Piątek: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
źródła/przypisy |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
[[Plik:Orthodoxe Kreuzwegsprozession am Karfreitag in der Via Dolorosa.jpg|thumb|Nabożeństwo [[Droga krzyżowa|Drogi Krzyżowej]] w [[Jerozolima|Jerozolimie]], w piątek według tradycji chrześcijańskiej miał umrzeć [[Jezus Chrystus]]]] |
[[Plik:Orthodoxe Kreuzwegsprozession am Karfreitag in der Via Dolorosa.jpg|thumb|Nabożeństwo [[Droga krzyżowa|Drogi Krzyżowej]] w [[Jerozolima|Jerozolimie]], w piątek według tradycji chrześcijańskiej miał umrzeć [[Jezus Chrystus]]]] |
||
'''Piątek''' (skrót '''pt.''' lub '''piąt.''', symbol w kalendarzu '''Pt''') – [[dzień]] [[tydzień|tygodnia]] między [[czwartek|czwartkiem]] a [[sobota|sobotą]]. |
'''Piątek''' (skrót '''pt.''' lub '''piąt.'''<ref>{{cytuj stronę | url=http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8124 | tytuł=Skracanie nazw dni tygodnia | data =2007-04-04 | data dostępu= 2013-08-28 | autor =Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski |opublikowany=Wydawnictwo Naukowe PWN SA}}</ref>, symbol w kalendarzu '''Pt''') – [[dzień]] [[tydzień|tygodnia]] między [[czwartek|czwartkiem]] a [[sobota|sobotą]]. |
||
Według normy ISO-8601 jest piątym dniem tygodnia<ref>{{cytuj stronę |url=http://dotat.at/tmp/ISO_8601-2004_E.pdf |tytuł=Norma ISO-8601 |data = 2004-12-01|data dostępu=2013-03-09 |opublikowany=[[Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna]]}}</ref>. |
Według normy ISO-8601 jest piątym dniem tygodnia<ref>{{cytuj stronę |url=http://dotat.at/tmp/ISO_8601-2004_E.pdf |tytuł=Norma ISO-8601 |data = 2004-12-01|data dostępu=2013-03-09 |opublikowany=[[Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna]]}}</ref>. |
||
Wersja z 23:01, 28 sie 2013
Piątek (skrót pt. lub piąt.[1], symbol w kalendarzu Pt) – dzień tygodnia między czwartkiem a sobotą.
Według normy ISO-8601 jest piątym dniem tygodnia[2].
W tradycji biblijnej – chrześcijańskiej i żydowskiej, gdzie za pierwszy dzień tygodnia uznawana jest niedziela, piątek jest dniem szóstym[3].
Dla chrześcijan jest dniem śmierci Jezusa Chrystusa, w niektórych wyznaniach obowiązuje z tego powodu post. Piątek jest świętym dniem dla wyznawców islamu. W judaizmie w piątek, wraz z zachodem słońca, rozpoczyna się szabat. W kulturze zachodniej w piątek wieczorem rozpoczyna się weekend.
Polska nazwa, wspólna z innymi językami słowiańskimi, pochodzi od liczby pięć[4]; por. czes. pátek, ros. пятница (piatnica), chorw. petak. Podobnie w językach bałtyckich: lit. penktadienis < penkta ‛piąta’ + diena ‛dzień’.
Od liczby sześć pochodzi port. sexta-feira. Gr. παρασκευή (paraskevi) ‛przygotowanie’ również nawiązuje do tradycji biblijnej, w której piątek był dniem przygotowania do Paschy, która wypadała w sobotę.
Łacińska nazwa dies Veneris ‛dzień Wenus’ wpłynęła na nazewnictwo innych języków europejskich, np. hiszp. viernes, wł. venerdì; w językach germańskich jest to dzień Frigg względnie Frei – nordyckiej odpowiedniczki Wenus: np. ang. Friday, niem. Freitag, w językach norweskim, duńskim, szwedzkim fredag, w niderlandzkim vrijdag.
Zobacz też
- ↑ Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski: Skracanie nazw dni tygodnia. Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 2007-04-04. [dostęp 2013-08-28].
- ↑ Norma ISO-8601. Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna, 2004-12-01. [dostęp 2013-03-09].
- ↑ Andrzej Przybylski: Ukradzione niedziele. niedziela.pl, 2009. [dostęp 2013-03-09].
- ↑ Radosław Kotarski: Polimaty #39 Skąd się wzięły dni tygodnia?.