzu Pt) – dzień tygodnia między czwartkiem a sobotą.

Według normy ISO-8601 jest piątym dniem tygodnia[1].

W tradycji biblijnejchrześcijańskiej i żydowskiej, gdzie za pierwszy dzień tygodnia uznawana jest niedziela, piątek jest dniem szóstym[2].

Dla chrześcijan jest dniem śmierci Jezusa Chrystusa, w niektórych wyznaniach obowiązuje z tego powodu post. Piątek jest świętym dniem dla wyznawców islamu. W judaizmie w piątek, wraz z zachodem słońca, rozpoczyna się szabat. W kulturze zachodniej w piątek wieczorem rozpoczyna się weekend.

Polska nazwa, wspólna z innymi językami słowiańskimi, pochodzi od liczby pięć[3]; por. czes. pátek, ros. пятница (piatnica), chorw. petak. Podobnie w językach bałtyckich: lit. penktadienis < penkta ‛piąta’ + diena ‛dzień’.

Od liczby sześć pochodzi port. sexta-feira. Gr. παρασκευή (paraskevi) ‛przygotowanie’ również nawiązuje do tradycji biblijnej, w której piątek był dniem przygotowania do Paschy, która wypadała w sobotę.

Łacińska nazwa dies Veneris ‛dzień Wenus’ wpłynęła na nazewnictwo innych języków europejskich, np. hiszp. viernes, wł. venerdì; w językach germańskich jest to dzień Frigg względnie Freinordyckiej odpowiedniczki Wenus: np. ang. Friday, niem. Freitag, w językach norweskim, duńskim, szwedzkim fredag, w niderlandzkim vrijdag.

Zobacz też

  1. Norma ISO-8601. Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna, 2004-12-01. [dostęp 2013-03-09].
  2. Andrzej Przybylski: Ukradzione niedziele. niedziela.pl, 2009. [dostęp 2013-03-09].
  3. Radosław Kotarski: Polimaty #39 Skąd się wzięły dni tygodnia?.